Αφιέρωμα στην 8η Μάρτη, Παγκόσμια Μέρα της Γυναίκας

100 χρόνια από την καθιέρωση της επετείου στη Β' Διεθνή Συνδιάσκεψη των Σοσιαλιστριών Γυναικών στην Κοπεγχάγη το 1910, με πρόταση της Κλάρα Τσέτκιν

8 Μάρτη: Οι εργαζόμενες γυναίκες τιμούν τους αγώνες της τάξης τους, παλεύουν για την ισοτιμία, για το σοσιαλισμό - κομμουνισμό.

Η 8η του Μάρτη έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Μέρα της Γυναίκας, στη μνήμη των εργατριών στα υφαντουργεία και τα ραφτάδικα της Νέας Υόρκης, η κινητοποίηση των οποίων στις 8 Μάρτη 1857, πνίγηκε στο αίμα από τις αστυνομικές δυνάμεις. Οι εργάτριες εκείνη την εποχή δούλευαν περίπου 16 ώρες τη μέρα, ενώ οι μισθοί τους ήταν σημαντικά μικρότεροι από τους μισθούς των ανδρών εργατών. Ετσι, με την απεργία και τις διαδηλώσεις τους διεκδικούσαν «δεκάωρη δουλειά, φωτεινές και υγιεινές αίθουσες εργασίας, μεροκάματα ίσα με αυτά των ανδρών κλωστοϋφαντουργών και των ραφτών».

Η Β' Διεθνής Συνδιάσκεψη των Σοσιαλιστριών Γυναικών, που συνήλθε στην Κοπεγχάγη το 1910, αποφάσισε να καθιερώσει, μετά από πρόταση μιας από τις ηγετικές γυναικείες προσωπικότητες του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος, της Κλάρα Τσέτκιν, τη μέρα της 8ης Μάρτη ως Διεθνή Μέρα της Γυναίκας.
Η φετινή 8η του Μάρτη είναι μια ξεχωριστή ιστορική επέτειος, καθώς κλείνουν 100 χρόνια από αυτήν την καθιέρωση. Είναι μέρα απολογισμού της εκατόχρονης πάλης για την ισοτιμία των εργαζόμενων γυναικών, για την κοινωνική τους ισότητα. Μέρα που το εργατικό, και το γυναικείο κίνημα, κάνει το δικό του απολογισμό, προετοιμάζει τη συνέχεια της δράσης του σε μια περίοδο που εξαπολύεται μια καταιγιστική επίθεση σε βάρος των όποιων κατακτήσεων έχουν αποσπαστεί στις συνθήκες του καπιταλισμού.

Η φετινή 8η του Μάρτη απαιτεί να έλθουν στην επιφάνεια τα χρόνια προβλήματα των γυναικών και η στρατηγική του κεφαλαίου που ήδη έχει πάρει την εκδίκησή του για τις κατακτήσεις που απέσπασαν οι γυναίκες, για τις παραχωρήσεις που έκανε.

Η σύγχρονη πολιτική του κεφαλαίου, που υπηρετούν τα αστικά κόμματα στην Ελλάδα, ΠΑΣΟΚ, ΝΔ, αλλά και ο ΛΑ.Ο.Σ. με τη συναίνεση του οπορτουνισμού, όπως εκφράζεται από τον ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ, στο όνομα της ισότητας και με πρόσχημα την οικονομική καπιταλιστική κρίση, εντείνει την επίθεση στα εργασιακά, ασφαλιστικά και κοινωνικά δικαιώματα της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων, με μεγαλύτερα θύματα τις γυναίκες και τη νεολαία.
Αυξάνεται η ανεργία, οι απολύσεις, η εναλλακτική απασχόληση, με μεγάλα διαστήματα ανεργίας και μερικής, ελαστικής απασχόλησης. Τη μαύρη εργασία τη νομιμοποιούν πέρα από το νόμο που πρόσφατα επεξεργάσθηκε το ΠΑΣΟΚ και με τη μορφή του λεγόμενου κοινωνικού εθελοντισμού.
Αυξάνουν τα ηλικιακά όρια συνταξιοδότησης των εργαζόμενων γυναικών στο Δημόσιο Τομέα στα 65 χρόνια. Αυξάνονται τα όρια ακόμα και για μητέρες με ανήλικα ή ανάπηρα παιδιά, αφού η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ ουσιαστικά διατηρεί τους αντιασφαλιστικούς νόμους της προηγούμενης κυβέρνησης της ΝΔ.
Με τη μείωση των μισθών και ταυτόχρονα την αύξηση της φορολογίας στα φυσικά πρόσωπα και στα είδη πλατιάς λαϊκής κατανάλωσης, με την ακρίβεια στα είδη αυτά, στα τιμολόγια των πρώην ΔΕΚΟ, αλλά και στους τομείς της Υγείας, Παιδείας, Πρόνοιας, Αθλητισμού, Πολιτισμού και Ψυχαγωγίας χειροτερεύει συνολικά το επίπεδο ζωής του εργαζόμενου λαού και ιδιαίτερα των γυναικών που, έτσι και αλλιώς, οι μισθοί τους και οι συντάξεις τους είναι μικρότερες, αλλά ταυτόχρονα οι ανάγκες τους που απορρέουν από τον αναπαραγωγικό τους ρόλο είναι μεγαλύτερες.

