Ο πατριωτισμός δεν είναι υποχρεωτικός

Οσο το ζω, μέρα με τη μέρα, και όσο το σκέπτομαι, τόσο περισσότερο αυτή η κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε μοιάζει με «ολοκληρωτικό πόλεμο», κατά την τεχνική ορολογία που εισήγαγαν (ποιοι άλλοι;) οι Γερμανοί και, συγκεκριμένα, ο Λούντεντορφ. Μοιάζει, δηλαδή, με πόλεμο στον οποίο στρατεύεται ολόκληρη η κοινωνία, ευθυγραμμίζοντας σταδιακά και βάσει σχεδίου τις κοινωνικές και οικονομικές δραστηριότητες με τους σκοπούς του διεξαγόμενου πολέμου. Αν μάλιστα επαληθευθούν τα δυσμενέστερα σενάρια του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, που θέλει τα θύματα να κυμαίνονται μεταξύ 20 και 40 εκατομμυρίων παγκοσμίως, τότε ίσως να ξεπεράσει σε ανθρώπινες απώλειες και αυτόν τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Μια τέτοια ζοφερή διαπίστωση δεν είναι εύκολο για τον καθένα μας να τη δεχθεί και να τη χωνέψει, πόσο μάλλον όταν ο εχθρός είναι αόρατος και η ανθρώπινη βλακεία αβυσσαλέα. Παρ’ όλα αυτά, βλέπουμε ότι, σε κυβερνητικό επίπεδο τουλάχιστον, αργά ή γρήγορα όλοι το συνειδητοποιούν και προσαρμόζονται στις ανάγκες της περίστασης. Ακόμη και ο Τραμπ αναγκάστηκε
τελικά να συμμορφωθεί με τις επιταγές των ειδικών, ενώ από τις μεγάλες χώρες, μόνον η Βραζιλία του Μπολσονάρο εξακολουθεί να αγνοεί τον κίνδυνο, μολονότι στις φαβέλες την τήρηση των μέτρων έχει αναλάβει το οργανωμένο έγκλημα.
Σε μια τέτοια κατάσταση, ο καθένας που συνειδητοποιεί την πραγματικότητα και τους κινδύνους της στρατεύεται με τον τρόπο του, έστω και συμβολικά, για να δείξει στους άλλους ότι αντιλαμβάνεται την κρισιμότητα και συμμετέχει στην κοινή προσπάθεια. Αυτό είναι το νόημα των διαφόρων χρηματικών δωρεών, που μπορεί μεν να είναι ασήμαντες συγκριτικά με το μέγεθος του οικονομικού προβλήματος, αλλά δηλώνουν τη διάθεση της συμβολής. Αυτό είναι το νόημα, φέρ’ ειπείν, της προσφοράς 50.000 ευρώ στο ελληνικό κράτος από το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως ή ακόμη και των 10.000 ευρώ που προορίζονταν για εκδηλώσεις και τα οποία ο Σύνδεσμος Δικηγορικών Εταιρειών Ελλάδος (ΣΔΕΕ) κατέθεσε στον ειδικό λογαριασμό του Ινστιτούτου Φαρμακευτικής Ερευνας και Τεχνολογίας. Καμία από αυτές τις χειρονομίες δεν αρκεί από μόνη της, όλες μαζί όμως στέλνουν το μήνυμα μιας κοινωνίας που κινητοποιείται προς τον κοινό σκοπό.
Η απαραίτητη προϋπόθεση, βεβαίως, για τη συμμετοχή στον κοινό αγώνα είναι ότι νοιάζεσαι την προστασία αυτής της κοινωνίας. Μπορεί να διαφωνείς με πολλά και διάφορα, να έχεις τις αντιρρήσεις σου και να επιδιώκεις αλλαγές και βελτιώσεις, αλλά αυτό δεν σε εμποδίζει να καταλαβαίνεις ότι η διατήρηση του κοινωνικού συστήματος, δηλαδή της κοινωνικής ομαλότητας, προέχει και προηγείται οιασδήποτε άλλης επιδίωξης. Ετσι γίνεται πάντα στον πόλεμο. Και μην αμφιβάλλετε ότι πρόκειται για πόλεμο, αφού ακόμη και αυτοί οι Γερμανοί σπάζουν το ιστορικό ταμπού και συγκρίνουν τις σημερινές προκλήσεις με εκείνες του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Ωστόσο, δεν είναι υποχρεωτικό να αισθάνεται έτσι ο καθένας· δεν επιβάλλεται διά νόμου ο πατριωτισμός ούτε και η λογική. Για ορισμένους, η πανδημία μπορεί να φαντάζει σαν ευκαιρία για τη μεγάλη κοινωνική ανατροπή, επειδή δεν τους απασχολεί η πραγματική κοινωνία, με τους πραγματικούς ανθρώπους που την απαρτίζουν και έχουν ο καθένας τους αυτή τη μία και μοναδική ζωή για να ζήσουν. Εκείνους τους απασχολεί ο άνθρωπος ως αφηρημένη έννοια, μέσα στο πλαίσιο της ιδανικής κοινωνίας κατά τις προδιαγραφές της πίστης τους, ιδεολογικής ή θρησκευτικής – μικρή η διαφορά ανάμεσα στα δύο.
Στην κατηγορία αυτή εντάσσεται η Λιάνα (Γαρυφαλλιά) Κανέλλη, που επανήλθε χθες για να απαντήσει στους επικριτές της: «Δεν χρηματοδοτώ», γράφει, «με ψευδοφιλανθρωπία την πολιτική που σώζει τις μάζες, για να τις χειραγωγήσει μια και καλή και χωρίς αντίσταση. Δεν πλειοδοτώ στο μυαλομάζωμα, το μισθομάζωμα κι άλλα τέτοια τερτίπια, δίνοντας το καλό παράδειγμα της υποταγής στη συγκυρία». Με γεια της και χαρά της, αφού έτσι το θέλει. Ούτως ή άλλως, ο μισθός της δεν κινδυνεύει, διότι οι βουλευτές του ΚΚΕ στην πραγματικότητα διορίζονται, δεν εκλέγονται. Δεν νομίζω, ωστόσο, ότι η προσβλητική και επιθετική στάση της θα εκτιμηθεί από το ευρύτερο κοινό, ίσως ούτε από τους ομοϊδεάτες της, διότι το μόνο που πέτυχε ήταν να κερδίσει ξανά τη θέση του αντιπαθέστερου προσώπου της Αριστεράς, εκτοπίζοντας τον Πολάκη, οποίος τον τελευταίο καιρό πελαγοδρομεί.
Πάντως, ανάμεσα στα άλλα η βουλευτίνα του ΚΚΕ αφήνει κάτι υπαινιγμούς για μάσκες και αντισηπτικά, τα οποία προσφέρει, αλλά από σεμνότητα δεν αποκαλύπτει λεπτομέρειες. Οπότε, όσοι μένετε εκεί στην Κηφισιά και συνηθίζετε να βγαίνετε μια βόλτα το βράδυ, όταν δεν έχει κόσμο, αν δείτε έναν μπόγο να κινείται ύποπτα μέσα στο σκοτάδι, μην τρομάξετε. Είναι η κ. Κανέλλη που αφήνει μάσκες και αντισηπτικά έξω από τα σπίτια των φτωχών...
Στ. Κασιμάτης-Καθημερινή