Αναθέματα

Δεν συμβαίνει συχνά, αλλά κάποτε συμβαίνει: ο χαμένος τα παίρνει όλα.

Ο Φώτης Κουβέλης ήταν ο μεγάλος χαμένος των ευρωεκλογών. Η ήττα του δεν ήρθε απροσδόκητα. Είχε αρχίσει να διαγράφεται από την ώρα που έκανε αναστροφή στρατηγικής. Βγήκε από την κυβέρνηση αποξενώνοντας τους ψηφοφόρους που είχαν ψηφίσει τη ΔΗΜΑΡ με γνώμονα τη συμβολή της στην κυβερνητική σταθερότητα. Τα υπόλοιπα - η ρήξη με τα έμπιστά του στελέχη, οι πειραματισμοί με τα ορφανά του παπανδρεϊσμού, οι τυφλοί τακτικισμοί - ήταν απλώς επεισόδια της προδιαγεγραμμένης συντριβής. Μιας συντριβής που μπορεί εκ των υστέρων να αποδειχθεί ότι δεν ήταν καταδικαστική.

Ηδη από το βράδυ των ευρωεκλογών κάποιοι θυμήθηκαν το προηγούμενο του Κωστή Στεφανόπουλου. Το προηγούμενο ενός πολιτικού που απέτυχε ως αρχηγός κόμματος αλλά η αποτυχία κάθε άλλο παρά τον εμπόδισε να φτάσει ώς την Προεδρία της Δημοκρατίας.

Η αλήθεια είναι ότι η αρένα της εξουσίας απαιτεί άλλες δεξιότητες, αχρείαστες για το αξίωμα του Προέδρου. Το Σύνταγμα ζητάει έναν Πρόεδρο που συμβάλλει στην ισορροπία του πολιτεύματος μάλλον παθητικά: με τη σιωπή του, την αυτοσυγκράτησή του, την ικανότητά του να παρεμβαίνει μόνο ενώπιον του κινδύνου μιας σοβαρής ανωμαλίας.

Ο Στεφανόπουλος έπαιξε με επιτυχία αυτό τον ρόλο, σαν λακωνικός statesman που υπάρχει στη δημόσια ζωή, ως οιονεί παιδαγωγός - όπως όταν παρενέβη για να κατασιγάσει τις ρατσιστικές επιθέσεις κατά του αλβανού σημαιοφόρου ή όταν υπενθύμισε στον Αρχιεπίσκοπο τα όρια μιας κοσμικής, δημοκρατικής πολιτείας.

Μπορεί εύκολα να φανταστεί κανείς τον Κουβέλη σε αυτόν τον ρόλο. Μπορεί να τον φανταστεί να αντιστέκεται με ψυχρό διδακτισμό στις κραυγές μέρους του πολιτικού κόσμου που τα τελευταία χρόνια φαντάζονταν τον Πρόεδρο ως ύπατο ακτιβιστή - ως έναν παράγοντα που εκβιάζει τις πολιτικές εξελίξεις, αναπέμποντας νομοσχέδια, πριμοδοτώντας δημοψηφίσματα, ακόμη και παραιτούμενος πριν από την ώρα του.

Ομως, το ερώτημα σε αυτή τη φάση είναι άλλο: Οχι αν ο Κουβέλης θα γινόταν καλός Πρόεδρος, αλλά αν θα είναι καλός υποψήφιος. Οχι αν μπορεί να υπηρετήσει το αξίωμα, αλλά αν μπορεί μια υποψηφιότητά του να αποτρέψει τη διάλυση της παρούσας Βουλής.

Κακά τα ψέματα. Η προεδρική εκλογή εκτρέπεται από το θεσμικό της πλαίσιο από τη στιγμή που η αντιπολίτευση τη μετατρέπει σε ψήφο εμπιστοσύνης. Δεν ψάχνουμε πια Πρόεδρο. Ψάχνουμε τους 180.

Η αντίσταση που θα μπορούσε να συναντήσει μια υποψηφιότητα Κουβέλη είναι ήδη ορατή. Ο ΣΥΡΙΖΑ μιλάει ήδη για «Τσιριμώκους» και προδότες - όπως μιλούσε το 2012 για τον «Καρατζαφέρη της Αριστεράς». Είναι αυτές οι βολές μπαλοθιές στον αέρα - για να καμουφλαριστεί μια προσέγγιση στο παρασκήνιο; Ή στοχεύουν όντως στο ψαχνό;

Ο Κουβέλης, πάντως, έχει δείξει ότι είναι ευάλωτος στα αναθέματα. Μένει να φανεί πώς θα πολιτευτεί τώρα.

Μιχ Τσιντσίνης-ΤΑ ΝΕΑ