Τι δεν χρωστάμε στους Ρώσους

«Οι πρόγονοί μας πάντα στήριζαν τον ελληνικό λαό στον αγώνα του για την ελευθερία και είναι συμβολικό το γεγονός ότι πρώτος Κυβερνήτης της ανεξάρτητης Ελλάδας έγινε ο Υπουργός Εξωτερικών της Ρωσικής Αυτοκρατορίας, Ιωάννης Καποδίστριας» δήλωνε τις μέρες του εορτασμού των 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821 στην Αθήνα, ο Πρωθυπουργός της Ρωσικής Ομοσπονδίας Μιχαήλ Μισούστιν. 

Η καθοριστική για την ελευθερία της Ελλάδας και απαράγραπτη για τις σχέσεις των δύο λαών συμμετοχή του ρωσικού στόλου στη Ναυμαχία του Ναυαρίνου βρέθηκε στο επίκεντρο και από τις δύο πλευρές. «Μας συνδέουν η Ιστορία, ο Πολιτισμός, η κοινή μας Θρησκεία, οι δεσμοί που ξεκίνησαν από το Βυζάντιο, δυνάμωσαν μέσω των ελληνικών κοινοτήτων της Ρωσίας και έγιναν συμμαχία με το ξέσπασμα του αγώνα του 1821» είπε από την πλευρά του ο Κυριάκος Μητσοτάκης.  

Για το μετά το Ναυαρίνο οι δύο Πρωθυπουργοί δεν είπαν και πολλά καθώς δεν υπήρχε κάποιος χαρακτηριστικός σταθμός στις σχέσεις Ελλάδας – Ρωσίας για να τον σημειώσουν. Και έτσι περιορίστηκαν σε ευγενικές αλλά πιο γενικές διατυπώσεις. Για παράδειγμα ο Μητσοτάκης είπε ότι «στο πέρασμα του καιρού οι διεθνείς συσχετισμοί και οι γεωπολιτικές συγκυρίες έφεραν τις χώρες μας περισσότερο ή λιγότερο κοντά». Ενώ, ασφαλώς, και οι δύο πρωθυπουργοί αναφέρθηκαν στην Ορθοδοξία και θυμήθηκαν ότι στους παγκόσμιους πολέμους Ελλάδα και Ρωσία ήταν στο ίδιο στρατόπεδο.

Αυτά τον Μάρτιο του 2021. Ένα χρόνο μετά είχαμε την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και τη

στήριξη της Ελλάδας στον αμυνόμενο και με στρατιωτικό εξοπλισμό, παρά τις αντιρρήσεις του ΣΥΡΙΖΑ. Και κάπως έτσι καταλήξαμε στις κεκαλυμμένες απειλές της Ζαχάροβα, εκπροσώπου του ρωσικού ΥΠΕΞ, και στο αφήγημα περί της δήθεν αχαριστίας της Ελλάδας.

Τις τελευταίες ημέρες η Μόσχα έστειλε, κατά τις πληροφορίες, ρηματική διακοίνωση στα υπουργεία Εξωτερικών και Αμυνας όπου υπάρχουν έμμεσες απειλές, ενώ παράλληλα ρώσος διπλωμάτης μίλησε δημόσια για «ξεκάθαρη πορεία προς την καταστροφή των πολυετών διμερών σχέσεων». Αφορμή για αυτό το νέο γύρο αποτέλεσε η αποστολή πεπαλαιωμένων σοβιετικών οχημάτων μεταφοράς προσωπικού BMP-1 από την Ελλάδα στην Ουκρανία.   

Σημειώνοντας και υπογραμμίζοντας λοιπόν το Ναυαρίνο, ας δούμε αν και τι ακριβώς χρωστάει η Ελλάδα στη Ρωσία κατά τις τελευταίες δεκαετίες βάζοντας στην άκρη τον παραμορφωτικό φακό των φαντασιώσεων για το «ξανθό γένος» που θα επενέβαινε (για να πάρουμε ξανά την Πόλη και να σκίσουμε μνημόνια), τις κηραλοιφές, τις παρανοήσεις περί Ορθοδοξίας, τη σοβιετική νοσταλγία αλλά και τη γοητεία που ασκεί το αυταρχικό «μάτσο» στιλ του Πούτιν (με τις καρατιές, τα αυτόματα και τις πέστροφες) στον κάθε πικραμένο οπαδό κόμματος ή ποδοσφαιρικής ομάδας. 

