Τα νέα όρια ηλικίας για σύνταξη

Ολες οι λεπτομέρειες για την κατοχύρωση των θεμελιωμένων συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων- μαζί με τα νέα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης των ασφαλισμένων του ΙΚΑ από 1/1/2011- με βάση τον νέο ασφαλιστικό νόμο Λοβέρδου (3863/2010) αναλύονται σε εγκύκλιο του υπουργείου Εργασίας που απέστειλε χθες στο ΙΚΑ.
Σημειώνεται ότι με τον νέο νόμο θα υπάρξει αύξηση από 1/1/2011 των απαιτούμενων ετών ασφάλισης και των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης για όσους και όσες δεν θεμελιώνουν έως το τέλος του 2010 συνταξιοδοτικό δικαίωμα (όσοι θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδοτούνται όποτε το αποφασίσουν ακολουθώντας το όριο ηλικίας που ισχύει έως το 2010). Η αύξηση των ορίων ολοκληρώνεται στα περισσότερα Ταμεία το 2015. Διευκρινίσεις πάντως θα υπάρξουν για τους ασφαλισμένους των ειδικών Ταμείων και του Δημοσίου που έμειναν «ανέπαφοι» από το νέο Ασφαλιστικό και μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με 35ετία ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας από το 2011 και μετά. Ετσι θα αποκλείεται η δυνατότητα αναγνωρίσεων των 4-7 πλασματικών χρόνων που έχουν θεσμοθετηθεί για όσους θίγονται από τις αλλαγές στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης και στα έτη ασφάλισης. Αυτό σημαίνει ότι οι ασφαλισμένοι (με ασφάλιση πριν από το 1983) που είχαν- και διατηρούν και μετά την ισχύ του νέου ασφαλιστικού νόμου- τη δυνατότητα να συνταξιοδοτηθούν με 35ετία ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας, θα μπορούν να κάνουν χρήση των περιορισμένων αναγνωρίσεων που και σήμερα προβλέπει η νομοθεσία (δηλ. του στρατού χωρίς εκπτώσεις, της γονικής άδειας, κύησης-λοχείας, του χρόνου ανατροφής παιδιών, της εκπαιδευτικής άδειας, επιδοτούμενης ασθένειας και ανεργίας έως 400 ημέρες συνολικά κ.ά.) και όχι από τη νέα διευρυμένη λίστα που θα ισχύσει από 1/1/2011.

Σύμφωνα με την εγκύκλιο, με τον νέο νόμο Λοβέρδου (3863/2010) τροποποιούνται οι προϋποθέσεις συνταξιοδότησης λόγω 35ετίας των μέχρι 31/12/1992 ασφαλισμένων στη μεικτή ασφάλιση του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ.

Οι μεταβολές που επέρχονται είναι:
Στον ανακαθορισμό του χρόνου ασφάλισης ο οποίος σταδιακά, αρχής γενομένης από 1/1/2011, αναπροσαρμόζεται στα 12.000

ημερομίσθια, μέσω της προσθήκης 300 ημερών κατ΄ έτος. Επισημαίνεται στο σημείο αυτό ότι από 1/1/2011 καταργείται διάταξη στην οποία υπήρχαν πολλοί περιορισμοί ως προς τους χρόνους ασφάλισης που συνυπολογίζονται στην 35ετία και πλέον θα λαμβάνονται υπόψη όλοι οι χρόνοι (σ.σ.: πλασματικοί).

Στη σταδιακή αύξηση του 58ου έτους- που αποτελεί το όριο ηλικίας συνταξιοδότησηςτο οποίο, αρχής γενομένης από 1/1/2012, αυξάνεται ανά ένα έτος κάθε χρόνο έως ότου διαμορφωθεί στο 60ό.

