Οχτώ αλήθειες για τα γκάλοπ

Η νέα δημοσκόπηση της Marc για το Πρώτο ΘΕΜΑ δείχνει ότι συμπληρώθηκε ένα εξάμηνο με παγιωμένες τις δημοσκοπικές επιδόσεις σχεδόν του συνόλου των κομμάτων της κυβέρνησης και της αντιπολίτευσης.

Οι οχτώ αλήθειες για τα γκάλοπ, τα κόμματα και τις εκλογές:

1. Και αυτή η δημοσκόπηση της Marc, η τέταρτη το τελευταίο εξάμηνο, όπως και το σύνολο των ερευνών των άλλων εταιρειών έχουν το ίδιο και αδιαμφισβήτητο εύρημα: νικητής των επόμενων εκλογών θα είναι το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας. Εάν μάλιστα οι κάλπες στήνονταν σήμερα ή σε σύντομο χρόνο η διαφορά από τον ΣΥΡΙΖΑ θα ήταν μεγάλη. Αυτό μας οδηγεί στο πρώτο συμπέρασμα: Ο πρωθυπουργός και η ηγεσία της κυβερνήσεως θα κάνουν τα πάντα προκειμένου οι εκλογές να γίνουν όσο το δυνατόν πιο αργά. Κάλπη με τα σημερινά ποσοστά ισοδυναμεί με αυτοκτονία για τον ΣΥΡΙΖΑ. Είναι σαν ο Αλέξης Τσίπρας να παραδίδει τα κλειδιά του γκουβέρνου στον Κυριάκο Μητσοτάκη. Κάτι που του είναι ανυπόφορο ακόμη και ως σκέψη.
2. Εάν παρατηρήσει κάποιος την εξέλιξη της μάχης των ποσοστών το τελευταίο εξάμηνο, στο σύνολο των δημοσκοπήσεων, θα εξαγάγει ένα δεύτερο συμπέρασμα: Το ποσοστό της Ν.Δ. κυμαίνεται μεταξύ αυτού που έλαβε στις τρεις τελευταίες εκλογικές αναμετρήσεις (28-29%) και εκείνου που
είχε καταγραφεί ως το χαμηλότερο στην ιστορία της (33%) πριν το κομματικό σύστημα, μαζί βεβαίως και η χώρα, εισέλθει στην black hole των μνημονίων. Με αναγωγή επί των αναποφασίστων φτάνει το ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ (35-36%) των δύο εκλογών του 2015. Αντίθετα, ο ΣΥΡΙΖΑ, σύμφωνα πάντα με τα ευρήματα των δημοσκοπήσεων, το ποσοστό που συγκεντρώνει βρίσκεται κοντά σε εκείνο των εκλογών του Μαΐου 2012 (16%). Και πάντως, ακόμη και με αναλογική κατανομή των αναποφασίστων, απέχει αρκετά από το να πλησιάσει το ποσοστό που έλαβε τον Ιούνιο του 2012 (26%). Το πιθανότερο λοιπόν είναι το άθροισμα των δύο πρώτων κομμάτων να κυμανθεί κάτω από το 60% -ενδεχομένως στην περιοχή του 55%-, όταν στις τελευταίες εκλογές ήταν 65%.

3.Το ενδιαφέρον λοιπόν είναι να δούμε ποιά θα είναι η τελική έκβαση. Θα μπορέσει η Ν.Δ. να αποκτήσει αυτοδυναμία ή θα οδηγηθούμε σε συμμαχική κυβέρνηση; Η περίπτωση αυτοδυναμίας δεν μπορεί να αποκλειστεί. Ενδεχομένως να καταστεί δυνατή εάν πρώτον, υπάρξει αύξηση της αποχής που εκ των πραγμάτων θα ανεβάσει το ποσοστό του πρώτου κόμματος και δεύτερον, η αναντιπροσώπευτη ψήφος φτάσει ή και ξεπεράσει το 10% οπότε θα κερδηθούν επιπλέον έδρες. Για παράδειγμα με 36% και αναντιπροσώπευτη ψήφο 10%, το πρώτο κόμμα λαμβάνει 150 έδρες. Στην περίπτωση που δεν υπάρξει αυτοδυναμία η πιθανότητα να οδηγηθούμε σε εκλογές με απλή αναλογική είναι μεν ισχυρή, δύσκολα όμως θα μπορέσει να ευδοκιμήσει καθώς θα διαμορφωθούν συνθήκες ακυβερνησίας, ένα βάρος που δύσκολα μπορεί να το σηκώσει ο πιθανός εταίρος (ΔΗΣΥ) του πρώτου κόμματος. Επομένως, είναι μάλλον εύκολο να συμπεράνουμε πως μπαίνοντας στην τελική ευθεία για τις κάλπες η πόλωση, σχηματικά μιλώντας, θα είναι ανάμεσα στην αυτοδυναμία της Ν.Δ. και την απλή αναλογική που θα αναδιατάξει τον πολιτικό χάρτη και τις συνθήκες άσκησης της εξουσίας.