Αν αφήσει κανείς στην άκρη όλα αυτά, τα πράγματα γίνονται αμέσως πιο πεζά και πιο στεγνά, όπως συχνά είναι τα πράγματα στη διεθνή πολιτική, καθώς οι εξελίξεις υπαγορεύονται από το συμφέρον και όχι από το συναίσθημα, ιδίως όταν αυτό στηρίζεται σε κάτι που δεν υπάρχει.  

Ας αρχίσουμε από το ρόλο της Ρωσίας στη σχέση Ελλάδας – Τουρκίας και τη μεγάλη πληγή του Ελληνισμού, το Κυπριακό. Πέρα από την ανησυχία των Σοβιετικών μην τυχόν και ενταχθεί το έδαφος της Κύπρου στο ΝΑΤΟ, αλλά και τη ρητορική περί Νατοϊκής συνωμοσίας για το πραξικόπημα της χούντας στην Κύπρο, οι Σοβιετικοί ουδέποτε καταδίκασαν την τουρκική εισβολή. Όπως σημειώνει ο Μακάριος Δρουσιώτης, σε άρθρο του στο «Βήμα» με τίτλο «Η εισβολή στην Κύπρο και το διπλό παιχνίδι της ΕΣΣΔ», σε όλη τη διάρκεια της κυπριακής κρίσης, αλλά και τα χρόνια που ακολούθησαν, «δεν υπήρξε ούτε μία ονομαστική καταδίκη της Τουρκίας από τη Σοβιετική Ένωση για οποιαδήποτε πτυχή του Κυπριακού».

Σε ό,τι αφορά την Ορθοδοξία και, πιο συγκεκριμένα, τη σχέση μεταξύ του Πατριαρχείου Μόσχας και του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, η ρητορική αγιαστούρα ότι η Ορθοδοξία μάς ενώνει συγκρούεται με την πραγματικότητα. Οπως έχει επισημάνει σε εκτενές άρθρο του το Protagon (Πώς στήνεται το ρωσικό κόμμα στην Ελλάδα) ο Πατριάρχης Μόσχας Κύριλλος, πολύ πριν ευλογήσει την εισβολή του Πούτιν σε βάρος ενός ορθοδόξου λαού, είχε κινηθεί πολύ επιθετικά εναντίον του Πατριάρχη Βαρθολομαίου και όχι μόνο με αφορμή την αυτοκεφαλία της Ουκρανικής Εκκλησίας για την οποία ειπώθηκαν χαρακτηρισμοί κατά του Πατριάρχη και από τον ίδιο τον Πούτιν. Εξάλλου, μέσω μονών του Αγίου Ορους οι στοχοποιημένοι πλέον από τη Δύση ολιγάρχες, φίλοι του Πούτιν, μοίραζαν αφειδώς χρήμα για σκοπούς που δεν έχουν καμία σχέση με την κατάνυξη και τη χριστιανική λατρεία. 

Τον Ιούλιο του 2020, πολύ πριν ο Μητσοτάκης στείλει Καλάσνικοφ στους Ουκρανούς, προκαλώντας την αντίδραση του ΣΥΡΙΖΑ, ο εκπρόσωπος Τύπου του Πούτιν, Ντμίτρι Πεσκόφ, είχε πει ότι η απόφαση της Τουρκίας για τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τέμενος δεν θα βλάψει τις σχέσεις της Ρωσίας με την Τουρκία. Ο άνθρωπος του Πούτιν προχώρησε μάλιστα σε μια  πρόκληση για τους Έλληνες λέγοντας το εξής: «Στην Αγία Σοφία υπήρχαν αρκετά ακριβά εισιτήρια, ενώ τώρα εισιτήρια δεν θα υπάρχουν, η είσοδος θα είναι δωρεάν. Υπό αυτή την έννοια οι δικοί μας τουρίστες θα είναι κερδισμένοι»