Ο ανακαθορισμός του χρόνου ασφάλισης και του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης εμφαίνεται αναλυτικά κατ΄ έτος στον παρατιθέμενο πίνακα:

Στη ρύθμιση του κοινοποιούμενου άρθρου σημειώνεται ότι ο ασφαλισμένος/η δικαιούται σύνταξη με τη συμπλήρωση του ορίου ηλικίας και του χρόνου ασφάλισης που ισχύουν κατά το έτος συμπλήρωσης των 10.500

ημερών εργασίας. Θεμελιωμένο συνταξιοδοτικό δικαίωμα έχουν και οι ασφαλισμένοι που κατά το έτος 2010 συμπληρώνουν τον χρόνο ασφάλισης (δηλαδή τα 10.500) με αναγνώριση χρόνων που προβλέπονται στην παρ. 2 του άρθρου 10 του ν. 825/1978, εφόσον υποβάλουν σχετικό αίτημα για αναγνώριση μέχρι 31/12/2013. Οι ασφαλισμένοι της κατηγορίας αυτής συνταξιοδοτούνται οποτεδήποτε στο όριο ηλικίας που ισχύει το 2010, δηλαδή στο 58ο.

Ανακαθορίζεται σταδιακά, αρχής γενομένης από 1/1/2011, το όριο ηλικίας λήψης πλήρους και μειωμένης σύνταξης 35ετίας των ασφαλισμένων που έχουν πραγματοποιήσει 7.500 ημέρες εργασίας στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα. Συγκεκριμένα, το όριο ηλικίας ανακαθορίζεται σταδιακά από το 55ο έτος στο 60ό για λήψη πλήρους σύνταξης, ενώ για μειωμένη από το 53ο στο 58ο. Ο ανακαθορισμός γίνεται μέσω της προσθήκης 9 μηνών κάθε έτος, αρχής γενομένης από 1/1/2011 Η εξέλιξη του ορίου ηλικίας πλήρους και μειωμένης σύνταξης εμφαίνεται στον πίνακα που παρατίθεται:

Επισημαίνεται στο σημείο αυτό ότι από 1/1/2011 καταργείται διάταξη στην οποία υπήρχαν πολλοί περιορισμοί ως προς τους χρόνους ασφάλισης που συνυπολογίζονται στην 35ετία και πλέον καθίσταται πολύ πιο εφικτή η συμπλήρωση των 3.000 ημερομισθίων (όσων δηλαδή υπολείπονται από τα 7.500 στον ΚΒΑΕ έως τα 10.500), εφόσον θα λαμβάνονται υπόψη όλοι οι χρόνοι που αναφέρονται στον νέο νόμο Λοβέρδου (σ.σ.: πλασματικά). Ορίζεται ότι ο ασφαλισμένος/η δικαιούται σύνταξη στο όριο ηλικίας, όπως αυτό διαμορφώνεται κατά το έτος συμπλήρωσης των 10.500 ημερών εργασίας, εκ των οποίων 7.500 στον ΚΒΑΕ (βαρέα- ανθυγιεινά επαγγέλματα).

Ανακαθορίζεται για τους μετά την 1/1/1993 ασφαλισμένους στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ ο προβλεπόμενος χρόνος ασφάλισης για λήψη σύνταξης 37ετίας, ενώ ταυτόχρονα τίθεται όριο ηλικίας. Συγκεκριμένα, οι ασφαλισμένοι της κατηγορίας αυτής από 1/1/2011 συνταξιοδοτούνται με 40 έτη ασφάλισης (αντί των 37) στο 60ό έτος της ηλικίας τους. Οι μέχρι 31/12/1992 ασφαλισμένοι στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, σύμφωνα με τη ρητή διατύπωση της διάταξης, μπορούν να συνταξιοδοτηθούν χωρίς όριο ηλικίας με 11.100 ημέρες υποχρεωτικής ασφάλισης, εφόσον τις συμπληρώνουν μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους. Πλήρη σύνταξη χωρίς όριο ηλικίας λαμβάνουν μόνο όσοι ασφαλισμένοι συμπληρώνουν τις 11.100 ημέρες υποχρεωτικής ασφάλισης μέχρι 31/12/2010.

Εξομοιώνεται σταδιακά το όριο ηλικίας λήψης πλήρους σύνταξης με 4.500 ημέρες ασφάλισης των γυναικών ασφαλισμένων του Ιδρύματος με το ισχύον για τους άνδρες. Συγκεκριμένα, ορίζεται ότι το 60ό έτος της ηλικίας, που αποτελεί σήμερα το όριο ηλικίας πλήρους συνταξιοδότησης των μέχρι 31/12/1992 ασφαλισμένων γυναικών, αυξάνεται σταδιακά, αρχής γενομένης από 1/1/2011, κατά 1 έτος κάθε χρόνο και μέχρι το 65ο. Η εξέλιξη του ορίου ηλικίας πλήρους σύνταξης εμφαίνεται στον πίνακα που παρατίθεται:

Οι ασφαλισμένες συνταξιοδοτούνται με πλήρη σύνταξη στο όριο ηλικίας, όπως αυτό διαμορφώνεται κατά το έτος εντός του οποίου συμπληρώνουν το 60ό έτος της ηλικίας τους.