4.Με αυτά τα δεδομένα είναι εύκολο επίσης να συμπεράνουμε πως η στρατηγική της κυβερνήσεως για τις επόμενες εκλογές είναι αυτές να διεξαχθούν σε συνθήκες ακραίας πόλωσης. Το "ή εμείς ή αυτοί" -και μάλιστα με την κουτσογιώργειο λογική- θα κυριαρχήσει. Και φυσικά θα επιδιωχθεί η αναμέτρηση να λάβει προσωπικό χαρακτήρα. Ήδη στο Μαξίμου έχουν έτοιμο και τα δίλλημα: "θέλετε τον νεοφιλελεύθερο και πορφυρογένητο γιο του Μητσοτάκη ή τον Τσίπρα;". Το δεύτερο δίλλημα θα είναι "δεξιά ή αριστερά;" και κατ' επέκτασιν "προοδευτική διακυβέρνηση ή συντηρητική παλινόρθωση;". Το σίγουρο πάντως είναι πως θα απουσιάσουν οι χαρακτηρισμοί "γερμανοτσολιάς", "αντιμνημονιακός" και άλλα τέτοια εύηχα που κυριάρχησαν στις προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις. Τη θέση αυτών σχεδιάζεται να πάρουν υποθέσεις διαφθοράς και διαπλοκής. Όλοι οι σκελετοί των αντιπάλων θα βγουν απ' τα ντουλάπια, οι δικαστές θα πιάσουν δουλειά, ενώ δεν αποκλείεται να ανοίξουν και οι πόρτες των φυλακών για κάποιους επωνύμους. Το επιχείρημα θα είναι "δεν μπορέσαμε να κάνουμε αυτά που θέλαμε στην οικονομία επειδή δεν μας το επέτρεψαν οι δανειστές. Στα θέματα όμως της διαφθοράς και της διαπλοκής, που δεν έχουμε απαγορεύσεις, δείτε τι κάνουμε".

5.Σε συνθήκες ακραίας πόλωσης, μεταξύ ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ ο Τσίπρας και οι συνεργάτες του ελπίζουν πως θα μπορέσουν να συρρικνώσουν, επ' ωφελεία τους, τα μικρά ενδιάμεσα κόμματα του Κέντρου και της Κεντροαριστεράς (ΔΗΣΥ, Ποτάμι, Ένωση Κεντρώων), αλλά και της Αριστεράς (ΛΑΕ, Πλεύση Ελευθερίας, ΑΝΤΑΡΣΥΑ). Βεβαίως, στην περίπτωση της μετωπικής αντιπαράθεσης των "δύο κόσμων", κερδισμένη, και μάλιστα σε μεγαλύτερο ποσοστό, βγαίνει η αξιωματική αντιπολίτευση. Από τις ροές και τις μετακινήσεις ψηφοφόρων προκύπτει ότι στον μεν ΣΥΡΙΖΑ πηγαίνει το 9,6% της ΔΗΣΥ, το 5,1% του Ποταμιού και το 3,6% της Ένωσης Κεντρώων στη δε ΝΔ το 20,9% της ΔΗΣΥ, υπερδιπλάσιο δηλαδή ποσοστό, το 33,5% του Ποταμιού και το 7,3% της Ένωσης Κεντρώων. Ακόμη και στους ψηφοφόρους των ΑΝΕΛ, με τους οποίους συγκυβερνά ο ΣΥΡΙΖΑ, η ΝΔ είναι πιο ελκτική, κερδίζει το 22,9% των ψηφοφόρων τους έναντι 12% που προσανατολίζονται προς τον ΣΥΡΙΖΑ. Επομένως, η ακραία πόλωση, δεν είναι σίγουρο ότι θα ανακόψει την επέλαση της ΝΔ, κάθε άλλο. Ενδεχομένως, θα βοηθήσει τον ΣΥΡΙΖΑ να καταγράψει ένα ποσοστό γύρω από την περιοχή του 20% όμως είναι πολύ πιθανό να σπρώξει και τη ΝΔ προς την αυτοδυναμία. Επιπροσθέτως, η αναλογία των μετακινήσεων ανάμεσα στους ψηφοφόρους των δύο μεγάλων κομμάτων είναι τόσον εντυπωσιακά ευνοϊκή για τη ΝΔ (κερδίζει 12,6% από τον ΣΥΡΙΖΑ, ήγουν 4,5 μονάδες, και χάνει προς αυτόν το αμελητέο 1,2%) που, μόνον αυτή, σύμφωνα με όλους τους αναλυτές και δημοσκόπους είναι αρκετή για να "κλειδώσει" υπέρ της ΝΔ τη νίκη στις ερχόμενες εκλογές.

