Μιχάλης Χρυσοχοΐδης: Κέτσαπ

Τι πρέπει να φυλάει η αστυνομία; Την Πανεπιστημιούπολη ή τα λημέρια της νύχτας; Πρόκειται για τη διάζευξη με την οποία η αντιπολίτευση –ΣΥΡΙΖΑ και ΚΙΝΑΛ– παρουσιάζει το «πρόβλημα της ασφάλειας». Σαν να έπρεπε να διαλέξουμε μεταξύ μπάχαλων και οργανωμένου εγκλήματος. Σαν να μην έπρεπε να απαλλαγούμε και από τα δύο.

Αυτή η αντιπολίτευση του κέτσαπ –που επιχειρεί με πανικοβάλλουσα ρητορική να κοκκινίσει όλον τον χάρτη– περιγράφει το πρόβλημα με όρους ταμπλόιντ της δεκαετίας του ’80. Το «οργανωμένο έγκλημα αφήνει τα ματωμένα του ίχνη σε δρόμους, πλατείες και καφετέριες» (Τσίπρας), ενώ το υπουργείο «σομπρέρο και σιέστα» (ΚΙΝΑΛ). Σικάγο και Ελ Πάσο.

Αν η περιγραφή ήταν ορθή, ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη θα είχε ευκολότερο έργο. Αν επρόκειτο όντως για μπράβους που αλληλοεξοντώνονται, το πρόβλημα θα ήταν απλό – και θα μπορούσε να λυθεί με τα τρέχοντα αστυνομικά μέσα. Φαίνεται, όμως, ότι η απειλή είναι πολύ πιο σύνθετη.

Αυτοί που ξέρουν λένε ότι

το οργανωμένο έγκλημα έχει ξεπεράσει τις δυνατότητες των διωκτικών αρχών. Εχει προλάβει να επεκταθεί στην επιχειρηματικότητα, αποκτώντας «βιτρίνες» και νομότυπες πηγές κέρδους. Εχει εξαπλωθεί και γεωγραφικά – διεκδικώντας επιρροή σε δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς. Με μία φράση, έχει εξουσία «δεύτερου σταδίου». Αν το πρώτο στάδιο είναι ο υπόκοσμος του βαρέος εγκλήματος και το δεύτερο η γκρίζα επιχειρηματικότητα, το τρίτο στάδιο είναι οι θεσμοί.

Αυτό υπαινίσσεται και ο Χρυσοχοΐδης όταν μιλάει για «απειλή κατά της δημοκρατίας»: Αν αφεθούν τα κυκλώματα να συσσωρεύσουν και άλλη οικονομική ισχύ, θα αποκτήσουν και τη δύναμη να διαβρώσουν την αστυνομία, τη Δικαιοσύνη, την πολιτική. Δεν είμαστε ακόμη εκεί. Αλλά για να μη βρεθούμε, χρειάζεται, λένε, επιστράτευση όλων των μηχανισμών που διαθέτει η Πολιτεία – όχι μόνο της αστυνομίας, αλλά και των φορολογικών και ελεγκτικών αρχών, που θα ιχνηλατήσουν το χρήμα των δικτύων.

Οι φίλοι του Χρυσοχοΐδη θυμίζουν τις δάφνες του στην αντιμετώπιση της τρομοκρατίας. Το προηγούμενο μοιάζει και δεν μοιάζει με την παρούσα πρόκληση. Μοιάζει στον βαθμό που θα χρειαστεί το κράτος να αναπτύξει νέες δυνατότητες –νέα «συστήματα»– για να υπερκεράσει το έγκλημα. Δεν μοιάζει με την τρομοκρατία, επειδή τότε η έρευνα ξεκινούσε περίπου στα τυφλά. Τώρα, όπως δείχνει το πόρισμα που κατετέθη στον Αρειο Πάγο, οι Αρχές γνωρίζουν ονόματα και διευθύνσεις.

Η έξαρση στις δολοφονίες ερμηνεύεται ως σύμπτωμα μετάβασης. Τα κυκλώματα δοκιμάζουν τα όρια μεταξύ τους, αλλά όχι μόνο. Δοκιμάζουν και τα αντανακλαστικά της πολιτείας. Ο ένας τρόπος είναι να αντιμετωπίσει κανείς την πρόκληση μεθοδικά, σαν οριζόντιο πρότζεκτ. Ο άλλος είναι να τη σκυλεύσει πολιτικά, σαν αιμοχαρής θεατής σε σπαγκέτι γουέστερν.

Μιχ. Τσιντσίνης-Καθημερινή