Η Προπαγάνδα για τις Μειονότητες και ο Παπανδρέου

Τριαντάφυλλος Καρατράντος



Τελικά, στην Ελλάδα δύσκολα μπορούμε να κάνουμε σοβαρή και τεκμηριωμένη πολιτική κριτική. Κοινώς, να πάρουμε μία δήλωση ή μία πράξη να την αξιολογήσουμε ως προς το περιεχόμενο και τη στόχευσή της και να συμφωνήσουμε ή να διαφωνήσουμε με επιχειρήματα.

Αν’αυτού; Προπαγάνδα, αγκιτάτσια, διαστρέβλωση, μικροπολιτική, παραπολιτική και ψευδολογία.
Ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζονται κάποιες υποθετικές θέσεις του Γιώργου Παπανδρέου πραγματικά μπορεί να αποτελέσει αρχέτυπο κατανόησης του τι είναι προπαγάνδα, και μάλιστα προπαγάνδα Νεοελληνική.

Τι είναι λοιπόν η προπαγάνδα;

Η προπαγάνδα είναι μία μορφή επικοινωνίας η οποία αποσκοπεί στην επιρροή της συμπεριφοράς της κοινωνίας απέναντι σε μία θέση. Η προπαγάνδα παρουσιάζει επιλεκτικά τα γεγονότα, κοινώς είναι πράξη ψεύδους, με στόχο να δημιουργήσει μία συγκεκριμένη σύνθεση πληροφοριών και να πυροδοτήσει μία στοχευόμενη αλληλουχία σκέψεων και αντιδράσεων. Η προπαγάνδα στοχεύει στη δημιουργία συναισθημάτων και όχι λογικών σκέψεων, ώστε να επηρεάσει το κοινό και μέσω αυτού να διαμορφώσει μία πολιτική συμπεριφορά.

Διαβάζοντας κάποιος αυτό τον ορισμό για την προπαγάνδα έχει καμία αμφιβολία ότι ο τρόπος με τον οποίο αναπαράγονται δήθεν απόψεις του Γιώργου Παπανδρέου για το ζήτημα των μειονοτήτων δεν είναι προπαγάνδα;

Μάλιστα, προπαγάνδα Νεοελληνικής φαυλοκρατίας η οποία δεν στηρίζεται καν στη μισή αλήθεια.

Τι λέει λοιπόν ο αστικός μύθος; Ότι ο Παπανδρέου είναι υπέρ της αναγνώρισης εθνικών μειονοτήτων στην Ελλάδα. Του έχουν χρεώσει την Τουρκική, τη Μακεδονική, τη Βλάχικη, τους Τσάμηδες και ουκ εστίν αριθμός.

Που στηρίζονται για να αναπτύξουν την προπαγάνδα τους; Στην πολυθρύλητη πλέον συνέντευξη στο ΚΛΙΚ το 1999 και σε μία σειρά πληροφοριών από μάγισσες, χαρτορίχτρες, νεφελίμ, συζητήσεων με το υπερπέραν κτλ.

Για να δούμε λοιπόν τι έχει πει ο Γιώργος Παπανδρέου για το ζήτημα των μειονοτήτων:

http://www.hri.org/MFA/gpap/july99/synklik27799.html

Αυτές είναι οι δηλώσεις Παπανδρέου, έχει μιλήσει μόνο για τη ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΙΚΗ μειονότητα της Θράκης. Ας προσπαθήσουμε λοιπόν να ερμηνεύσουμε αυτά που είπε, να τα ερμηνεύσουμε ορθολογικά και πολιτικά. Ο Παπανδρέου μιλά για το ατομικό δικαίωμα του αυτοπροσδιορισμού. Ένα δικαίωμα για το οποίο η χώρα μας έχει δεσμευτεί από τις διεθνείς συνθήκες και για την καταπάτηση του οποίου έχει καταδικαστεί από το Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

Το βασικό επιχείρημα προπαγάνδας, το οποίο μάλιστα έχει χρησιμοποιηθεί κατά το παρελθόν και από κόμματα, είναι ότι: «υιοθετεί θέσεις που διατυπώνονται από την Άγκυρα ή κατ' εντολή της Άγκυρας, οι οποίες αποβλέπουν στην άμεση ανατροπή της Συνθήκης της Λωζάννης και στη μακροπρόθεσμη προώθηση σχεδίων εις βάρος του ελληνισμού».

Όποιος έχει διαβάσει τη Συνθήκη της Λωζάννης, είμαι σίγουρος ότι θα έχει παρατηρήσει κάπου ότι οι σχετικοί όροι της Συνθήκης έχουν να κάνουν με τον συλλογικό προσδιορισμό της κοινότητας ως μουσουλμανικής, μιας κοινότητας που δεν αποτελείται μόνο από Τούρκους αλλά και από Πομάκους και από Αθιγγάνους. Ενώ ο Γιώργος Παπανδρέου μιλά για τον ατομικό αυτοπροσδιορισμό.

