Η ακραία διαπραγματευτική τακτική του Τραμπ

Η Ιστορία γράφεται πολύ συχνά από αυτούς που δεν ακολουθούν τους κανόνες, ή μάλλον από αυτούς που τους πετούν επιδεικτικά στον «σκουπιδοντενεκέ της Ιστορίας». Ο Ντόναλντ Τραμπ είναι ένας από αυτούς, είτε μας αρέσει είτε όχι. Σε μια εποχή απόλυτης πολιτικής ορθότητας και ακραίας συστημικής διαχείρισης, ήλθε με το μοναδικό του στυλ να τα ανατρέψει όλα.
Το άρχισε ως υποψήφιος για την προεδρία. Πάλαι ποτέ στενός του συνεργάτης περιέγραφε το πώς το επιτελείο του προσπάθησε να τον πείσει να αρχίσει να χρησιμοποιεί έτοιμες ομιλίες που θα διάβαζε από το γνωστό μηχάνημα που τις προβάλλει σε διαφανείς επιφάνειες (teleprompter). Δεν του άρεσε καθόλου η ιδέα, αλλά δέχθηκε να το δοκιμάσει. Οταν έφτασε η ώρα της πρώτης δημόσιας ομιλίας, ξεκίνησε να διαβάζει κοιτώντας μια αριστερά και μια δεξιά, αλλά με προφανή αμηχανία. Σε κάποιο σημείο πέταξε κάτω το μηχάνημα και είπε στο κοινό του:
«Εχω το χειρότερο επιτελείο. Κοιτάξτε τι προσπαθούν να μου κάνουν». Οι συνεργάτες του ήταν έντρομοι για λίγα λεπτά, αλλά όταν είδαν τους οπαδούς να παραληρούν, κατάλαβαν ότι μάλλον τους ξεπερνάει το ένστικτο και η πολιτική ιδιοφυΐα του.
Του βγήκε στην εσωτερική πολιτική, θα μπορούσε να του βγει και στην εξωτερική; Ολα τα βιβλία, τα εγχειρίδια και η συσσωρευμένη σοφία των ειδικών μάς λέει πως αποκλείεται. Πως, δηλαδή, αυτό που δουλεύει σαν διαπραγματευτική τακτική στον κόσμο των ακινήτων στο Μανχάταν δεν μπορεί να δουλέψει στη διεθνή πολιτική. Η τέχνη τού «φτάνω τον άλλον στα άκρα και μετά κάνω μια συμφωνία την ύστατη στιγμή μαζί του» απορρίπτεται ως ανεφάρμοστη.
Τώρα, όμως, τη δοκιμάζει ο Τραμπ. Η δολοφονία του Ιρανού στρατηγού Κασέμ Σουλεϊμανί ήταν μια πολύ ακραία πράξη, την οποία απέφυγαν να υλοποιήσουν όλοι οι προκάτοχοί του, ακόμη και οι κυβερνήσεις του Ισραήλ. Ο Τραμπ το έκανε. Εστειλε ταυτόχρονα και ένα σαφές μήνυμα στη Μέση Ανατολή λέγοντας πως οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν εξαρτώνται πλέον από τα πετρέλαια και το φυσικό της αέριο. Το Ιράν απάντησε, αλλά μέσα σε λογικά πλαίσια.
Σε λίγες εβδομάδες θα φανεί αν έχουν δίκιο όσοι θεωρούν ότι το Ιράν θα χτυπήσει πιο δυνατά –κάτω ή πάνω από το ραντάρ– ή αν τελικά θα βρεθεί μια νέα ισορροπία, που θα το βάλει «στη θέση του» και ίσως οδηγήσει σε μια νέα συμφωνία μαζί του. Τότε είναι που θα σκίσουν πολλοί πολλά διπλώματα...
Αλέξης Παπαχελάς-Καθημερινή