6. Από την προηγούμενη διαπίστωση και αναλύοντας τη διείσδυση των δύο κομμάτων στο χώρο του Κέντρου, όπου παραδοσιακά παίζεται η πολιτική κυριαρχία και ο νικητής των εκλογών, προκύπτει ότι η ΝΔ βρίσκεται σε πλεονεκτικότερη θέση. Αποσπά το 30% των ψηφοφόρων, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ μόνον το 15%. Σημειώνουμε πως παλαιότερα στο χώρο του Κέντρου τη μερίδα του λέοντος την έπαιρνε το ΠΑΣΟΚ και αυτός, πέραν της εκλογικής δημοφιλίας, ήταν κι ένας από τους βασικούς λόγους του χαρακτήρα κυβερνησιμότητας που είχε αποκτήσει. Εκ παραλλήλου, το ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ στον χώρο της Αριστεράς είναι μόλις στο 24% όταν το αντίστοιχο της ΝΔ στην Δεξιά είναι 60%. Το ίδιο συμβαίνει και στους χώρους της Κεντροδεξιάς και της Κεντροαριστεράς. Στη μεν Κεντροδεξιά η ΝΔ είναι κυρίαρχη, αφού την ψηφίζουν τα 2/3 των ψηφοφόρων (74%), ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ λαμβάνει μόνον το 1/3 των ψηφοφόρων της Κεντροαριστεράς (34%). Κερδίζοντας λοιπόν το χώρο του Κέντρου και έχοντας αδιαμφισβήτητη κυριαρχία στην Κεντροδεξιά και την Δεξιά η ΝΔ είναι λογικό να υπερέχει έναντι του ΣΥΡΙΖΑ, τα ποσοστά του οποίου και στους τρεις χώρους (Αριστερά, Κεντροαριστερά και Κέντρο) έχουν υποχωρήσει εντυπωσιακά σε σχέση με τις εκλογές του 2015.

7. Η διείσδυση της ΝΔ στο χώρο του Κέντρου και τα μεγάλα ποσοστά που αποσπά από ψηφοφόρους της ΔΗΣΥ (20,9%), του Ποταμιού (33,5%) και των ΑΝΕΛ (22,9%) αποδεικνύει πως το κυρίαρχο αίτημα είναι η απομάκρυνση της κυβερνήσεως. Η αξιωματική αντιπολίτευση κυρίαρχα επωφελείται από την αρνητική ψήφο, δεν έχει διαμορφώσει ισχυρό ρεύμα υπέρ της. Προς απόδειξαν τούτου έχουμε τα εξής ευρήματα: Στη σύγκριση των πολιτικών αρχηγών, ως προς την καταλληλότητα της πρωθυπουργίας, προηγείται μεν ο Μητσοτάκης του Τσίπρα, αλλά πρώτος στις προτιμήσεις είναι "κανείς εκ των δύο". Επίσης, με το αίτημα της ΝΔ για άμεση διενέργεια εκλογών συμφωνεί μόνον το 38% του εκλογικού σώματος, ενώ μόνον το 26% θεωρεί πως η ΝΔ θα έφερνε καλύτερη συμφωνία. Τα δε ποσοστά που λαμβάνει η ΝΔ, ως κυβερνητική εναλλακτική, δεν συμβαδίζουν με την έκταση της κρίσης που μαστίζει την κοινωνία. Υπολείπονται. Η απογοήτευση των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ από τα κυβερνητικά πεπραγμένα είναι το ισχυρό της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Το 71% αυτών που τον ψήφισαν θεωρούν κακή τη συμφωνία με τους δανειστές, το 60% έχουν τη γνώμη πως τα νέα μέτρα θα επιδεινώσουν την κατάσταση στην αγορά, το 74% θεωρεί τα αντίμετρα ασήμαντα και το 65% κρίνει ως αρνητική την πορεία της κυβερνήσεως. Τα ανωτέρω ευρήματα είναι της Marc, αλλά με μικρές προσθαφαιρέσεις ισχύουν για όλες τις δημοσκοπήσεις. Και γι' αυτές που βλέπουν το φως της δημοσιότητος και για τις άλλες που δεν δημοσιεύονται.

