Το κόστος της υποκρισίας και η μοίρα του πτηνού «ντόντο»*

Ενας παράγων, που αυξάνει το πολιτικό κόστος μιας αποτυχίας στη διακυβέρνηση της χώρας, είναι η υποκρισία. Αυτό πλήρωσε, κατά κύριο λόγο, η Ν.Δ. με το γιουχάισμα που της επεφύλασσε η κάλπη. (Ας μην κρυβόμαστε σεμνότυφα πίσω από ευπρεπείς όρους, όπως «συντριβή»...) Το απογοητευτικό, για όσους επιθυμούν μια σύγχρονη Κεντροδεξιά (ώστε να έχουν δυνατότητα επιλογής σε ένα διπολικό σύστημα), είναι το γεγονός ότι η διαδικασία διαδοχής στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης διεξάγεται με την ίδια υποκρισία που χαρακτήρισε και το ύφος της Νέας Διακυβέρνησης.
Εννοώ το γεγονός ότι, ενώ οι πάντες αντιλαμβάνονται τα πολιτικά χαρακτηριστικά κάθε υποψηφιότητας, κανείς δεν τα συζητάει. Ακόμη και οι ίδιοι οι υποψήφιοι (ή μήπως πρώτοι αυτοί;) φροντίζουν να το αποφεύγουν! Το αποτέλεσμα είναι ότι η πολιτική ουσία της διαδικασίας διαδοχής εκφράζεται με υπαινιγμούς και έμμεσες παραπομπές.
Ολοι κατανοούν, φέρ’ ειπείν, ότι αν κάποιοι προσβλέπουν στην Ντόρα ή την αποστρέφονται, αυτό οφείλεται στον κοσμοπολιτισμό της συγκρότησής της, που την κάνει να προσεγγίζει τα θέματα εξωτερικών σχέσεων της χώρας μέσα από τη λειτουργία διεθνών οργανισμών και θεσμών, όχι μέσα από παρωχημένα εθνικιστικά στερεότυπα. Ομοίως, την κάνει περισσότερο φιλελεύθερη σε ζητήματα οικονομικά και κοινωνικά. Ομως, αντί να βγουν οι αντίπαλοί της (π.χ., ο πολύς κ. Μανώλης...) και να μας εξηγήσουν τι το βλαπτικό ή ασύμφορο υπάρχει στην πολιτική συγκρότηση της υποψηφίας, βάλλουν εναντίον της εμμέσως: είναι κόρη του Μητσοτάκη, είναι ενδοτική στα εθνικά θέματα, έχει την έπαρση της μεγαλοαστής και το χαμόγελο «που ανοίγει στρείδι στα εξήντα βήματα» (μια ωραία παρομοίωση του P. G. Wodehouse...) και άλλα παρόμοια.
Το ίδιο ισχύει και με τους άλλους υποψηφίους. Ο Αντώνης Σαμαράς, ας πούμε, ο οποίος εμφανίζεται διαρκώς με το ύφος του πληγωμένου πρίγκιπα, εκπροσωπεί αξιοπρεπώς, ένα τέταρτο του αιώνος μετά τον Ευάγγελο Αβέρωφ, την επιστροφή στις ιδεολογικές ρίζες της Δεξιάς και τη σταθερότητα στις παρακαταθήκες της εθνικής ιδεολογίας. (Σαν κάποιους χωρικούς στις νότιες πολιτείες των ΗΠΑ, που κρεμάνε στο σαλόνι τους την «Dixie», τη σημαία της Συνομοσπονδίας των Νοτίων στον Εμφύλιο...) Από την πλευρά του, ο Δημήτρης Αβραμόπουλος (μην ξεχνάτε ότι «δεν κλέψαμε»...) εκπροσωπεί την ιδεολογικά ασαφή πολυσυλλεκτικότητα, που χαρακτήρισε τα κόμματα εξουσίας στην ωριμότητά τους, σε μία κάπως πιο φαντεζί εκδοχή. Εν τούτοις, η κριτική στις υποψηφιότητές τους δεν στρέφεται κατά των πολιτικών χαρακτηριστικών τους και της σημασίας τους, αλλά προσπαθεί να υπενθυμίζει την αποστασία του καθενός. (Οσο για την περίπτωση Ψωμιάδη, αυτή δεν αντέχει σοβαρή συζήτηση...)
Τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της πολιτικής και ιδεολογικής σεμνοτυφίας (ή ακόμη και οκνηρίας...) στη Ν.Δ., όποιος ενδιαφέρεται μπορεί να τις δει σήμερα στον τρόπο με τον οποίον αντιδρά η Αριστερά στην κυβέρνηση του Γιώργου (η οποία, ειρήσθω εν παρόδω, ξεκίνησε με σοβαρές προθέσεις, αλλά μπορεί να εξελιχθεί σε «τραλαλά»...) Στη ρίζα των προβλημάτων που αντιμετωπίζει σήμερα η χώρα, από την εξαχρείωση της δημόσιας παιδείας ώς την υπέρμετρη διόγκωση του δημόσιου χρέους, βρίσκεται η ιδεολογική κυριαρχία της Αριστεράς στην πολιτική και κοινωνική ζωή. Ωστόσο, είναι φανερό ότι, από το βαθύ ΠΑΣΟΚ έως τους παλαιοημερολογίτες του ΚΚΕ και την εξτρεμιστική Αριστερά των Εξαρχείων, σύσσωμη η Αριστερά έχει λυσσάξει εναντίον της κυβέρνησης. Προφανώς, επειδή αισθάνονται ότι απειλούνται περισσότερο από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, παρά από τους κομπλεξικούς, που καταρρέουν ψυχολογικά αν τους κατηγορήσουν ως δεξιούς! Λογικό δεν είναι; Το είδαμε, άλλωστε, πέρυσι τον Δεκέμβριο...
Η ιδεολογία δεν είναι κάτι το εξωπραγματικό για να το φοβούνται στη Ν.Δ. ούτε κάτι δευτερεύον ώστε να το αγνοούν. Αποκρυσταλλώνει τις κυρίαρχες αντιλήψεις ενός πολιτικού χώρου για τον κόσμο ο οποίος αλλάζει. Δεν είναι δόγμα θρησκευτικό, αναλλοίωτο στην αιωνιότητα. Οσο η Ν.Δ. φοβάται να καταπιαστεί με το θέμα, το μόνο που πετυχαίνει είναι να παραχωρεί ακόμη μεγαλύτερο μέρος από τον δικό της ρόλο στην Κεντροαριστερά. Αν εξακολουθήσει αυτό, θα φθάσει κάποτε και η στιγμή όπου απλώς η Κεντροδεξιά δεν θα έχει καθόλου ρόλο στα πράγματα. Από μια τέτοια εξέλιξη της Ν.Δ. κανείς μας δεν πρόκειται να βγει κερδισμένος, εκτός από τα άκρα του πολιτικού φάσματος...
(* Το πτηνό «ντόντο» έχει, ως γνωστόν, εξαλειφθεί από τα μέσα του 18ου αιώνα...)
Σ.Κασιμάτης-Καθημερινή