Ο θόρυβος της κατσαρόλας

Ανοιξη 2015. Συζητούσα με έναν έμπειρο πολιτικό της Κεντροδεξιάς για την (τότε) νέα κυβέρνηση. Τις προοπτικές και τις αδυναμίες της.

Στο τραπέζι είχαν πέσει τα γνωστά ονόματα. Βαρουφάκης, Ζωή, Λαφαζάνης, Παππάς... Και τότε ο συνομιλητής μου με διόρθωσε.

«Μην κάνεις λάθος. Ο βασικός αδύναμος κρίκος της κυβέρνησης είναι ο Καμμένος!».

Δυο χρόνια αργότερα οφείλω να αναγνωρίσω τη διορατικότητά του. Ο υπουργός Αμυνας εξελίσσεται στον μεγαλύτερο πονοκέφαλο του Πρωθυπουργού για διάφορες αιτίες, αλλά κυρίως για μία βασική: επειδή δεν μπορεί να τον αποχωριστεί.

Τρεις λόγοι περιγράφουν το «πρόβλημα Καμμένος» για τον Πρωθυπουργό.

Πρώτον, του είναι κοινοβουλευτικά απαραίτητος. Χωρίς αυτόν δεν υπάρχει κυβέρνηση.

Δεύτερον, είναι ισχυρός. Απόλυτο αφεντικό σε ένα υπουργείο με απέραντο κεφάλαιο εκδουλεύσεων, ακόμη και για βουλευτές της ΝΔ, ο υπουργός Αμυνας διαθέτει αυτόνομη ισχύ στα μίντια, στη δικαιοσύνη και στον επιχειρηματικό κόσμο.

Σύμφωνα με πολλούς μάλιστα, σε αυτά τα πεδία είναι ισχυρότερος και από τον Πρωθυπουργό ή τον αρμόδιο υπουργό.

Τρίτον, έχει κόστος. Λόγω χαρακτήρα, αντιλήψεων και νοοτροπίας είναι ταυτοχρόνως και επιπόλαιος και επικίνδυνος για την κυβέρνηση. Εντός και εκτός Ελλάδας.

Τα τρία παραπάνω στοιχεία περιγράφουν πλήρως το πρόβλημα. Ο Πρωθυπουργός δεν μπορεί να ζήσει χωρίς αυτόν αλλά είναι όλο και πιο δύσκολο να ζήσει μαζί του.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η προσωπική τους σχέση είναι καλή και συμβατή. Και ότι η κατ' αρχήν πρόθεση της κυβέρνησης είναι να παράσχει στον υπουργό Αμυνας όση κάλυψη μπορεί απέναντι στις κατηγορίες που τον κατατρέχουν.

Αλλά στην υπόθεση υπάρχει και ένα τέταρτο στοιχείο.

Ο Καμμένος είναι ένας άνθρωπος με την πλάτη στον τοίχο: ξέρει ότι το τέλος αυτής της κυβέρνησης είναι το τέλος του και ότι η συνέχεια για αυτόν θα είναι πολύ δυσάρεστη.

Δεν υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία ότι θα αποτελέσει τον πρώτο στόχο μιας επόμενης κυβέρνησης της ΝΔ. Και ότι στο πλαίσιο αυτό θα υποστεί τις συνέπειες όσων ο ίδιος πυροδότησε ή οι άλλοι θεωρούν ότι πυροδότησε.

Υποθέτω πως ούτε ο ίδιος διατηρεί ψευδαισθήσεις περί του αντιθέτου.

Ενώ αν υπολογίζει σε τυχόν παλαιούς φίλους του στον χώρο της Κεντροδεξιάς για να τον σώσουν, το πιθανότερο είναι ότι δεν θα βρει πολλούς να σηκώσουν το τηλέφωνο.

Τι σημαίνει αυτό; Κάτι πολύ απλό.

Οτι εφεξής είναι αναγκασμένοι να συνυπάρχουν στην ίδια κυβέρνηση ένας Πρωθυπουργός που ελπίζει απεγνωσμένα να έχει επόμενη ημέρα και ένας απεγνωσμένος υπουργός που ξέρει ότι για αυτόν επόμενη ημέρα δεν υπάρχει. Μια τέτοια συνύπαρξη έχει όρια.

Τα οποία θα στενεύουν συνεχώς σε δύο επίπεδα.

Πρώτον, όσο προκύπτουν αποκαλύψεις ή απλώς στοιχεία για διάφορες αμφιλεγόμενες δραστηριότητες του υπουργού Αμυνας. Ούτως ή άλλως, κανείς δεν πιστεύει ότι η αντιπολίτευση θα κινηθεί εναντίον του προτού πέσουν όλα τα χαρτιά στο τραπέζι - και είναι βέβαιο ότι δεν έχουν πέσει ακόμη όλα...

Δεύτερον, όσο οι αποκαλύψεις αυτές έρχονται σε αντίθεση με μια «αριστερή ηθική» που (τουλάχιστον στα λόγια) εξακολουθεί να υπάρχει. Ούτως ή άλλως, ο υπουργός Αμυνας ποτέ δεν ήταν ιδιαίτερα δημοφιλής στον κόσμο της Αριστεράς.

Στα τέλη της δεκαετίας του '60, ο Φρανσουά Μιτεράν περιέγραφε σε έναν στενό κύκλο φίλων του πώς σκοπεύει να κινηθεί για να φτάσει στην εξουσία.

Είπε λοιπόν ότι χρειάζονται τρία πράγματα. Πρώτα να ενωθούν οι σοσιαλιστές και κατ' επέκταση η Αριστερά. Και ύστερα να τα σπάσουν οι γκωλικοί με τους κεντρώους.

«Και το τρίτο; Ποιο είναι το τρίτο;».

«Το βασικό. Να τους κρεμάσουμε μια κατσαρόλα!».

Ακολουθώντας πιστά τη συνταγή του Μιτεράν, ο ΣΥΡΙΖΑ κρέμασε μια κατσαρόλα. Μόνο που την κρέμασε στον εαυτό του, την κρέμασε μόνος του και η κατσαρόλα κάνει πολύ θόρυβο.
Γ. Πρετεντέρης-ΤΟ ΒΗΜΑ