Πέντε Δεκέμβριοι πριν

Σαν σήμερα, πριν από πέντε χρόνια, ο αστυνομικός Επαμεινώνδας Κορκονέας πυροβόλησε και σκότωσε τον νεαρό Αλέξανδρο Γρηγορόπουλο, στα Εξάρχεια. Ο φόνος εκείνος τροφοδότησε την εύλογη διαμαρτυρία, η οποία σύντομα κλιμακώθηκε σε πρωτοφανή βίαια έκτροπα, με εκτεταμένες ζημιές στο κέντρο της πόλης, πολλές επιχειρήσεις κατεστραμμένες και ένα διάχυτο κλίμα φόβου και ανασφάλειας που αποδιάρθρωσε την κοινωνική ζωή. Στην πραγματικότητα, το τραύμα του αθηναϊκού κέντρου δεν έχει επουλωθεί έκτοτε, μάλιστα λόγω και των συνεπειών της κρίσης γιγαντώθηκε.

Στα χαρακώματα της καταστροφής συντάχθηκαν, στο όνομα της εκδίκησης και, πολύ σύντομα, της ανατροπής, ετερόκλητες δυνάμεις: από αγανακτισμένους εξαιτίας του (υπαρκτού ή φαντασιακού) «συστημικού» αυταρχισμού νεαρούς μέχρι το φυτώριο μιας νέας μετά τη 17 Νοέμβρη τρομοκρατίας. Συνέβαλαν στη γιγάντωσή τους, η αδυναμία του τότε υπουργού Εσωτερικών Προκόπη Παυλόπουλου να κατανοήσει και να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά την κλιμάκωση των εκτρόπων και η προκλητικότητα ορισμένων νεοδημοκρατών υπουργών (με κορυφαία, την παρουσία στα μπουζούκια του Ευριπίδη Στυλιανίδη), που τροφοδότησε την αγανάκτηση. Ενδιαφέρον είχε και η στάση του ΣΥΡΙΖΑ.

Στο όνομα της κοινωνιολογικής κατανόησης των επεισοδίων, και με μια ρητορική αντιεξουσιαστική, το κόμμα που τότε είχε επίσης αξιοσημείωτα υψηλά ποσοστά, μέσω του Αλέξη Τσίπρα, έκλεινε το μάτι στις ετερόκλητες δυνάμεις που συντάσσονταν στα χαρακώματα της καταστροφής. Παρά την ειρηνοφιλία του κόμματος, δεν απέφυγε να μπει στο κάδρο της βίας (στο σημείο αυτό, χρειάζεται να θυμηθούμε ότι, σε επεισόδια μέσα στο Πανεπιστήμιο, τραυματίστηκε από ταραξίες ο τότε πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών, Χρήστος Κίττας, που αμέσως μετά παραιτήθηκε - χωρίς ποτέ κάποιος από τον τότε ΣΥΡΙΖΑ να απαιτήσει σεβασμό ούτε στο αξίωμα ούτε στο πρόσωπο).

Η επιλογή του ΣΥΡΙΖΑ να μπει στο κάδρο της βίας αποδείχθηκε στρατηγική. Στο όνομα του αδικοχαμένου Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου, το κόμμα άφησε οριστικά πίσω του την παράδοση της δημοκρατικής και ευρωπαϊκής Αριστεράς, επέλεξε να επενδύσει στον κινηματικό ριζοσπαστισμό και στην ανατροπή. Στην πραγματικότητα, οι νεοκομμουνιστικές δυνάμεις επέλεξαν ένα νέο πεδίο μετωπικής σύγκρουσης με «το σύστημα», που άφηνε πίσω τους απολογητικούς τόνους των κομμουνιστικών κομμάτων για τα καθεστώτα της Ανατολικής Ευρώπης, τον ανελεύθερο, αυταρχικό και, συχνότατα, βάναυσο και δολοφονικό χαρακτήρα τους. Στο όνομα αυτού του «αντισυστημικού» στόχου, άλλωστε, συσπειρώθηκαν στην πορεία ευρύτερες δυνάμεις που εμπνέονταν από διάφορες εκδοχές του «κομμουνιστικού οράματος» - ώσπου η έλευση της ελληνικής κρίσης να επιτρέψει ακόμα περισσότερες διευρύνσεις, αυτή τη φορά υπό την ευρύτητα της ομπρέλας του λαϊκισμού. Τα συλλαλητήρια και η κατάληψη του Συντάγματος, επί τρίμηνο, το «αγανακτισμένο» καλοκαίρι του 2011, ήταν η συνέχιση των γεγονότων του Δεκέμβρη, αυτή τη φορά με διευρυμένη την κοινωνική βάση όσων ζητούσαν ανατροπή.

 Ηλ. Κανέλλης-ΤΑ ΝΕΑ