Αλλά και το 2015, όταν η Ελλάδα ήταν με το ένα πόδι στο γκρεμό, καλλιεργήθηκε η προσδοκία ότι οι Ρώσοι θα επέμβουν. «Μη σκας, θα παρέμβει ο Πούτιν» άκουγες μπαίνοντας σε ένα ταξί αν έπεφτες σε οπαδό των Τσίπρα – Καμμένου. Τη λαϊκή αυτή προσδοκία, ότι κάποιος από μηχανής Θεός (ο Πούτιν δηλαδή) θα μας στείλει λεφτά, ή θα τυπώσει δραχμές, ή θα μας βάλει κάτω από την προστατευτική του φτερούγα τροφοδοτούσαν πχ. φήμες ότι ο Παναγιώτης Λαφαζάνης είχε κλείσει με τους Ρώσους ένα εναλλακτικό σχέδιο για να εισρεύσουν στην Ελλάδα δισεκατομμύρια ευρώ, ως προκαταβολή για την κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου, και επομένως θα μπορούσαμε να γράψουμε στα παλιά μας τα παπούτσια την τρόικα και τη Μέρκελ. 

Και μετά, όταν ο Πούτιν «κρέμασε» μεγαλοπρεπώς τον Τσίπρα και τον παρέπεμψε στο Eurogroup, το εξιταρισμένο από κάθε λογής παραμύθια φιλορωσικό κοινό ήταν πολύ δύσκολο να «καταπιεί» ότι αντί για τον δυναμικό και με σχεδόν υπερφυσικές δυνάμεις Πούτιν, ο μόνος που ειλικρινά πάλεψε για εμάς ήταν ο ελαφρώς ασουλούπωτος -και καθόλου «μάτσο»- πρόεδρος της Γαλλίας Φρανσουά Ολάντ.   

Επιστρέφοντας στο ζήτημα των ημερών, στην επιθετικότητα της Τουρκίας, η Ελλάδα δεν μπορούσε και πριν την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία να περιμένει την ουσιαστική στήριξη των Ρώσων, όπως συνέβη πχ. το 2020 από τον Μακρόν που οργάνωσε κοινή στρατιωτική άσκηση με τις ελληνικές δυνάμεις στα νερά που αμφισβητούσε ο Ερντογάν.

Η όποια στήριξη από τη Ρωσία έναντι των Τούρκων βρίσκεται κυρίως στο φαντασιακό όσων θεωρούν ότι λόγω της Ορθοδοξίας οι Ρώσοι θα υπερασπιστούν τους Έλληνες έναντι των αλλόθρησκων Τούρκων. Στην πραγματικότητα το κυριότερο σημείο συμφωνίας είναι το γεγονός ότι η Ρωσία υπερασπίζεται το Δίκαιο της Θάλασσας, τη διεθνή νομιμότητα δηλαδή που παγίως αμφισβητεί η Τουρκία στο Αιγαίο.

Πέραν τούτου, και όσο κι αν σοκάρει κάτι τέτοιο  όσους πουλάνε στην Ελλάδα τα καλούδια (ιδεολογικά και μη) της σοβιετικής, ρωσικής και πουτινικής λατρείας, η αλήθεια είναι ότι η σχέση της Ρωσίας με την Τουρκία ήταν πολύ πιο στενή από τη σχέση της με την Ελλάδα, καιρό πριν τον πόλεμο στην Ουκρανία. Και δεν ήταν ευθύνη της Ελλάδας αυτό. Τα κοινά συμφέροντα οδήγησαν στην οικοδόμηση της σχέσης αυτής. 

Ερντογάν και Πούτιν βρίσκονται στην εξουσία εδώ και 20 χρόνια, «μοιράζονται» την αυτοκρατορική νοσταλγία και τον αναθεωρητισμό -και παράλληλα αγωγούς και οπλικά συστήματα, όπως οι αντιαεροπορικοί πύραυλοι S 400 – έχοντας αναπτύξει μεταξύ των δύο χωρών ένα σημαντικό πλέγμα οικονομικών σχέσεων και κοινών στοχεύσεων. Μέχρι και πυρηνικό εργοστάσιο κτίζουν οι Ρώσοι για τους Τούρκους!

Αυτά, για να ξέρουμε τι ΔΕΝ χρωστάμε στους Ρώσους.

 Αλ. Παπαναστασίου-protagon.gr