Ανδρέας Παπανδρέου, ένα χαστούκι στο μικροαστισμό

Υπήρξε ο πρώτος Πρωθυπουργός που γκρέμισε το κάστρο του μικροαστισμού στην εξουσία. Δεν ήταν μόνο η αναμόρφωση του οικογενειακού δικαίου, αλλά και ο περιπετειώδης προσωπικός του βίος τον οποίο δεν προσπαθούσε να κρύψει. Έστειλε το μήνυμα «είναι η ζωή μου και δεν αφορά κανένα»

Yπάρχει μία πτυχή της πολιτείας του Ανδρέα Παπανδρέου στα χρόνια της Μεταπολίτευσης που έχει υποτιμηθεί ενώ, κατά τη γνώμη μου, είναι ουσιώδης. Ήταν ο πρώτος Πρωθυπουργός και πιθανότατα ο πρώτος σημαντικός πολιτικός που γκρέμισε το κάστρο του μικροαστισμού στην εξουσία και προσέφερε παράδειγμα στους πολίτες. Μη σας ενδιαφέρει η γνώμη του κόσμου, εδώ δεν ενδιαφέρει εμένα που κυνηγώ ψήφους.
Δεν ήταν μόνο η αναμόρφωση του
οικογενειακού δικαίου που έφερε απελευθερωτική αύρα στα σκουριασμένα, συντηρητικά ήθη της κοινωνίας μας. Δεν ήταν μόνο η νομοθέτηση κανόνων κοινωνικού φιλελευθερισμού που για πρώτη φορά καθιερώθηκαν, στην προσπάθεια να δοθεί τέλος σε μία εποχή κοινωνικής και οικογενειακής υποκρισίας και καθωσπρεπισμού. Κυρίως ήταν το ισχυρό πρότυπο.

Ο ιδρυτής του ΠΑΣΟΚ είχε περιπετειώδη προσωπικό βίο και δεν έκανε προσπάθεια να το κρύψει. Ούτε ασφαλώς να το διαφημίσει, πλην της περίπτωσης του νεύματος στα σκαλιά του αεροπλάνου, το οποίο όμως ήταν και μία πράξη επισημοποίησης. Είναι η ζωή μου και δεν αφορά κανένα. Η ζωή του πιθανότατα περιείχε πολλές γυναίκες, οι φήμες και οι μύθοι αδιάκοποι όλα τα χρόνια της Μεταπολίτευσης αλλά εκείνος ουδέποτε αντέδρασε, ουδέποτε έδωσε νομιμοποίηση στην εισβολή στην ιδιωτική του σφαίρα.
Ο Τύπος και πολιτικοί της δεξιάς ξιφουλκούσαν καθημερινά εναντίον του μιλώντας για ηθική έκπτωση και εξαχρείωση, αλλά ο Ανδρέας  συνέχιζε τη ζωή του απτόητος. Έψαχναν σαν τους τρελούς να βρουν ερωμένες σε κότερα κι εκείνος επέστρεφε μαυρισμένος, κοσμοπολίτης και αδιάφορος για τα σχόλια, σα να έλεγε «δίνω λογαριασμό μόνο για την πολιτική μου» (εκεί όντως είχες τόνους κριτικής να του κάνεις). Έκαναν κανονική κατασκοπία για να βρουν την εξώγαμη κόρη κι εκείνος απαντούσε με τη σιωπή του ενώ τα επίσημα παιδιά του την αγκάλιαζαν.
Η συμπεριφορά του ήταν χαστούκι στα συντηρητικά ανακλαστικά της κοινωνίας και την υποκρισία του Τύπου και των πολιτικών του αντιπάλων, και τα αποτελέσματά της υπήρξαν ευεργετικά. Δεν το καταλάβαιναν όλοι τότε, αλλά αυτή η σημαντική πολιτική προσωπικότητα προσέθεσε ένα καλό λιθαράκι στην απονομιμοποίηση της κοινωνικής αδιακρισίας  και στην προστασία του προσωπικού χώρου.
Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής έγραψε μία δωδεκάτομη αυτοβιογραφία στην οποία έδινε την εκδοχή του για το κομμάτι της ιστορίας που συμμετείχε και τη στάση του. Ο Ανδρέας Παπανδρέου δεν έγραψε λέξη για το μεγαλύτερο μέρος της πολιτικής του δράσης και   προσωπικής του διαδρομής. Δεν ενδιαφέρθηκε να εξωραΐσει οτιδήποτε δεν έδινε δεκάρα για καμιά υστεροφημία. Αυτός ο άνθρωπος που συγκίνησε τα πλήθη, που τα κολάκεψε και τα παραπλάνησε, στην ουσία δεν ενδιαφέρθηκε για τη γνώμη τους. Άφησε την πολιτική του, καλή , κακή, να μιλήσει για αυτόν-  ούτε οι σκέψεις του ούτε  η ζωή του αφορούσαν το λαό και την ιστορία.
Ανδ. Πετρουλάκης-protagon.gr