Επιδεινώνονται όχι μόνο οι συνθήκες δουλειάς, αλλά και διαβίωσης των γυναικών με την ανάληψη ενός μεγάλου μέρους της διαδικασίας αναπαραγωγής των μελών της οικογένειας, επειδή οι τομείς αυτοί συνεχώς εμπορευματοποιούνται και ιδιωτικοποιούνται. Τα αντιλαϊκά μέτρα και οι συνθήκες αυτές επιβαρύνουν περισσότερο τη σωματική και ψυχική υγεία των εργαζόμενων γυναικών και εντείνουν την ανισοτιμία τους.

Οι γυναίκες των λαϊκών στρωμάτων, φτωχές αγρότισσες, αυτοαπασχολούμενες και μικρέμποροι υφίστανται τις συνέπειες του καπιταλιστικού ανταγωνισμού και της συγκέντρωσης του κεφαλαίου. Ταυτόχρονα, υφίστανται τις κοινωνικές συνέπειες, εξαιτίας του φύλου όπως και οι μισθωτές εργαζόμενες.

Τέτοιες είναι η έλλειψη ουσιαστικής αναγνώρισης του κοινωνικού ρόλου της μητρότητας, προκαταλήψεις ακόμα και αντιδραστικές αντιλήψεις και πρακτικές στις σχέσεις των δύο φύλων που αναπαράγονται με νέες μορφές.
Στο σύγχρονο καπιταλισμό είναι πιο σαφής ο ταξικός χαρακτήρας του προβλήματος της ανισοτιμίας των γυναικών, παρά τους αστικούς εκσυγχρονισμούς, που οδήγησαν στην αναγνώριση των τυπικών αστικών, νομικών και πολιτιστικών δικαιωμάτων των γυναικών. «Ο καπιταλισμός δεν μπορεί να παραχωρήσει πραγματική ισοτιμία, γιατί ακριβώς αυτή έρχεται σε αντίθεση με τον εκμεταλλευτικό του χαρακτήρα» (Διακήρυξη).
Γίνεται πιο φανερό ότι η απελευθέρωση της γυναίκας από τη διπλή καταπίεση και εκμετάλλευση μπορεί να συντελεσθεί σε μια κοινωνία, όπου θα καταργηθεί η ατομική ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής, η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο ως αποτέλεσμα συνειδητής δράσης, τουλάχιστον της πρωτοπορίας της εργατικής τάξης και της μαζικής μαχητικής δράσης των λαϊκών στρωμάτων για την ανατροπή του τελευταίου εκμεταλλευτικού συστήματος, του καπιταλισμού.

Το ΚΚΕ είναι περήφανο για τη συμβολή του, από την ίδρυσή του, στην αποκάλυψη της ουσίας του γυναικείου ζητήματος, στην πάλη του κατά των σκοταδιστικών αντιλήψεων για τη γυναικεία βιολογική και πνευματική κατωτερότητα, για το μονοδιάστατο ρόλο της γυναίκας στην οικογένεια.

Ανέδειξε το μεγάλο ζήτημα που έθεταν και οι κλασικοί του Μαρξισμού - Λενινισμού ότι καμιά πρόοδος δεν μπορεί να σημειωθεί στο εργατικό, στο λαϊκό κίνημα, πολύ περισσότερο δεν μπορεί να απαλλαγεί ο λαός από την ταξική εκμετάλλευση και τον κλοιό του ιμπεριαλισμού δίχως τη μαζική συμμετοχή των εργαζόμενων γυναικών, των γυναικών που ανήκουν στα λαϊκά στρώματα. Δίχως την οργάνωση των γυναικών στην πάλη και την ανάδειξή τους στα όργανα του αγωνιζόμενου κινήματος, δίχως την πολιτική συνειδητοποίησή τους, για την αναγκαιότητα να εντάξουν τον αγώνα τους στην πάλη για το σοσιαλισμό, δεν μπορεί να ανατραπεί το ταξικό εκμεταλλευτικό σύστημα, να μπει στο δρόμο επίλυσης το ζήτημα της γυναικείας ανισοτιμίας. Η πάλη για την ισοτιμία της γυναίκας είναι συστατικό στοιχείο της πάλης της εργατικής τάξης για κοινωνική απελευθέρωση, για την εξάλειψη κάθε μορφής κοινωνικής καταπίεσης.

Οι ιδρυτές της κοσμοθεωρίας του επιστημονικού κομμουνισμού, Μαρξ και Ενγκελς, και στη συνέχεια ο Λένιν, ήταν αυτοί που φώτισαν τις κοινωνικοοικονομικές ρίζες, τις αιτίες της υπερεκμετάλλευσης και πολλαπλής καταπίεσης που υφίσταται η γυναίκα στις εκμεταλλευτικές κοινωνίες. Ανέδειξαν την ταξική φύση του γυναικείου ζητήματος και απέδειξαν πως για τη λύση του, είναι όρος και προϋπόθεση η κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο. Ο «Ριζοσπάστης» με το σημερινό αφιέρωμα, με χαρακτηριστικά αποσπάσματα από έργα των Μαρξ, Ενγκελς, Λένιν για το γυναικείο ζήτημα, θέλει να συμβάλει στην όσο γίνεται πιο ολοκληρωμένη κατανόηση, στη συνειδητοποίηση του κοινωνικού φαινομένου της γυναικείας ανισοτιμίας, της ρίζας του και της εξάλειψής του. Να συμβάλει στην ανάπτυξη της διαφώτισης, της μαζικής πολιτικής δράσης, στην πάλη του κινήματος, στη διαμόρφωση όρων ιδεολογικής και πολιτικής αντεπίθεσης. Τα αποσπάσματα από τα έργα των κλασικών του μαρξισμού - λενινισμού αναδημοσιεύονται από την μπροσούρα «Μαρξ, Ενγκελς, Λένιν για το γυναικείο ζήτημα», εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή», 1983.

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