Κολλημένοι στο παρελθόν

Μ​​ετά τους «Κουίσλινγκ» και τους «Γερμανοτσολιάδες», μετά τους «Τσιριμώκους» και τους «αποστάτες», μετά τα «ραντεβού στα γουναράδικα», έφτασε η στιγμή να κουβεντιάσουν στον ΣΥΡΙΖΑ και τη «Βάρκιζα». Το συζητούν, μάλιστα, στα σοβαρά αν κρίνουμε από τη οργή του προέδρου του κόμματος Αλέξη Τσίπρα, ο οποίος δήλωσε ότι δεν θα ανεχθεί «να λένε κάποιοι εδώ ότι το σχέδιο είναι να οδηγήσουν τον λαό σε μια διάψευση, σε νέες Βάρκιζες». (Οι νεότεροι, που δεν ξέρουν τη «Συμφωνία της Βάρκιζας» ας ανατρέξουν στο εμπεριστατωμένο άρθρο του κ. Στάθη Καλύβα, στην «Καθημερινή» 17.04.2011).
Γράφαμε τις προάλλες ότι «ένα από τα βασικά προβλήματα της Αριστεράς είναι ότι ξοδεύει τις λέξεις και τις ιστορικές αναλογίες σαν να μην υπάρχει αύριο» (Η αποστασία των λέξεων, 20.6.2014). Τα πράγματα μάλλον είναι χειρότερα από τη χύδην εκτόξευση χαρακτηρισμών κατά αντιπάλων για επικοινωνιακούς σκοπούς. Πρέπει να υπάρχουν στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ που πραγματικά πιστεύουν ότι ζουν κάπου μεταξύ 1943-1946, τότε που ήταν
υπαρκτό το δίλημμα μεταξύ του ένοπλου πραξικοπήματος και του δημοκρατικού δρόμου για την κατάκτηση της εξουσίας.
Τα κολλήματα πολλών αριστερών με το παρελθόν δεν μπορούν να εξηγηθούν πολιτικά. Πιθανώς να εξηγούνται ψυχολογικά. Δεν ξέρουμε τον επιστημονικό όρο που περιγράφει αυτή τη διαταραχή, αλλά όπως διαβάζουμε σε άρθρο της ψυχολόγου κ. Ελένης Παπαδοπούλου, «η περιστασιακή επανάληψη αναμνήσεων και συμβάντων του παρελθόντος προσφέρει ανακούφιση και παρηγοριά για τα άτομα της τρίτης ηλικίας. Εμφανίζεται συνήθως όταν το περιβάλλον προσφέρει ελάχιστη ανθρώπινη φροντίδα και όταν η νοητική λειτουργία είναι κάπως εξασθενημένη. Μια μέτρια αφοσίωση στην επανάληψη είναι προειδοποιητική για την ανάγκη του ηλικιωμένου ατόμου να προσλάβει περισσότερα ερεθίσματα και να έχει μεγαλύτερη συμμετοχή στη ζωή. Το άτομο που δείχνει να ζει μόνιμα στο παρελθόν μπορεί να υποφέρει από κάποια πάθηση ή να έχει δυσκολία στην αντιμετώπιση του μέλλοντος ή και τα δύο». («Η δύναμη του παρελθόντος», 29.8.2012)
Η αλήθεια είναι ότι η Αριστερά στην Ελλάδα έχει πολύ έντονο παρελθόν να ιστορήσει. Είχε αγώνες και διαψεύσεις, ηρωικές σελίδες και μαύρες στιγμές, διώξεις και καημούς, κι όλα αυτά μαζί κάνουν ένα μεγάλο κομμάτι της να κολλά σχεδόν με θρησκευτικό τρόπο σε εικονίσματα και σε δόγματα του παρελθόντος. Ετσι είναι πιθανό η εξήγηση του κολλήματος να βρίσκεται στο γεγονός ότι μια νέα γενιά αριστερών μυθοποίησε τόσο πολύ τους ηρωισμούς και τις θυσίες των πολιτικών της προγόνων και δεν μπορεί να σκεφτεί παρά μόνο με αναφορές άλλων εποχών.
Το πρόβλημα είναι ότι, ενώ η ελληνική κοινωνία έχει χιλιάδες προβλήματα στο παρόν και βαδίζει χωρίς σχέδιο για το μέλλον, έχουμε μια μεγάλη μερίδα του πολιτικού της δυναμικού που ζει στο προχθές. Αδυνατεί να συζητήσει με σύγχρονους όρους και προβληματίζεται αν θα ακολουθήσει τον δρόμο του Αρη ή του Σιάντου. Κι αυτό δεν είναι μόνο πρόβλημα για τον ΣΥΡΙΖΑ. Είναι πρόβλημα για τη χώρα, η οποία δεν έχει μπροστά της τις προκλήσεις του 1945, αλλά πρέπει να βρει λύσεις για το 2014. Γι’ αυτές τις λύσεις έχουν να μας πουν κάτι οι σύντροφοι ή θα συνεχίσουν να μας ζαλίζουν με «Βάρκιζες» και «γουναράδικα»;
Π Μανδραβέλης-Καθημερινή