Τηλεπαιχνίδι μιας άλλης εποχής

Στα 88 του χρόνια πέθανε, τη Μεγάλη Τετάρτη, ο Χρήστος Οικονόμου, ένας βετεράνος δημοσιογράφος που έχει προσθέσει ένα λιθαράκι στη σύντομη ιστορία της ελληνικής τηλεόρασης. Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1923, γράφτηκε στην Ιατρική Σχολή, αλλά δεν ολοκλήρωσε τις σπουδές του, καθώς τον κέρδισε η δημοσιογραφία. Εργάστηκε σε πολλές μεγάλες αθηναϊκές εφημερίδες, ενώ υπήρξε πολεμικός ανταποκριτής στο Βιετνάμ για τη «Μεσημβρινή».
Πλούσια η καριέρα του, όμως ο Χρήστος Οικονόμου έγινε πλατιά γνωστός τα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης ως παρουσιαστής του πολύ δημοφιλούς τηλεπαιχνιδιού «Γράμματα και αριθμοί». Σε κάθε γύρο, δύο παίκτες προσπαθούσαν, χρησιμοποιώντας εφτά τυχαία γράμματα της αλφαβήτου, να σχηματίσουν μια
όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ελληνική λέξη. Στο δεύτερο στάδιο, οι παίκτες είχαν στη διάθεσή τους έξι αριθμούς με τους οποίους έπρεπε, μέσω απλών πράξεων, να καταλήξουν σε ένα τριψήφιο νούμερο.
Το «Γράμματα και αριθμοί» ήταν ένα εγκεφαλικό παιχνίδι στο οποίο επιβραβεύονταν η ταχύτητα, η φαντασία, η ευστροφία και το πλούσιο λεξιλόγιο ή μάλλον η εξοικείωση με τη γλώσσα και τους κανόνες της Γραμματικής. Λιτό το σκηνικό, δίχως λέιζερ, κομπιούτερ και οθόνες, δίχως περίτεχνα φωτιστικά εφέ (αυτά ήρθαν αργότερα στην Ελλάδα με το «Ποιος θέλει να γίνει εκατομμυριούχος;»). Πάντα παρούσα στο στούντιο μια φιλόλογος, με το ελληνικό λεξικό υπό μάλης, που επιβεβαίωνε την ορθότητα της γραφής της λέξης.
Στην επιτυχία της εκπομπής, που κράτησε τέσσερα χρόνια, συνέβαλε η προσωπικότητα του παρουσιαστή, αλλά και η απλότητα, η σαφήνεια του «κόνσεπτ», αν και τότε δεν είχε εισαχθεί αυτός ο όρος. (Το «Γράμματα και αριθμοί» ήταν η ελληνική διασκευή ενός μακροβιότατου γαλλικού τηλεπαιχνιδιού, του «Lettres et chiffres».) Δεν θυμάμαι αν υπήρχε χρηματικό έπαθλο, όμως και αν υπήρχε, ήταν δευτερεύον. Η εκπομπή αυτή ήταν ένα τηλεοπτικοποιημένο κλασικό «παιχνίδι συναναστροφών» και όχι ένα τζογαδόρικο υπερθέαμα, όπως συμβαίνει με τα τηλεπαιχνίδια νέας εσοδείας.
Ταυτίστηκε, λοιπόν, το «Γράμματα και αριθμοί» με τον παρουσιαστή του, ένα κομψό και ευγενή κύριο, στον οποίο θα ταίριαζε ο παλιομοδίτικος χαρακτηρισμός «αρχοντάνθρωπος», ένα δημοσιογράφο που «εργάστηκε με πάθος και αξιοπρέπεια», όπως επισημαίνει στην ανακοίνωσή της η ΕΣΗΕΑ.
Το τηλεπαιχνίδι αυτό δεν συμβολίζει την «εποχή της αθωότητας» της ελληνικής τηλεόρασης, αφού τέτοια εποχή δεν υπήρξε ποτέ. Αθώοι ή μάλλον απονήρευτοι, ανεκπαίδευτοι στο ζάπινγκ και λιγότερο βουλιμικοί ήταν τότε οι τηλεθεατές. Σήμερα, το «Γράμματα και αριθμοί» μάλλον θα μας φαινόταν πρωτόγονο, αν και ήταν πολύ πιο εκλεπτυσμένο από τα περισσότερα φαντασμαγορικά σόου που βαφτίζονται «τηλεπαιχνίδια», με τις καταπακτές, τα χοροπηδητά και τις κραυγές, τις «γλάστρες» και τους «γλάστρους» και τις εκκωφαντικές μουσικές.
Tης Μαριαννας Τζιαντζη-Καθημερινή