Είναι η συριακή αεράμυνα τόσο ισχυρή όσο διαφημίζεται;

Πολύ ισχυρή εμφανίζεται σε επίπεδο καταγραφής αριθμητικών δεδομένων από ανοικτές πηγές η συριακή αεράμυνα, καθώς περιλαμβάνει εκατοντάδες συστημάτων αντιαεροπορικής άμυνας και αντιαεροπορικού πυροβολικού στο σύνολο τους σοβιετικής (ρωσικής) προέλευσης.
Με τη συνεργασία του Ινστιτούρου Αναλύσεων Ασφάλειας και Άμυνας (ISDA)
Συγκεκριμένα η δύναμης 36.000 ατόμων Δύναμη Αεράμυνας των Ενόπλων Δυνάμεων της Συρίας (άλλες εκτιμήσεις, όπως του STRATFOR, την ανεβάζουν και σε περισσότερους από 50.000), που αποτελεί ανεξάρτητο κλάδο των ενόπλων δυνάμεων, είναι οργανωμένη σε δύο αντιαεροπορικές μεραρχίες που διαθέτουν ως υποδιοίκηση 25 ταξιαρχίες με περισσότερες από 150 πυροβολαρχίες και δύο ανεξάρτητα συντάγματα.
Οι δυνάμεις αυτές είναι εξοπλισμένες με τα ακόλουθα συστήματα αντιαεροπορικής άμυνας, στην πλειοψηφία τους μέσου και μακρού βεληνεκούς (τα MANPADS χρησιμοποιούνται για την αυτοάμυνα των κύριων συστημάτων στις θέσεις επιχειρησιακής ανάπτυξης):


>350 ρυμουλκούμενοι εκτοξευτές του συστήματος S-75 Dvina (κατά ΝΑΤΟ SA-2 Guideline)
>148 ρυμουλκούμενοι εκτοξευτές του συστήματος S-125 Pechora (κατά ΝΑΤΟ SA-3 Goa)
>195 αυτοκινούμενοι εκτοξευτές του συστήματος 2K12 Kub (κατά ΝΑΤΟ SA-6 Gainful)
>44 στατικοί εκτοξευτές του συστήματος S-200 Angara (κατά ΝΑΤΟ SA-5 Gammon), που επιχειρούν δύο ανεξάρτητα συντάγματα που το καθένα διαθέτει δύο μοίρες με δύο πυροβολαρχίες η καθεμία).
>περισσότερους από 4.000 εκτοξευτές κατευθυνόμενων βλημάτων εκτοξευόμενων από τον ώμο (MANPADS) τύπων 9K32 Strela-2/2M (SA-7A Grail/SA-7B Grail).
Στη Δύναμη Αεράμυνας είναι επίσης ενταγμένες οι μονάδες και τα συστήματα που επιχειρούσαν οι χερσαίες δυνάμεις της Συρίας (προτού την ενσωμάτωση τους σε αυτή), τα οποία όμως στην πλειοψηφία τους είναι εγγύς βεληνεκούς (SHORADS). Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται:
>14 αυτοκινούμενοι εκτοξευτές του συστήματος 9K33 Osa (κατά ΝΑΤΟ SA-8 Gecko)
>20 αυτοκινούμενοι εκτοξευτές του συστήματος 9K31 Strela-1 (κατά ΝΑΤΟ SA-9
Gaskin)
>20 αυτοκινούμενοι εκτοξευτές του συστήματος 9K37 Buk (κατά ΝΑΤΟ SA-11 Gadfly)
>30 αυτοκινούμενοι εκτοξευτές του συστήματος 30 9K35 Strela-10 (κατά ΝΑΤΟ SA-13 Gopher)
>50 αυτοκινούμενοι εκτοξευτές του συστήματος 96K6 Pantsir-S1 (κατά ΝΑΤΟ SA-22 Greyhound)
>άγνωστο αριθμό αυτοκινούμενων εκτοξευτών του συστήματος 9K317 Buk-M2 (κατά ΝΑΤΟ SA-17 Grizzly)
>άγνωστο αριθμό αυτοκινούμενων μονάδων πυρός του υβριδικού (βλήματα / πυροβόλα) συστήματος 9K22 Tunguska (κατά ΝΑΤΟ SA-19 Grison)
>μεγάλο αριθμό MANPADS των τύπων 9K32 Strela-2 (κατά ΝΑΤΟ SA-7 Grail), 9K38 Igla (κατά ΝΑΤΟ SA-18 Grouse), 9K36 Strela-3 (κατά ΝΑΤΟ SA-14 Gremlin), 9K338 Igla-S (κατά ΝΑΤΟ SA-24 Grinch)
>μεγάλο αριθμό συστημάτων αντιαεροπορικού πυροβολικού (αυτοκινούμενα συστήματα ZSU-23-4, ρυμουλκούμενα ZU-23 διαμετρήματος των 23 χλστ. (περί τις 600 μονάδες), M-1939 διαμετρήματος των 37 χλστ., S-60 διαμετρήματος των 57 χλστ. και KS-19 διαμετρήματος των 100 χλστ.(περί τις 25 μονάδες).

