Το οικονομικό τσουνάμι ρίχνει κυβερνήσεις

Και τώρα η Τσεχική Δημοκρατία. Μετά τη Λετονία και την Ουγγαρία, άλλη μια κυβέρνηση πέφτει θύμα του «οικονομικού τσουνάμι» που σαρώνει την Ανατολική Ευρώπη. Κατά σύμπτωση, αυτή η κυβέρνηση ασκεί την προεδρία της Ευρωπαϊκής Ενωσης...

O έκπτωτος Τσέχος πρωθυπουργός Μίρεκ Τοπολάνεκ ήταν κατηγορηματικός: η πτώση της κυβέρνησης, δήλωσε χθες στο Ευρωκοινοβούλιο, δεν θα έχει κανέναν αντίκτυπο στην προεδρία της Ε.Ε. Αλλά οι επιπτώσεις αυτής της εξέλιξης είναι ήδη ορατές. Όπως δήλωσε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Αλεξάντρ Βόντρα, η επικύρωση της Συνθήκης της Λισαβώνας από την Τσεχία γίνεται τώρα πιο δύσκολη. Πολλοί γερουσιαστές του κεντροδεξιού κόμματος του Τοπολάνεκ έχουν ήδη εκφράσει επιφυλάξεις για τη Συνθήκη και μετά την παραίτηση της κυβέρνησης οι επιφυλάξεις αυτές θα αυξηθούν. Ακόμη κι αν ο πρωθυπουργός παραμείνει στη θέση του μέχρι τη λήξη της προεδρίας, στις 30 Ιουνίου, πώς είναι δυνατόν υπό αυτές τις συνθήκες να χειριστεί τις λεπτές διαπραγματεύσεις με την Ιρλανδία όσον αφορά τη διεξαγωγή ενός δεύτερου δημοψηφίσματος για την επίμαχη Συνθήκη;

Η πρόταση μομφής
Η κυβέρνηση Τοπολάνεκ ηττήθηκε προχθές στην ψηφοφορία που διεξήχθη ύστερα από κατάθεση πρότασης μομφής από την αντιπολίτευση. Η τελευταία αδυνατεί όμως να σχηματίσει βιώσιμη κυβέρνηση. Και η κατάσταση περιπλέκεται ακόμη περισσότερο λόγω της προσωπικής αντιδικίας μεταξύ του έκπτωτου πρωθυπουργού και του προέδρου Βάτσλαβ Κλάους, ο οποίος πρέπει να δώσει την εντολή σχηματισμού νέας κυβέρνησης.

Από την 1η Ιανουαρίου, σημειώνει η «Μοντ», οι επιδόσεις της Πράγας είχαν αποτελέσει αντικείμενο κριτικής σε πολλές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Αφού δυσκολεύτηκε να υπερασπιστεί τα ευρωπαϊκά συμφέροντα στον πόλεμο του φυσικού αερίου ανάμεσα στη Ρωσία και την Ουκρανία, ο Τοπολάνεκ υπήρξε στη συνέχεια ιδιαίτερα παθητικός στη διαχείριση της οικονομικής κρίσης. Όταν το Ισραήλ επιτέθηκε στη Γάζα, ο Νικολά Σαρκοζί τον παρέκαμψε επιδεικτικά, αναλαμβάνοντας πρωτοβουλίες. Κι ο Τοπολάνεκ τον «εκδικήθηκε» κατηγορώντας τη γαλλική κυβέρνηση για προστατευτική στάση απέναντι στην αυτοκινητοβιομηχανία. Χθες ήταν η σειρά του Ομπάμα: μιλώντας στο Ευρωκοινοβούλιο, ο Τσέχος πρωθυπουργός δήλωσε ότι το αμερικανικό σχέδιο για την οικονομική ανάκαμψη είναι «ένας δρόμος για την κόλαση».


SΟS για Ουκρανία και Ρουμανία

ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΑ από τις ιδιαιτερότητες της εσωτερικής πολιτικής ζωής της Τσεχίας, πάντως, οι οικονομικές δυσκολίες συνέβαλαν αποφασιστικά στην πτώση της κυβέρνησής της. Με την Ουκρανία να μοιάζει με ακυβέρνητο πλοίο, τη Ρουμανία να γίνεται η τρίτη χώρα (μετά την Ουγγαρία και τη Λετονία) που ζητά βοήθεια από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και την Τσεχία να βυθίζεται σε μια μακρά περίοδο ακυβερνησίας, το συμπέρασμα είναι προφανές: μετά την οικονομική και την κοινωνική αναταραχή, η χρηματοπιστωτική κρίση λαμβάνει τώρα και πολιτικό χαρακτήρα.

Την 1η Μαρτίου, οι Ευρωπαίοι υπουργοί Οικονομίας αρνήθηκαν να δώσουν μια συνολική απάντηση σε αυτές τις χώρες. Κάποιοι είχαν μιλήσει τότε για ένα νέο «σιδηρούν παραπέτασμα». Άλλοτε Ελντοράντο για την παλιά Ευρώπη, η οποία μετακινούσε εκεί μέρος της παραγωγής της, οι χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης διαπίστωσαν όταν ξέσπασε η κρίση ότι οι δυτικές τράπεζες περιόρισαν τα δάνειά τους, οι βιομήχανοι επαναπάτρισαν την παραγωγή τους, τα χρέη τους εκτοξεύθηκαν στα ύψη και τα νομίσματά τους πήραν την κατηφόρα. Σε χώρες όπου η δημοκρατία είναι καινούργια ιδέα, το κοκτέιλ αυτό μπορεί να αποδειχθεί εκρηκτικό. Και μια μείζων κρίση στην περιφέρεια θα έχει ασφαλώς σημαντικές επιπτώσεις στο κέντρο...
ΤΑ ΝΕΑ