Ας δούμε και το σκέλος του κάνει ότι θέλει η Άγκυρα και την εξυπηρετεί. Κάνει ακριβώς το αντίθετο, παραχωρώντας δημοκρατικά δικαιώματα στα μέλη της μειονότητας, αναγνωρίζοντας τους το δικαίωμα του αυτοπροσδιορισμού, τους ενσωματώνει στην Ελληνική πολιτεία, τους κάνει να νιώθουν μέλη της Ελλάδας, ως πολίτες της που είναι και με αυτό τον τρόπο αφαιρεί από την Τουρκία το δικαίωμα και την αφορμή να παρεμβαίνει και να μιλά για μία μειονότητα καταπιεσμένη και περιθωριοποιημένη.

Είναι πολύ απλό αυτό που κάνει, ενισχύει το ατομικό και αποδυναμώνει το συλλογικό. Εάν αρνηθούμε δημοκρατικά και ανθρώπινα δικαιώματα στη μειονότητα το μόνο που θα επιτύχουμε είναι να συσπειρώσουμε τα εχθρικά αισθήματα και να την καταστήσουμε μέρος του άρματος της Τουρκικής προπαγάνδας.
Δεν νομίζω ότι υπάρχει άνθρωπος που μπορεί να διαβάσει και να κατανοήσει στοιχειωδώς που να μην καταλαβαίνει ότι ο Γιώργος Παπανδρέου τραβά μία λεπτή κόκκινη γραμμή, τη λεπτή κόκκινη γραμμή που χωρίζει το σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από την απειλή της εθνικής ασφάλειας. Δηλώνει ξεκάθαρα ότι είναι αντίθετος σε κάθε λογική αξιοποίησης της μειονότητας για την ενίσχυση επεκτατικών και αναθεωρητικών βλέψεων από την πλευρά της Τουρκίας.

Το ζήτημα της επιρροής των μειονοτήτων στην εξωτερική πολιτική είναι ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα στη μελέτη της εξωτερικής πολιτικής. Το πιο διαδεδομένο σχήμα ανάλυσης είναι αυτό των «εθνικών δεσμών»-(ethnic ties), σύμφωνα με το σχήμα αυτό δεν υπάρχουν επαρκείς αποδείξεις ότι μία μειονότητα μπορεί να επηρεάσει υπέρ της, και υπέρ της χώρας εθνικής καταγωγής την εξωτερική πολιτική μίας δημοκρατικής χώρας. Πόσο μάλλον στην περίπτωση της Ελλάδας, όπου μιλάμε για δύο ανταγωνιστικές χώρες, Ελλάδα και Τουρκία, όπου η επιρροή της μειονότητας υπέρ της Τουρκίας θα σήμαινε την επιβούλευση των εθνικών μας συμφερόντων. Δεν νομίζω ότι υπάρχει νοήμων άνθρωπος που να θεωρεί ότι η μουσουλμανική μειονότητα επηρεάζει την εξωτερική πολιτική της Ελλάδας υπέρ της Τουρκίας. Σύμφωνα με τη θεωρία των εθνικών δεσμών η μειονότητα μπορεί να επηρεάσει μόνο την εξωτερική πολιτική της χώρας εθνικής καταγωγής, κοινώς για κάποια μέλη της μειονότητας, και όχι όλης, την εξωτερική πολιτική της Τουρκίας. Αυτή δεν μπορεί να την σχεδιάσουμε εμείς, και ούτε βέβαια να την ακολουθήσουμε.

Το ζήτημα της παραχώρησης δικαιωμάτων στη μουσουλμανική μειονότητα ήταν κομμάτι της προσπάθειας προσέγγισης των δύο χωρών. Ήταν κομμάτι μίας τολμηρής, εξωστρεφούς και παραγωγικής στρατηγικής εξωτερικής εξισορρόπησης της Τουρκίας, η οποία είχε ως στόχο να επιβάλλει η Ελλάδα την agenda ανάμεσα στις δύο χώρες. Ήταν μία εξωτερική πολιτική με τόλμη, φαντασία, ορθολογισμό και αποβολή των εθνικιστικών αγκυλώσεων. Μία πολιτική αμιγούς υπεράσπισης των εθνικών μας συμφερόντων.

Μπορώ να κατανοήσω όποιον αντιτίθεται στη λογική αυτή και ουσιαστικά εναντιώνεται στην προσέγγιση μεταξύ των δύο χωρών, την οποία υπερασπίζεται με σθένος ο Γιώργος Παπανδρέου, δεν μπορώ να καταλάβω όμως τη φτηνή, άδικη και αναληθή προπαγάνδα, απέναντι στον πλέον επιτυχημένο Υπουργό Εξωτερικών της Ελλάδας. Στον πολιτικό που έχει όραμα για την ειρηνική συνύπαρξη των δύο λαών. Αν πρέπει να του καταλογίσετε κάτι, τουλάχιστον καταλογίστε του αυτό. ότι ήθελε και θέλει την ειρήνη, την ασφάλεια και την ευημερία στο Αιγαίο. Αν τον καταδικάζετε για αυτό. νομίζω ότι δεν θα έχει καμία αντίρρηση, άλλωστε όπως έλεγε και ο Διονύσιος Σολωμός: «εθνικόν είναι το αληθές» και εθνικιστικόν το ψευδές θα προσέθετα εγώ.