Θεμελιωμένο δικαίωμα για λήψη σύνταξης με 4.500 ημέρες ασφάλισης στο 60ό έτος της ηλικίας (δηλαδή με το ισχύον κατά το έτος 2010) έχουν και οι ασφαλισμένες που συμπληρώνουν τον ανωτέρω χρόνο ασφάλισης εντός του τρέχοντος έτους, με αναγνώριση χρόνου που προβλέπεται στο άρθρο 40 του ν. 2084/1992. Προσοχή: τίθεται προθεσμία μέχρι 31/12/2013 για την υποβολή εκ μέρους της ασφαλισμένης σχετικής αίτησης για αναγνώριση.

Τροποποιούνται από 1/1/2011 οι διατάξεις που αναφέρονται στη συνταξιοδότηση των μέχρι 31/12/1992 ασφαλισμένων του Ιδρύματος που πραγματοποιούν 10.000 ημέρες ασφάλισης.

Με τις κοινοποιούμενες διατάξεις:
Ανακαθορίζονται σταδιακά για τις γυναίκες ασφαλισμένες του Ιδρύματος τόσο το όριο ηλικίας, όσο και ο συντάξιμος χρόνος που απαιτείται για τη λήψη πλήρους και μειωμένης σύνταξης.

Ανακαθορίζεται το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης των ανδρών ασφαλισμένων.

Α. Γυναίκες ασφαλισμένες: Οι 10.000 ημέρες ασφάλισης που απαιτούνται μέχρι 31/12/2010 αυξάνονται από 1/1/2011 κατά 400 ημέρες κατ΄ έτος και μέχρι τη συμπλήρωση 12.000 ημερών ασφάλισης. Το 57ο έτος (όριο ηλικίας λήψης πλήρους σύνταξης μέχρι 31/12/2010) αυξάνεται για το έτος 2011 στο 58ο έτος, ενώ από το 2012 και για κάθε επόμενο έτος αναπροσαρμόζεται κατά έξι μήνες κατ΄ έτος, μέχρι τη συμπλήρωση του 60ού έτους της ηλικίας τους. Το μέχρι τις 31/12/2010 όριο ηλικίας των 55 ετών που απαιτείται για λήψη μειωμένης σύνταξης καθορίζεται το 2011 στο 56ο έτος, ενώ από 1/1/2012 αυξάνεται κατά έξι μήνες κατ΄ έτος και μέχρι τη συμπλήρωση του 60ού. Οπως προκύπτει με σαφήνεια από τη γραμματική διατύπωση της κοινοποιούμενης διάταξης, το δικαίωμα λήψης μειωμένης σύνταξης χωρεί μόνο κατά τη μεταβατική περίοδο της αύξησης των ορίων ηλικίας.

Η εξέλιξη του ορίου ηλικίας πλήρους και μειωμένης συνταξιοδότησης και του απαιτούμενου χρόνου ασφάλισης των γυναικών αποτυπώνεται στον παρατιθέμενο πίνακα: Για τη λήψη μειωμένης σύνταξης απαιτείται, όπως άλλωστε προκύπτει σαφώς από τη γραμματική διατύπωση της παραγράφου 13 του ίδιου άρθρου, από τον συνολικό κατά περίπτωση απαιτούμενο αριθμό ημερών ασφάλισης να έχουν πραγματοποιηθεί 100 ημέρες κατ΄ έτος την αμέσως προηγούμενη του έτους υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης 5ετία.

Β. Ανδρες ασφαλισμένοι Το 62ο έτος της ηλικίας που αποτελεί το όριο ηλικίας πλήρους συνταξιοδότησης με 10.000 ημέρες μέχρι 31/12/2010 ανακαθορίζεται το 2011 στο 63ο έτος και για κάθε επόμενο έτος αυξάνεται κατά έξι μήνες μέχρι τη συμπλήρωση του 65ου έτους. 
ΤΑ ΝΕΑ