Ο διαδικτυακός φασισμός

Αναμφίβολα η γενιά που ζούμε (κι έτσι συνήθως ορίζεται από ένα πολύ σημαντικό γεγονός που συνέβη σε χρονικό διάστημα 20-25 ετών) θα μπορούσε στην Ιστορία να ονομαστεί ως «γενιά του Διαδικτύου».

Αληθές είναι ότι την τελευταία δεκαετία η εξέλιξη και εξάπλωση του Ίντερνετ έχει φέρει οβιδιακές αλλαγές στην παγκόσμια κοινότητα, ειδικά από την εποχή που κατέστη δυνατό σε δισεκατομμύρια κόσμο να επικοινωνεί άμεσα, εύκολα και απλά μέσω Ίντερνετ, το οποίο «βρίσκει» στην... πιο εύχρηστη συσκευή του κόσμου, το κινητό τηλέφωνο.

Το Ίντερνετ στο φτηνό και γρήγορο κινητό τηλέφωνο, λοιπόν, μεταξύ πολλών άλλων, έφερε και τα περίφημα social media, το Facebook, το Ιnstagram, το Τwitter και εκατοντάδες άλλα μέσα επικοινωνίας αλλά και ενημέρωσης, κριτικής, ανταλλαγής απόψεων, εκδήλωσης διαφόρων συναισθημάτων ενθουσιασμού ή οργής, χαράς ή θλίψης για ένα γεγονός που συνέβη κάπου στον κόσμο. Μέσα σε λίγες ώρες μάθαμε στις διακοπές μας τι συνέβη στην Καμπούλ!
Υπάρχουν τεράστια γεγονότα που πολλοί τα αποδίδουν στα social media, όπως η περίφημη Αραβική Άνοιξη που εκδηλώθηκε στο τέλος του 2010 σε χώρες της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής και έριξαν κυβερνήσεις και καθεστώτα δεκαετιών ακριβώς επειδή κατέστη εφικτή η μαζική επικοινωνία εκατοντάδων εκατομμυρίων ανθρώπων. Ασχέτως πού κατέληξε η Αραβική Ανοιξη, είναι μάλλον αληθές ότι αν δεν υπήρχε η διαδικτυακή επαφή των μαζών δεν θα ξεσηκώνονταν οι επαναστάσεις σε πολλά, κυρίως, τριτοκοσμικά μέρη όπου δεν υπήρχε σχεδόν ποτέ ελευθερία και δημοκρατία.

Σημαντικό μερίδιο ευθύνης αποδίδεται και στο Ιντερνετ -στα social media συγκεκριμένα- για τη νίκη του Τραμπ προ πενταετίας. Αυτό ίσως είναι ένα καλό και αρκετά πιο κατανοητό παράδειγμα για να ξεκινήσει έστω και τώρα η παγκόσμια κοινότητα να σκέφτεται ότι έχει έρθει η ώρα να υπάρξει κάποιου είδους έλεγχος ή πιστοποίηση της πληροφορίας ή ακόμα και του σχολίου, της κρίσης που διακινείται μέσω του Ιντερνετ. Την προηγούμενη προεκλογική περίοδο που κέρδισε την Κλίντον ο Τραμπ, κυκλοφορούσαν δεκάδες χιλιάδες ψεύτικοι ηλεκτρονικοί λογαριασμοί στοχευμένοι σε Καθολικούς, ας πούμε, που διαλαλούσαν ότι «ο Πάπας της Ρώμης υποστήριζε τον πρώην Αμερικανό πρόεδρο» που εντέλει κέρδισε τις εκλογές.

Σήμερα, μερικά χρόνια μετά, για να μη μακρηγορούμε, ανθεί παγκοσμίως μια βιομηχανία πλαστών «ηλεκτρονικών ταυτοτήτων», ψεύτικων λογαριασμών οι οποίοι μάλιστα έχουν εξελιχθεί τόσο ώστε να μη χρειάζεται να κινούνται χειροκίνητα, αλλά κατά χιλιάδες με το πάτημα ενός κουμπιού που επιστρατεύονται για διάφορες χρήσεις, εμπορικές ή πολιτικές.

Λέει μια μπούρδα ή περιγράφει ένα ψευδές γεγονός στο Ιντερνετ κάποιος και θεωρητικά ξεσηκώνεται ένα κύμα ενθουσιασμού ή μίσους υπέρ ή κατά του, δημιουργώντας εντυπώσεις σε πολλαπλάσιο σύνολο ανθρώπων. Ακολουθούνται δεκάδες τεχνικές και επενδύονται δισεκατομμύρια δολάρια για την προώθηση ή την καταβύθιση ενός πολιτικού προσώπου ή σχήματος μέσω των social media.

Επιπλέον, μπορεί ο καθένας άφοβα μέσω του Διαδικτύου, κρυβόμενος στην ανωνυμία, να παραβαίνει βασικούς νόμους και αξίες ηθικής και νομικής τάξης που ισχύουν εκατονταετίες στον πολιτισμένο κόσμο.

Ψεύδη, συκοφαντίες, ύβρεις, όλα ανακατεμένα με αλήθειες, γεγονότα, διασταυρωμένες ειδήσεις συνιστούν ένα συνονθύλευμα που όλο μαζί δυστυχώς γίνεται πολλές φορές πιστευτό από τεράστιες μάζες κόσμου.

Η βασική αρχή που ισχύει πάντα, ότι «δεν είναι τι λέει κάποιος, αλλά ποιος είναι αυτός που το λέει», φαίνεται να συνθλίβεται σε μια μηχανική κίνηση που όλοι μας κάνουμε διαβάζοντας επιφανειακά άπειρες αναρτήσεις εκατοντάδων ανθρώπων ή οργανισμών κάθε μέρα στο κινητό μας. Κοιτώντας μηχανικά το Twitter σου μπορεί (σκρολάροντας) μέσα σε δευτερόλεπτα να... πεταχτείς από τους «New York Times» -ένα κανονικό μέσο ενημέρωσης με 1.500 δημοσιογράφους σε όλο τον κόσμο- σε ένα «τρολ» που διατείνεται ό,τι να ’ναι για «το θανατηφόρο μπόλι του Εβραίου Μπουρλά».

Θα αντιτείνει κάποιος ότι ο καθένας είναι σε θέση να κρίνει και να αξιολογήσει ούτως ή άλλως και να αποφασίσει τι, πώς και ποιον θέλει να πιστέψει. Αν και δεν φαίνεται να συμβαίνει ακριβώς έτσι, όσον αφορά το Διαδίκτυο, θεωρώ ότι όταν μιλάμε για δημόσιο λόγο πρέπει να υπάρχει επωνυμία και λογοδοσία, όπως ακριβώς συμβαίνει σε όλα τα φυσικά και νομικά πρόσωπα που δίνουν λογαριασμό για όλα και υπόκεινται στους νομικούς κανόνες που (επαναλαμβάνω) έχουν θεσπιστεί και ακολουθούνται αιώνες τώρα.

Η τεχνολογία είναι σε θέση να προσδιορίσει τα πάντα, ας μην ξεχνάμε ότι πλέον ακόμα και ο αριθμός κινητού αναφέρεται σε πραγματικά στοιχεία κατόχου ή έστω αγοραστή μιας σύνδεσης. Το αντίθετο, δηλαδή η πλήρης ασυδοσία του Διαδικτύου, οδηγεί σε ανελεύθερα, φασιστικά και ρατσιστικά καθεστώτα, το οποίο συμβαίνει σήμερα.

 T. Καραμήτσος-ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