Σε ότι αφορά την έγκαιρη προειδοποίηση το συριακό σύστημα αεράμυνας περιλαμβάνει τουλάχιστον 22 καταγεγραμμένες θέσεις όπου είναι αναπτυγμένα ραντάρ έγκαιρης προειδοποίησης στο σύνολο τους σοβιετικής (ρωσικής) προέλευσης όπως τα P-35/37 Bar Lock, P-12/18 Spoon Rest, PRV-16 Thin Skin (μέτρησης υψομέτρου), 5N87/P-80 Back Net και and 5N84/P-14 Tall King. Σε μία από αυτές τις θέσεις έχει καταγραφεί και η λειτουργία ενός ραντάρ 36D6 Tin Shield.
Μερικές γενικές παρατηρήσεις
Όπως προαναφέρθηκε το συριακό σύστημα αεράμυνας τουλάχιστον σε επίπεδο αριθμητικών δεδομένων που έχουν συλλεχθεί από ανοικτές πηγές παρουσιάζεται πολύ εντυπωσιακό σε επίπεδο μέσων και μεγέθους. Και μόνο ο μεγάλος αριθμός των συστημάτων αντιαεροπορικής άμυνας επιτρέπει την κατάλληλη χωροταξική κατανομή και επιχειρησιακή ανάπτυξη τους κατά τέτοιο τρόπο που να δημιουργούν επικαλυπτόμενες ζώνες τόσο σε ότι αφορά το βεληνεκές όσο και τα ύψη εμπλοκής.
Κατά βάση τα στρατηγικά συστήματα της συριακής αεράμυνας είναι συγκεντρωμένα σε έξι περιοχές: περιμετρικά των πόλεων Χομς, Χαλέπι και φυσικά της πρωτεύουσας Δαμασκού, της αεροπορικής βάσης Tiyas (στη συριακή ενδοχώρα αλλά πλησίον της μεσογειακής ακτής), της παραλιακής ζώνης προς τη Μεσόγειο και την περιοχή των υψωμάτων του Γκολάν. Προφανώς, η ανάπτυξη των μέσων της συριακής αεράμυνας ακολουθεί τις βασικές αρχές προστασίας των κύριων κέντρων βαρύτητας (κατά την εκτίμηση του συριακού καθεστώτος) και κάλυψης των πιθανών κύριων αξόνων αεροπορικής διείσδυσης και προσβολής του κύριου εχθρού, της Αεροπορίας του Ισραήλ.

Η απλή παράθεση όμως αριθμητικών δεδομένων προφανώς δεν αποτελεί επαρκή μεθοδολογία για την ολοκληρωμένη αξιολόγηση της συριακής αεράμυνας και ιδιαίτερα των επιχειρησιακών της δυνατοτήτων.

Παράγοντες όπως η λειτουργική κατάσταση των μέσων αντιαεροπορικής άμυνας, του συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης, διοίκησης και ελέγχου, η αμυντική οργάνωση (έχουν αναφερθεί πολλαπλές κύριες και εναλλακτικές προετοιμασμένες θέσεις ανάπτυξης αντιαεροπορικών συστημάτων, το επίπεδο τακτικής και τεχνικής εκπαίδευσης του προσωπικού θα πρέπει να υπολογιστούν και συνεκτιμηθούν. Ακριβείς πληροφορίες και δεδομένα για όλες αυτές τις παραμέτρους δεν είναι διαθέσιμα (τουλάχιστον σε εμάς).

Πάντως, ως γενική παρατήρηση μπορούμε να σημειώσουμε ότι το σύνολο των σοβιετικής (ρωσικής) σχεδίασης ρωσικών συστημάτων αντιαεροπορικής άμυνας είναι περασμένων τεχνολογικών γενεών και σε κάποιο ποσοστό θα πρέπει να αντιμετωπίζουν προβλήματα παλαιότητας και υποβάθμισης δυνατοτήτων. Όμως σύμφωνα με ανοικτές πηγές τα συστήματα S-75 Dvina (κατά ΝΑΤΟ SA-2 Guideline) και S-125 Pechora (κατά ΝΑΤΟ SA-3 Goa) έχουν υποστεί εκσυγχρονισμό (S-75M / S-125M). Σε κάθε περίπτωση, η επιχειρησιακή κατάσταση των συστημάτων εκτιμάται ότι οδήγησε τη Συρία στην προμήθεια νέων αντιαεροπορικών συστημάτων σύγχρονης τεχνολογίας από τη Ρωσική Ομοσπονδία, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα τα S-300.
Άλλο ένα χαρακτηριστικό που μπορεί να θεωρηθεί ως δεδομένο, είναι ότι στη συντριπτική τους πλειοψηφία, τα συστήματα έχουν δυνατότητα εμπλοκής ενός μοναδικού στόχου και κατά συνέπεια η συριακή αεράμυνα μπορεί να θεωρηθεί ευάλωτη σε επιθέσεις κορεσμού. Σε ανοικτές πηγές έχουν καταγραφεί αναφορές ότι σε ορισμένες θέσεις ανάπτυξης αντιαεροπορικών συστημάτων S-200 Angara (κατά ΝΑΤΟ SA-5 Gammon) υπάρχουν αναπτυγμένα πολλαπλά ραντάρ ελέγχου πυρός 5N62 Square Pair, γεγονός που καθιστά δυνατή την εμπλοκή πολλαπλών στόχων (έναν για κάθε ραντάρ).
Τέλος, ας σημειωθεί ότι στη συντριπτική τους πλειοψηφία τα σοβιετικής σχεδίασης συστήματα αντιαεροπορικής άμυνας που επιχειρεί η Συρία είναι απολύτως γνωστά στους Δυτικούς (κυρίως ΗΠΑ) και το Ισραήλ που στο απώτερο ή πρόσφατο παρελθόν είχαν την ευκαιρία να μελετήσουν σε βάθος την επιχειρησιακή τους λειτουργία και επιδόσεις.
 http://www.defence-point.gr/