Γιατί σάπισε το σύστημα

Ερώτηση. Ποιος ευθύνεται για τον Μαντέλη και τον κάθε Μαντέλη; Εντάξει, ο καθένας είναι υπεύθυνος για τις πράξεις του και δεν μπορούμε να τις χρεώσουμε σε άλλους. Όταν όμως αυτές οι πράξεις προέρχονται εκ της θέσεώς του, δεν φέρει καμία ευθύνη αυτός που του έδωσε τη θέση; Όταν ένας υπουργός συλλαμβάνεται κλεπτων οπώρας – και όχι μόνο- δεν φέρει καμιά ευθύνη ο πρωθυπουργός που τον διόρισε; Και τι σόι πρωθυπουργοί είναι διάφοροι που μας κυβέρνησαν κατά καιρούς που δεν πήραν είδηση τι συμβαίνει στην αυλή τους, ενώ ο κόσμος βοούσε;
 
Τα ερωτήματα αυτά μας εισάγουν σ’ ένα μεγάλο κεφάλαιο της εγχώριας πολιτικής. Την ποιότητα του πολιτικού προσωπικού, τον τρόπο ανάδειξης ενός πολιτικού και τα κριτήρια επιλογής του για θέσεις διακυβέρνησης και άσκησης εξουσίας.

Πως γίνεται άραγε πολιτικός κάποιος; Σε πολλές περιπτώσεις τα τελευταία χρόνια και σε ότι αφορά τα δυο μεγάλα κόμματα η ανέλιξη ορισμένων προσώπων από μόνη της μαρτυράει και το είδος της διακυβέρνησης που θα ασκούσαν. Με αποκλειστικό κριτήριο την κομματική ιδιότητα – και κυρίως την εσωκομματική σχέση με τον αρχηγό, και άλλους ισχυρούς παράγοντες του κόμματος- έπαιρνε κάποιος κατ απονομήν – και όχι κατ αξία- ένα αξίωμα και στη συνέχεια το χρησιμοποιούσε για να μπει στην πολιτική. Διορίζοντας αφειδώς, ξοδεύοντας τα χρήματα του φορέα που διοικούσε και ενίοτε καρπωνόμενος ένα μέρος από αυτά τα χρήματα, ή βολεύοντας αυτούς που θα τον υποστήριζαν οικονομικά στην πολιτική του διαδρομή στο μέλλον. Υπάρχουν άνθρωποι που για δεκαετίες κυβερνούν άλλους ανθρώπους μόνο και μόνο επειδή είχαν ισχυρή πρόσβαση στο κόμμα. Υπάρχουν πρόσωπα που έγιναν υπουργοί σε υπουργεία στα οποία δεν θα μπορούσαν προσληφθούν ούτε κλητήρες. Με άλλα λόγια η διαδικασία με την οποία μπαίνουν στην πολιτική πολλοί, είναι εξ αρχής μια φαύλη διαδικασία. Όποτε η φαύλη συνέχεια είναι αναπόφευκτη.

Στοιχεία φαυλότητας έχουν και οι διεργασίες συγκρότησης των υπουργικών συμβουλίων, των όποιων την αρμοδιότητα έχουν αποκλειστικά κατά την κρίση τους οι πρωθυπουργοί. Οι εσωκομματικές σκοπιμότητες, οι προσωπικές σχέσεις, η ευνοιοκρατική αντίληψη, αλλά και οι εξωθεν παρεμβάσεις οδηγούν σε υπουργικούς θώκους πρόσωπα εντελώς ακατάλληλη, με ηθικά προβλήματα εξ αρχής. Όταν γίνεται αντιληπτή η καθόλου ηθική δραστηριότητα τους, η απλώς η ανικανότητα τους, δεν είναι εύκολο να εκδιωχτούν. Γιατί εν τω μεταξύ ξέρουν πράγματα που μπορούν να εκθέσουν κυβέρνηση, το κόμμα, η τον αρχηγό, η έχουν εξαγοράσει υποστήριξη – με δημόσιο χρήμα φυσικά- στο χώρο της οικονομίας, η των μέσων ενημέρωσης.

Και είναι εξοργιστικό να ακούει κανείς αυτές τις μέρες συγκεκριμένα πρόσωπα, με γνωστό βίο και εξ ίσου γνωστή πολιτεία να ωρύονται κατά του Μαντέλη, ενώ έχουν κάνει τα ίδια και χειρότερα. Τα ιδία τα κόμματα που κόπτονται τάχα για τη διαφάνεια και κατακεραυνώνουν τους Μαντέληδες έχουν γίνει αποδέκτες κολοσσιαίων ποσών από επιχειρηματίες.

Ας μην κοροϊδευόμαστε λοιπόν. Το πολιτικό σύστημα σάπισε γιατί σε ένα μεγάλο τμήμα του αποτελείται από σάπιους ανθρώπους. Γιατί στην επιλογή των προσώπων που θα έμπαιναν στην πολιτική η θα ασκούσαν εξουσία δεν υπήρχε κανένας έλεγχος ποιότητας και καταλληλότητας. Πολύ συχνά όποιος μπαίνει στην πολιτική αισθάνεται ότι το πρώτο που πρέπει να κάνει είναι να πλουτίσει. Το κάνει γιατί το κάνει και ο διπλανός του. Το κάνει γιατί δεν κινδυνεύει να τιμωρηθεί. Και το κάνει γιατί όσο πιο διεφθαρμένος είναι τόσο περισσότερες πιθανότητες έχει να παραμείνει στην εξουσία, να το προβάλουν τα μέσα ενημέρωσης και να κυριαρχεί στην εκλογική ότι περιφέρεια.

Που καταλήγουμε; Στους Πρωθυπουργούς. Οι πολίτες σε ένα πρόσωπο κατά βάση αναθέτουν την τύχη τους. Στον αρχηγό που γίνεται πρωθυπουργός . Από εκεί και πέρα αυτός ευθύνεται για κατανομή των ρόλων και των αρμοδιοτήτων. Σ αυτή ανήκει η ευθύνη να επιτηρεί τη χρηστή διοίκηση. Επειδή οι Πρωθυπουργοί δεν κάνουν σωστά τη δουλειά τους έχουμε τα αποτελέσματα που βλέπουμε.
Γ. Λακόπουλος