Εκτός τόπου και χρόνου

Είναι εντυπωσιακά όσα είπε η κ. Τασία Χριστοδουλοπούλου σε διαδικτυακή εκδήλωση του ΣΥΡΙΖΑ. Κατ’ αυτήν, «είναι γνωστό πως όταν θες να κάνεις την πολιτική σου, πολύ περισσότερο εμείς που είχαμε ένα κράτος εχθρικό απέναντί μας, πρέπει να έχουμε ανθρώπους δικούς μας, να μπορούμε επιτόπου να τους επηρεάζουμε. Δηλαδή, εγώ έχω κάτσει και έχω σκεφτεί τι έκανε το ΠΑΣΟΚ για να κυριαρχήσει το 1981 και γιατί τότε η Ν.Δ. μιλούσε για “πρασινοφρουρούς”. Είχαν ρίξει όλο το κόμμα μέσα σε όλους τους θεσμούς και προσπαθούσαν πραγματικά να τους ανατρέψουν μέσα στο ίδιο τους το σπίτι. Αυτό είναι νομίζω το μάθημα» (2.2.2022).

Ο λόγος της είναι εντυπωσιακός διότι κατ’ αρχήν είναι –όπως λένε στην Κοζάνη– «κανακαιρίσιος»· παλαιός, παρωχημένος. Από την εποχή των «πρασινοφρουρών» έχουν περάσει σαράντα χρόνια· αν και πρέπει να σημειώσουμε ότι σε σχέση με το 1917, που έχει κολλήσει η υπόλοιπη Αριστερά, ο λόγος για επιστροφή στις πρακτικές του ’81 αποτελεί… πρόοδο. Κατά δεύτερον, είναι άλλα τα κοινωνικά και πολιτικά προτάγματα σήμερα. Το κράτος του 1981, παρά τα γενναία δημοκρατικά ανοίγματα του Κωνσταντίνου Καραμανλή, παρέμενε εν πολλοίς προϊόν της μετεμφυλιακής κατάστασης, μιας εποχής που για να προσληφθεί κάποιος χρειαζόταν πιστοποιητικό κοινωνικών φρονημάτων. Το 1981 είχαμε μια άσχημη αντίδραση σε

μια άσχημη κατάσταση. Γι’ αυτό και το ΠΑΣΟΚ έκανε εμπράκτως την αυτοκριτική του με την ίδρυση του ΑΣΕΠ και την «Ανοιχτή Διακυβέρνηση» (opengov), που δυστυχώς δεν τελεσφόρησε.

Το ΠΑΣΟΚ δεν είχε αγαθή προαίρεση όταν θεσμοθετούσε είτε τα μεν είτε τα δε. Αυτό που του επέτρεψε να μακροημερεύσει ήταν η προσαρμοστικότητά του. «Διάβαζε» καλύτερα τα αιτήματα της κοινωνίας. Το 1981 η πλειονότητα των πολιτών, το 60% που δεν ψήφισε Ν.Δ., είχε μπουχτίσει από το κομματικό κράτος της Δεξιάς. Το 1994 όλοι σχεδόν οι πολίτες, πλην ενός μικρού πυρήνα αμετανόητων στελεχών, κατάλαβαν ότι το διακομματικό κράτος που είχε εγκαθιδρύσει το ΠΑΣΟΚ ήταν τροχοπέδη για τις ανάγκες της κοινωνίας.

Γι’ αυτό και το ΑΣΕΠ, παρά τα πολλά προβλήματα που έχει, παραμένει υψηλά στους δείκτες δημοφιλίας. Οι πολίτες, έχοντας την εμπειρία του μετεμφυλιακού κράτους, ή εκείνο των «πρασινοφρουρών», το τελευταίο που θέλουν να ακούσουν είναι πως κάποιο κόμμα επιδιώκει «να έχουμε ανθρώπους δικούς μας, να μπορούμε επιτόπου να τους επηρεάζουμε». Eμαθαν στην πράξη, και ακόμη το νιώθουν, τι σημαίνει «οι δικοί μας» ή «οι δικοί τους» στο κράτος. Κι αυτό είναι ένας από τους λόγους της παρατεταμένης εμπιστοσύνης στον κ. Κυριάκο Μητσοτάκη. Οι πολίτες διαπιστώνουν ότι δεν κοιτά «το χρώμα της γάτας», αλλά ποιος μπορεί να κάνει τη δουλειά. Eχει αντιδράσεις στον στενό πυρήνα του κόμματος, όπως είχε και ο Ανδρέας Παπανδρέου όταν το 1994 θεσμοθέτησε το ΑΣΕΠ, αλλά στο τέλος αυτό που μετρά είναι το αποτέλεσμα της κάλπης.

Ακόμη πιο εντυπωσιακό απ’ όσα είπε η κ. Χριστοδουλοπούλου είναι ο χρόνος. Σε μια εποχή που πολλοί άρχισαν να αμφιβάλλουν αν ο ΣΥΡΙΖΑ θα είναι δεύτερο κόμμα, αυτοί ράβουν το κοστούμι του κράτους. «Τα ψάρια στον γιαλό, το τηγάνι στη φωτιά», λέει ο λαός μας…

 Π. Μανδραβέλης-Καθημερινή