8.Μπορεί ο ΣΥΡΙΖΑ στο χρόνο που απομένει μέχρι τις εκλογές να ανατρέψει την εικόνα; Τίποτε, στην πολιτική, όπως και στη ζωή, δεν αποκλείεται. Όμως για να συμβεί αυτό θα πρέπει οι εκλογές να αργήσουν και στο μεσοδιάστημα να έλθουν τα πάνω κάτω και ιδιαίτερα στην πραγματική οικονομία και το βιοτικό επίπεδο των πολιτών. Και φυσικά να αλλάξουν γνώμη οι μικρομεσαίοι επιχειρηματίες, οι ελεύθεροι επαγγελματίες, οι συνταξιούχοι και η μεσαία τάξη που και με τα νέα μέτρα ισοπεδώνονται. Προσώρας, αυτό δεν φαίνεται πιθανό. Ενδέχεται δε το κλίμα να επιδεινωθεί και οι εξελίξεις να επισπευστούν εάν ούτε στις 15 Ιουνίου δεν υπάρξει συνολική συμφωνία (κλείσιμο αξιολόγησης και μέτρα για το χρέος) μεταξύ κυβερνήσεως και δανειστών. Πάντως, και με τα σημερινά δεδομένα η επόμενη Βουλή, σύμφωνα πάντα με τις δημοσκοπήσεις, θα είναι, το πιθανότερον, πεντακομματική. Οι δύο πρώτες θέσεις ανήκουν σε ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ. Την τρίτη την διεκδικούν ΚΚΕ, Χρυσή Αυγή και Δημοκρατική Συμπαράταξη. Εάν αυτό συμβεί ο σχηματισμός κυβερνήσεως από το πρώτο κόμμα θα είναι εύκολη υπόθεση καθώς η αναντιπροσώπευτη ψήφος θα φτάσει σε ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά.

Μπορεί να προσεγγίσει ακόμη και το 20%, όπως είχε γίνει στις εκλογές του Μαΐου 2012, εάν τα κόμματα των Θεοδωράκη, Λεβέντη, Καμμένου και Ζωής Κωνσταντοπούλου προσεγγίσουν σε απόσταση αναπνοής, χωρίς όμως και να το φτάσουν, το όριο του 3%, όπως είχε γίνει με τα κόμματα της Μπακογιάννη, του Καρατζαφέρη, του Τζήμερου και των Οικολόγων Πράσινων. Στην περίπτωση αυτή το πρώτο κόμμα θα έχει αυτοδυναμία εφόσον ξεπεράσει το 32%.

 Βεβαίως, όσοι γνωρίζουν και κυρίως μετέχουν στο πολιτικό παρασκήνιο θεωρούν πιό πιθανό τα δύο πρώτα κόμματα να φτάσουν αθροιστικά το 60% και τα τρία επόμενα να ξεπεράσουν ενδεχομένως και το 25%, χωρίς να αποκλείεται και η περίπτωση εμφάνισης  κάποιου απρόσμενου παίχτη, ο οποίος θα προσπαθήσει να εκφράσει την εκτεταμένη δυσαρέσκεια των πολιτών από την παρατεταμένη οικονομική και κοινωνική κρίση, αλλά και την ανεπάρκεια του υφιστάμενου πολιτικο-κομματικού συστήματος. Εξάλλου το ποσοστό της αποχής, της λευκής και άκυρης ψήφου και των αναποφασίστων ψηφοφόρων φτάνει στο 25% του εκλογικού σώματος...
Νικ. Φελέκης-ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