Η Ευρώπη πληρώνει τη νύφη

Για να καταλάβουμε αν και πότε θα τελειώσει ο πόλεμος στην Ουκρανία πρέπει να απαντηθούν ορισμένα κρίσιμα ερωτήματα. Το πρώτο είναι μέχρι πού σκοπεύει να το τραβήξει ο Πούτιν σε σχέση με την παροχή φυσικού αερίου στην Ευρώπη και –επίσης– μέχρι πού θα αντέξει η Γηραιά Ηπειρος. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν ξεκαθαρίσει ότι θα απεξαρτηθούν εντελώς από το ρωσικό αέριο στα επόμενα δύο χρόνια. Ο Πούτιν το γνωρίζει και δεν θα τους χαριστεί. Η εμπειρία της Γαλλίας έδειξε πόσο ευάλωτες είναι «από τα μέσα» οι δυτικές κοινωνίες, πόσο εύκολη μπορεί να είναι η πολιτική τους αποσταθεροποίηση. Είναι λοιπόν πολύ πιθανό να το δοκιμάσει και άλλο, ελπίζοντας πως άλλες χώρες, όπως π.χ. η Ιταλία, δεν θα αντέξουν την πίεση από τη δραματική μείωση ή και τη διακοπή στη ροή αερίου. Πρόκειται για ένα σκληρό τεστ αντοχών.

Τελευταία έχει όμως δημιουργηθεί και η προσδοκία πως η Ουκρανία μπορεί να κερδίσει τον πόλεμο με τη Ρωσία. Τι σημαίνει αυτό πρακτικά; Οτι θα μπορέσει να εκδιώξει τους Ρώσους από τα εδάφη που έχουν κατακτήσει και να τους ωθήσει πίσω, εκεί όπου ήταν τον περασμένο Φεβρουάριο. Πολλοί χαρακτηρίζουν αυτή την προσδοκία

«στρατηγική φαντασίωση». Υπάρχουν όμως αναλυτές που εκτιμούν ότι ο συνδυασμός παροχής εξοπλισμών και πληροφοριών ίσως να αντιστρέψει την πορεία του πολέμου υπέρ της Ουκρανίας.

Κανείς δεν περίμενε ότι η κρίση στην Ουκρανία θα διαρκούσε τόσο πολύ. Σήμερα έγκυροι παρατηρητές προβλέπουν ότι μπορεί να συνεχιστεί έως τα τέλη του 2023. Και αυτό γιατί δεν φαίνεται κάποιος ρεαλιστικός συμβιβασμός στο τέλος του τούνελ, ούτε και το ποιος θα μπορούσε να αναγκάσει τον Πούτιν και τον Ζελένσκι να τον δεχτούν.

Προς το παρόν, πάντως, η Ευρώπη μοιάζει ανίκανη να παίξει τον ρόλο που της ανήκει. Στο κάτω κάτω, πρόκειται για τη δική της γεωπολιτική αυλή. Εχει όμως αδύναμες ηγεσίες που δεν στέκονται στο ύψος των περιστάσεων. Η Ευρώπη παρακολουθεί, σέρνεται και –προς το παρόν– «πληρώνει τη νύφη».

 Αλέξης Παπαχελάς-Καθημερινή