Η ασυλία του κ. Πολάκη

Για τον κ. Παύλο Πολάκη έχουν ειπωθεί πολλά. Τα περισσότερα δίκαια: για το τραχύ του ύφος (ως «αψύ» το καλλώπισε ο κ. Αλέξης Τσίπρας)· για τις χρυσαυγίτικης υφής με κεφαλαία γράμματα αναρτήσεις στα κοινωνικά δίκτυα· για τους καβγάδες του εντός κι εκτός Βουλής· για τις στερούμενες κοινοβουλευτικού ήθους παρεμβάσεις· για τις συκοφαντίες που κάθε λίγο και λιγάκι εκστομίζει· για τις «παλικαριές» του, που τον αναγκάζουν να τρέχει για να κρυφτεί πίσω από την κοινοβουλευτική του ασυλία. Όλα αυτά είναι σωστά. Ορθότερη όμως είναι η οριακής πλειοψηφίας απόφαση της Βουλής να μην αρθεί η ασυλία του για να λογοδοτήσει σε δικαστήριο για κάτι που είπε στη Βουλή. Η υπόθεση αφορούσε μήνυση που είχε καταθέσει εις βάρος του ο εκδότης της εφημερίδας «Παραπολιτικά» κ. Γιάννης Κουρτάκης για συκοφαντική δυσφήμηση.

Το Σύνταγμα στο άρθρο 61 προβλέπει απεριόριστο δικαίωμα λόγου και ψήφου στους βουλευτές. Πάνω σε αυτό, τα

προηγούμενα χρόνια, είχε στηθεί μια απίστευτη διακομματική σπέκουλα που θέσπισε ουσιαστικό ακαταδίωκτο παντός αδικήματος των βουλευτών, ακόμη και εκείνων που δεν άπτοντο της κοινοβουλευτικής ή έστω πολιτικής τους δραστηριότητας. Υπήρξαν περιπτώσεις βουλευτών που χειροδίκησαν κατά διαιτητών ή συντρόφων τους, ενώ άλλος αρνήθηκε το αλκοτέστ μετά θανατηφόρο τροχαίο, επικαλούμενος τη βουλευτική του ασυλία. Αυτήν την αυθαιρεσία πολέμησε ο αείμνηστος Σταύρος Τσακυράκης φτάνοντας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, ενώ αρθρογραφούσε κάθε φορά που παρεχόταν ασυλία σε βουλευτή για πράξεις εκτός κοινοβουλευτικών του καθηκόντων.

Στο ίδιο άρθρο 61 του Συντάγματος (παρ. 2) προβλέπεται ρητώς ότι «ο βουλευτής διώκεται μόνο για συκοφαντική δυσφήμηση, κατά τον νόμο, ύστερα από άδεια της Βουλής». Τυπικώς, λοιπόν, η Βουλή είχε την υποχρέωση της άρσης ασυλίας του κ. Πολάκη. Στις δίκες του λόγου όμως χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή, διότι υπάρχει το φαινόμενο του «γλιστερού κατήφορου», και επιπλέον στην Ελλάδα πάμε πια κουτρουβαλώντας.

Ο Σταύρος Τσακυράκης, φανατικός υπέρμαχος της ελευθερίας του λόγου και βαθύς γνώστης της αμερικανικής νομολογίας, συνήθιζε να λέει ότι στις αμερικανικές περιπτώσεις συκοφαντικής δυσφήμησης σταθμίζεται και η δυνατότητα του δυσφημιζόμενου να απαντήσει. Ενας απλός πολίτης δεν μπορεί να το κάνει, ένας εκδότης εφημερίδας όμως μπορεί να πει πολλά και για τον κ. Πολάκη και για την υπόθεσή του. Ο κ. Κουρτάκης τα είπε και καλά έκανε.

Ο «ζωηρός δημόσιος διάλογος» δυστυχώς περιλαμβάνει και συκοφαντίες. Αυτές πρέπει να εκδικάζονται, όταν δεν υπάρχει άλλος τρόπος θεραπείας τους. Στην απόφαση Ανωτάτου Δικαστηρίου των ΗΠΑ, «Hustler Magazine v. Falwell» οι δικαστές θεώρησαν ότι «αν και οι ψευδείς αναφορές δεν έχουν εγγενή αξία, ο χώρος για να αναπνεύσει η ελευθερία της έκφρασης, ώστε να ανθίσει, απαιτεί να ανεχόμαστε περιοδικώς ψευδείς αναφορές, τουλάχιστον για να μην υπάρξει ένα αφόρητο αποτέλεσμα “παγώματος” του λόγου, ο οποίος έχει συνταγματική αξία».

Στην ίδια δίκη ο εκδότης του περιοδικού Λάρι Φλιντ είχε πει στους δημοσιογράφους ότι αν ο χειρότερος έχει το δικαίωμα να ομιλεί, τότε κι αυτοί μπορούν να νιώθουν ασφαλείς. Το ίδιο ισχύει και για τους βουλευτές, η καταδίκη των οποίων στη συνείδηση των πολιτών είναι χειρότερη από κάθε δικαστική απόφαση.

 Πασχ. Μανδραβέλης-Καθημερινή