Τα κριτήρια της ψήφου

Μετά τη γνωστοποίηση της πιθανής ημερομηνίας για τη διενέργεια των εθνικών εκλογών έχω πέσει σε περισυλλογή. Το ερώτημα που με βασανίζει είναι απλό, αλλά η απάντηση δύσκολη. Τι να ψηφίσω;

Η πρώτη σκέψη ήταν η απλή λύση, δηλαδή να μην ψηφίσω. Η αποχή μου όμως μπορεί να παρερμηνευθεί, δηλαδή ότι αδιαφορώ ή ότι είμαι ευχαριστημένος με την παρούσα κατάσταση, ενώ στην πραγματικότητα και ενδιαφέρομαι και είμαι δυσαρεστημένος. Μια άλλη σκέψη ήταν το «λευκό». Με το «λευκό» όμως ενδυναμώνω τη θέση των άλλων με την οποία μπορεί να διαφωνώ εντόνως. Συμπέρασμα: Πρέπει να ψηφίσω κάποιο κόμμα. Αλλά ποιο;

Η εμπειρία των τελευταίων δεκαετιών έχει δείξει ότι οι πολιτικοί μας είναι είτε ανίκανοι ή αδιάφοροι ή διεφθαρμένοι ή άθλιοι λαϊκιστές. (Λέω οι περισσότεροι διότι υπήρξαν και υπάρχουν λαμπρές εξαιρέσεις.) Οι πράξεις τους ήταν εν πολλοίς κακές για το γενικό καλό και τα λόγια τους ψεύτικα. Πώς λοιπόν να επιλέξω κόμμα; Σε ποια σημεία των προγραμμάτων τους να δώσω ιδιαίτερη σημασία; Να προτιμήσω τα παλαιά κόμματα ή τα καινούργια (είτε προέρχονται από τα παλιά είτε είναι νεοεμφανιζόμενα); Αυτά που υπόσχονται λαϊκή εξουσία (σταλινικού ή άλλου τύπου) ή εκείνα που βλέπουν τη σωτηρία μας στην Ευρωπαϊκή Ενωση και στο ευρώ με ή χωρίς το μνημόνιο; Το πρόβλημα που αντιμετωπίζω είναι δύσκολο και σοβαρό, οι αξιόπιστες πληροφορίες λίγες, οι άγνωστες παράμετροι πολλές και ως απλός πολίτης δεν βλέπω εύκολη και ασφαλή απάντηση.

Μπροστά σε αυτές τις δυσκολίες αποφάσισα να ακολουθήσω τη λαϊκή σοφία. Τι λέει η λαϊκή σοφία; Οτι το ψάρι βρωμάει από το κεφάλι. Στην περίπτωση που εξετάζουμε αυτό σημαίνει ότι η χώρα υποφέρει επειδή η κεφαλή, δηλαδή οι κυβερνήσεις και οι βουλευτές τα έκαναν μούσκεμα. Αρα είναι λογικό να ψηφίσω εκείνο το κόμμα το οποίο θα παρουσιάσει πειστικές προτάσεις για την αλλαγή του λεγομένου «πολιτικού συστήματος», που είναι η κεφαλή.

Τέτοιες προτάσεις είναι εκείνες οι οποίες θα υπόσχονται μείωση του αριθμού των βουλευτών, κατάργηση της ασυλίας την οποία απολαμβάνουν, κατάργηση της βουλευτικής σύνταξης (οι βουλευτές πρέπει να παίρνουν σύνταξη από τα ασφαλιστικά τους ταμεία), κατάργηση των προνομίων γενικά, μείωση του αριθμού των υπουργών οι οποίοι θα πρέπει να είναι εξωκοινοβουλευτικοί και άλλα παρόμοια. Αν αλλάξει το κεφάλι κατά τον τρόπο αυτόν, το ψάρι μπορεί να μην ξαναβρωμίσει.

Βέβαια, θα ρωτήσετε: Αν ως σήμερα οι πολιτικοί ήταν αναξιόπιστοι, γιατί να τους πιστέψουμε τώρα; Η απάντηση είναι ότι οι πολιτικοί είναι ορθολογικά όντα και θα δράσουν ορθολογικά. Ξέρουν ότι δεν έχουν πλέον περιθώρια για αδράνεια, αδιαφορία και απατεωνιές. Αν δεν κάνουν τώρα αυτό που πρέπει, ο πολιτικός τους βίος δεν θα είναι ούτε μακρύς ούτε ευχάριστος.

Εχω τη γνώμη ότι κόμματα που δεν θα έχουν στο πρόγραμμά τους σχέδια για αλλαγές στο πολιτικό σύστημα είναι ύποπτα για νέα εξαπάτηση του λαού.

 Θεόδωρος Π. Λιανός , ομότιμος καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών.-ΤΟ ΒΗΜΑ