Ο καπνός και η Δημοκρατία

Την προηγούμενη φορά όλα έδειχναν ότι ο «αντικαπνιστικός» νόμος ψηφίζεται για τα μάτια. Η αδιαφορία ή, έστω, η αδυναμία του κράτους να συγκρουστεί με τα συμφέροντα των καταστηματαρχών που εξαρχής επεδίωξαν την εξαίρεση αλλά και με τη δήλωση απείθειας πολλών καπνιστών, οδήγησε στην ακύρωση ενός θεσμικού πλαισίου, στόχος του οποίου ήταν η δημόσια υγεία. Στη θέση ότι το κάπνισμα βλάπτει την υγεία, οι καπνιστές αντέτειναν ότι δεν είναι δουλειά του κράτους να επιλέγει ποιο είναι το καλό του πολίτη.
«Οι καπνιστές προφανώς έχουν δικαίωμα στο κάπνισμα, αλλά στον ιδιωτικό τους χώρο», ήταν και συνεχίζει να είναι ο ισχυρισμός του νομοθέτη. «Τι κάνουν στο σπίτι τους δεν πέφτει λόγος στο κράτος. Στα καφενεία, στα μπαρ, στα εστιατόρια, στα ταξί, στη δουλειά, στους δημόσιους χώρους υπάρχουν πάντα κι αυτοί που δεν θέλουν να υφίστανται τις βλαβερές συνέπειες του καπνού».
Υπό το πρίσμα αυτής της προσέγγισης, η υπουργός Υγείας με δήλωσή της στα «ΝΕΑ» δεν αφήνει πλέον κανένα περιθώριο παρερμηνειών: μιλάει για «ολική απαγόρευση» και για τη διασφάλιση των «μηχανισμών ελέγχου» των παραβατών του νόμου. Αν τα πράγματα είναι όπως τα περιγράφει η κ. Ξενογιαννακοπούλου, θα πρόκειται για ρήξη με την πιο συνηθισμένη «παράδοση» της σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας: τη ροπή προς την ανομία.
Ο Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας, οι αποδείξεις που ακόμα δεν έμαθαν να κόβουν οι επιχειρήσεις, οι πολεοδομικές παραβάσεις, το κάπνισμα στους δημόσιους χώρους συνιστούν ένα ιδιόρρυθμο «ελληνικό παράδοξο»: οι Ελληνες θεωρούν περίπου επαναστατικό να μην τηρούν τους νόμους - και τα όργανα του κράτους συχνά θεωρούν περίπου υποχρέωσή τους να κάνουν τα στραβά μάτια.
Αν ο κρατικός μηχανισμός διασφαλίσει, ακόμα και με αυστηρή αστυνόμευση, την απαγόρευση του καπνίσματος, αυτό θα σημαίνει ότι κάτι αλλάζει. Ότι μπορεί, έστω και με διοικητική αυστηρότητα, η κουλτούρα της απείθειας να αντικατασταθεί σιγά σιγά με την κουλτούρα του αλληλοσεβασμού. Είναι καιρός η ελληνική κοινωνία να υπογράψει το δικό της Μνημόνιο με την τήρηση της νομιμότητας, με τον σεβασμό του άλλου, με την προάσπιση του δημόσιου συμφέροντος.
TA NEA