Ευκλείδης Τσακαλώτος: Ημερολόγια

Ακόμη και αν διαφωνείς μαζί του πολιτικά, μπορείς να απολαύσεις τον Τσακαλώτο λογοτεχνικά. Ο άνθρωπος που θα είχε ίσως άλλη πολιτική μοίρα αν είχε άλλα ελληνικά, μεταφράζει από τη γλώσσα στην οποία είναι εγγράμματος. Φτιάχνει έτσι μιαν αλλόκοτη πρόζα της οποίας η αδεξιότητα περνάει σαν αθωότητα.
Είναι ένα ύφος που ταιριάζει στην πολιτική ιδιοσυγκρασία του συγγραφέα. Λέμε ότι ο Τσακαλώτος είναι «επικεφαλής της εσωκομματικής αντιπολίτευσης». Ομως, εκείνος διαψεύδει το στερεότυπο. Αντί να γράφει προκηρύξεις, γράφει ημερολόγιο, σαν να μην του είχε στερήσει η αρχηγική αυθαιρεσία το κομματικό του χαρτοφυλάκιο· σαν να ήταν ερωτοχτυπημένος έφηβος.
Εφηβική είναι και η κυκλοθυμία του Τσακαλώτου: τη μια δεν τον αφήνει η πικρία να κρυφτεί – και κάνει κριτική στον Τσίπρα· την άλλη, όμως, το γυρνάει σε επιδείξεις κομματικού σοβινισμού, επιτιθέμενος στη Ν.Δ.
Αν η ανάγνωση αυτή ακούγεται πολύ φιλολογική, είναι γιατί οι εξωτερικεύσεις του πρώην υπουργού δεν υπακούουν στο περίγραμμα ενός πολιτικού σχεδίου. Παίρνουν πολιτικό βάρος μόνο από την υπεραντίδραση του Τσίπρα, που έκρινε σκόπιμο να ιδρύσει ειδικό εποπτικό σώμα για την καταστολή των ημερολογίων.
 
Η διάγνωση για τον ανειρήνευτο βρασμό στον ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται κρυμμένη στην ανάλυση που προκάλεσε το εσωκομματικό σχίσμα. O Τσακαλώτος αποκήρυξε τον χαρακτηρισμό «απατεώνας» που ο Τσίπρας απηύθυνε στον Μητσοτάκη. Αν σε αυτή την ανάλυση αντικαταστήσει κανείς τα υποκείμενα, παίρνει μια κατατοπιστική ακτινογραφία του ΣΥΡΙΖΑ. Δεν είναι όλοι οι νεοφιλελεύθεροι απατεώνες, λέει ο Τσακαλώτος. «Μια κρίσιμη μάζα πραγματικά πιστεύουν στις θεωρίες τους – βέβαια, άλλοι είναι πιο κυνικοί ή απλώς πάνε με το ρεύμα για να βολευτούν επαγγελματικά».

Δεν είναι όλοι οι Συριζαίοι απατεώνες. Κάποιοι είναι γνήσιοι αριστεροί, που όταν έλεγαν ότι θα ανατρέψουν το ευρωπαϊκό status quo, το πίστευαν. Είχαν πέσει πρώτα οι ίδιοι θύματα της πλάνης που διέσπειραν. H αυταπάτη προηγήθηκε της εξαπάτησης. Υπάρχουν βέβαια και οι κυνικοί στον ΣΥΡΙΖΑ – αυτοί που πήγαν με το ρεύμα ή είδαν την εξουσία σαν επάγγελμα.
 
Τώρα, τα αδαή τέκνα της αριστερής αυταπάτης συμπεριφέρονται λες και ξύπνησαν ξαφνικά σε ένα κόμμα που έχει σταβλίσει βουλευτές οι οποίοι χρησιμοποιούν τον όρο «διεθνιστής» σαν βρισιά. Λες και δεν έζησαν τη μακρά επιμειξία με τους ΑΝΕΛ. Λες και δεν κατάλαβαν πόσο καθοριστικός για τη φυσιογνωμία του ΣΥΡΙΖΑ ήταν ο κυνισμός των επαγγελματιών της εξουσίας.
 
Σε ποια άκρη της πλάνης τοποθετείται ο Τσίπρας και σε ποια ο Τσακαλώτος; Σε αυτούς που πλανήθηκαν ή σε αυτούς που παραπλάνησαν ψυχρά, χωρίς να έχουν δαγκώσει ποτέ την πλάνη;
 
Το ερώτημα έχει, όντως, μόνο φιλολογική αξία. Ολοι συνετέλεσαν στο κράμα που τώρα δεν αντέχουν.

 Μιχάλης Τσιντσίνης-Καθημερινή