Αποκατάσταση Βελουχιώτη

  Δικαίωση για τον ηγέτη του ΕΛΑΣ μετά τη διαγραφή του από το ΚΚΕ

Περίπου πριν από δύο μήνες, η γενική γραμματέας του ΚΚΕ, Αλέκα Παπαρήγα, μιλώντας σε ειδική εκδήλωση για το ηγετικό στέλεχος του κόμματος Νίκο Πλουμπίδη, που είχε κατηγορηθεί άδικα στη μετεμφυλιακή περίοδο και αποκαταστάθηκε μετά την εκτέλεσή του, είχε αναφέρει ότι τους επόμενους μήνες, και αφού ολοκληρωθεί η εσωκομματική συζήτηση, θα δοθεί στη δημοσιότητα ως προϊόν πανελλαδικής συνδιάσκεψης το δεύτερο μέρος του Δοκιμίου της Κ.Ε. για την ιστορία του κόμματος που καλύπτει την περίοδο 1949-1968. Οπως είχε επισημάνει τότε, στην πραγματικότητα η εξέταση της ιστορίας του Κομμουνιστικού Κόμματος κατά χρονικά διαστήματα είναι εξέταση της στρατηγικής του.
ΒάρκιζαΑυτή η εσωκομματική συζήτηση βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Και φαίνεται ότι θα καταλήξει όχι μόνο στην αναμενόμενη αποκατάσταση του Νίκου Ζαχαριάδη, γραμματέα του κόμματος την περίοδο του εμφυλίου πολέμου, αλλά και στην αποκατάσταση του ηγέτη του ΕΛΑΣ Αρη Βελουχιώτη. Οπως είναι γνωστό, ο Βελουχιώτης διεγράφη από το ΚΚΕ μετά την άρνησή του να αποδεχτεί τη Συμφωνία της Βάρκιζας που προέβλεπε την παράδοση των όπλων του ΕΛΑΣ. Ο Βελουχιώτης που δεν εμπιστευόταν καθόλου την αγγλική πολιτική στην Ελλάδα και
διαφωνούσε με τις συμφωνίες της Καζέρτας και του Λιβάνου, λίγο μετά τη διαφωνία του αυτή περικυκλώθηκε και σκοτώθηκε από δυνάμεις της κυβερνητικής εθνοφυλακής. Το 1962 ο Βελουχιώτης αποκαταστάθηκε από τον ραδιοφωνικό σταθμό του ΚΚΕ και είναι ένα πρόσωπο, στο οποίο το ΚΚΕ αποδίδει μεγάλες τιμές, ωστόσο η διαγραφή του ουδέποτε ήρθη και τυπικά. Η συζήτηση που γίνεται στο εσωτερικό του κόμματος σήμερα όχι μόνον οδηγεί στην πλήρη αποκατάστασή του, αλλά και στη δικαίωση της στάσης του απέναντι στη Βάρκιζα.
Τη βάση για την εσωκομματική συζήτηση αποτελεί ένα κείμενο, που έχει διανεμηθεί σε όλα τα μέλη του ΚΚΕ και της ΚΝΕ, το οποίο καταγράφει τα γεγονότα και επιχειρεί να προσεγγίσει τη στάση των πρωταγωνιστών της περιόδου, όπως ο Ν. Ζαχαριάδης, ο Ν. Πλουμπίδης, αλλά και να εντάξει πράξεις και παραλείψεις μέσα στην οπτική της συγκεκριμένης εποχής, χωρίς αφορισμούς και απαξιωτικές γενικεύσεις. Το ότι η συζήτηση στο εσωτερικό του κόμματος διεξάγεται σε αυτό το πνεύμα, το σηματοδότησε με την τοποθέτησή της η γενική γραμματέας του κόμματος στην εκδήλωση για τον Πλουμπίδη: Αναφερόμενη στην καταδίκη του από την καθοδήγηση, τη χαρακτήρισε άδικη, επισήμανε ότι το ίδιο συνέβη αργότερα και με τον Ν. Ζαχαριάδη και πρόσθεσε: «Δεν είναι παραδεκτό να ταυτίζονται οι διαφορετικές απόψεις με τον ταξικό εχθρό, γιατί αυτού του τύπου η διαπάλη όχι μόνο δεν βγάζει πουθενά, όχι μόνο μπορεί να οδηγήσει σε φοβερή αδικία, αλλά συγκαλύπτει το πολιτικό περιεχόμενο των διαφορών και τις υποκαθιστά με προσωπικές διαμάχες».
Στη σύνταξη του προαναφερθέντος κειμένου συνεργάστηκε ομάδα πανεπιστημιακών, ανάμεσά τους πολύ γνωστοί ιστορικοί όπως ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Γ. Μαργαρίτης. Μιλώντας πρόσφατα στην «Ελευθεροτυπία», ο κ. Μαργαρίτης δήλωσε ότι κύριο μέλημα της ομάδας είναι να «αναδείξει τις πολιτικές που προκρίθηκαν, το πολιτικό, οικονομικό και γεωστρατηγικό περιβάλλον μέσα στο οποίο αυτές πραγματοποιήθηκαν και να παραθέσουμε στοιχεία που θα οδηγήσουν τον αναγνώστη σε όσο το δυνατόν ασφαλή συμπεράσματα». Σε ό,τι αφορά τον Ν. Ζαχαριάδη μάλιστα, ο κ. Μαργαρίτης εκφράζει την άποψη ότι «είναι δευτερεύον αν έπραξε σωστά ή λάθος, πρέπει να μελετήσουμε τις αντικειμενικές συνθήκες που τον οδήγησαν στη μία ή την άλλη επιλογή». Το πώς θα αξιοποιήσει το ΚΚΕ την επιστημονική επεξεργασία των γεγονότων δεν είναι αρμοδιότητα των ιστορικών «εμείς βοηθάμε με στοιχεία, ανοίγουμε το πεδίο μελέτης, δεν μας ενδιαφέρει το τι και πώς θα εκτιμήσει το ΚΚΕ το αποτέλεσμα», είπε στην «Ε» ο Γ. Μαργαρίτης.
Η εκτίμηση πάντως από τη μέχρι στιγμής συζήτηση είναι ότι θα υπάρξει πλήρης αποκατάσταση του Ζαχαριάδη και του Βελουχιώτη, καθώς αυτό επιθυμεί η πλειοψηφία των μελών του κόμματος.
Του Παναγη Γαλιατσατου-Καθημερινή