ΤV περσόνες σε ρόλο «αστυνομίας» με πενθόμετρο

Ο μικρός αρβυλιστής Αντώνης Κανάκης, ο χιουμορίστας Νίκος Μουτσινάς, η πενθούσα Κατερίνα Καινούργιου και ο οργίλος Γιώργος Λιάγκας «ξεσπαθώνουν» κατά της εξουσίας, στήνοντας τηλεοπτικούς θρήνους, αλλά και καβγάδες, εργαλειοποιώντας το σοκ και την οργή, για την αυτοπροβολή τους.

Μεγάλη αναταραχή, θαυμάσια κατάσταση. Τι σχέση έχει ο Μάο με τις ντόπιες TV περσόνες; Ουδεμία. Αφήστε που οι περισσότερες πιθανότατα αγνοούν την ύπαρξή του. Ωστόσο, το απόφθεγμά του περιγράφει μέχρι κεραίας αυτό που συνέβη -για μία ακόμα φορά- στο εγχώριο τηλεοπτικό τοπίο, την επομένη του θανατηφόρου σιδηροδρομικού δυστυχήματος στα Τέμπη.
Ο Αντώνης Κανάκης έστησε τηλεοπτικό θρήνο -με μπόλικα καντάρια «κατηγορώ τους ανθρώπους»- που θα φθονούσε και κορυφαίος του Χορού της Επιδαύρου, ο Γιώργος Λιάγκας παραμένει αταλάντευτα έξαλλος και διαρρηγνύει καθημερινά τα ιμάτιά του -εναλλάξ με το πάντα φωτογενές τηλεοπτικά πέταγμα του ακουστικού από το αυτί του-, η Κατερίνα Καινούργιου έχει βγάλει το πενθόμετρο (βλ. νεόκοπη μονάδα μέτρησης του πόνου και της συντριβής) και ως άλλη αστυνομία του θρήνου παρακολουθεί ποιος και πόσο θλίβεται, ο Νίκος Μουτσινάς ανοίγει μέτωπο με το ΣΕΗ και δίνει βιωματικά μαθήματα πένθους.

Ναι, η ελληνική τηλεόραση, δηλαδή οι πρωταγωνιστές της ήταν πάντα αυτοαναφορικοί, μη δίνοντας δεκάρα ή -το πιθανότερο- μη έχοντας ιδέα ότι οι τηλεοπτικές συχνότητες αποτελούν δημόσιο αγαθό. Όμως στην περίπτωση της τραγωδίας των Τεμπών απώλεσαν πια και το τελευταίο φύλλο συκής, εκείνο που κάλυπτε τσάτρα πάτρα την προαιώνια αλήθεια για τους παρουσιαστές, ότι δηλαδή θεωρούν τους εαυτούς τους πολύ πιο σημαντικούς από την επικαιρότητα - ακόμα και την πιο ζοφερή. Εργαλειοποίηση του σοκ, της απώλειας, του φόβου και της οργής για αυτοπροβολή και αυτανάδειξη; Παλιά τους τέχνη.
«Επαναστάτης»
Ο Αντώνης Κανάκης δεν ήθελε να κάνει εκπομπή. Δεν μπορούσε να βγει στον αέρα. Ζοριζόταν, τσινούσε, δεν το βαστούσε η ψυχή του να βγει για να ψυχαγωγήσει το τηλεοπτικό κοινό. Οχι, δεν τον άρπαξε κανείς από τα μαλλιά και τον έσυρε στον τηλεοπτικό αέρα. Αλλωστε, όπως έχει δείξει η ιστορία, εκείνος και η παρέα του αποφασίζουν κατά το δοκούν πότε και για πόσο θα εμφανίζονται, έχοντας μια διαφορετική άποψη για το πότε ξεκινά και πότε ολοκληρώνεται η τηλεοπτική σεζόν και μάλλον προνομιακή μεταχείριση από τους σταθμούς που κατά καιρούς τους φιλοξενούν. Και μπράβο τους που το πετυχαίνουν.

Αφού λοιπόν δεν είχε το κουράγιο να κάνει ψυχαγωγία -ή τέλος πάντων αυτό που ο ίδιος θεωρεί ψυχαγωγία-, αποφάσισε να κάνει δράμα. Ομολογουμένως τέλεια σκηνοθετημένο. Μαυροντυμένος με το «Comfortably Numb» των Pink Floyd να παίζει ως μουσικό χαλί -μα πόσο προβλέψιμος πια;- και τη φωνή του χαμηλωμένη κατά δύο οκτάβες, ο Κανάκης ξεκίνησε την εκπομπή της προηγούμενης Δευτέρας, την πρώτη μετά τη σιδηροδρομική τραγωδία, ενθυμούμενος τις πρώτες ημέρες του «Ράδιο Αρβύλα» το 2008. Θυμήθηκε τη δολοφονία του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου και το πόσο πικρό ήταν το ποτήρι που ο ίδιος και η ομάδα του είχαν να πιουν τότε βγαίνοντας καθημερινά ζωντανά στον αέρα σε μια τόσο δυστυχή συγκυρία. Και ύστερα δήλωσε ότι ντρέπεται.

Για αυτή την κυβέρνηση, για την προηγούμενη κυβέρνηση, για κάθε κυβέρνηση, για τους δημοσιογράφους, για την τηλεόραση, για την άδικη κοινωνία που άλλους τους ανεβάζει κι άλλους τους κατεβάζει στα Τάρταρα. Και ακόμα πιο μετά δήλωσε θυμωμένος, περνώντας προφανώς και τα περίφημα εφτά στάδια του πένθους σε κάτι περισσότερο από μία ώρα, όσο δηλαδή διαρκεί η εκπομπή του.

Είπε πολλά ο μικρός αρβυλιστής στη διάρκεια του one man show του· όσο κράτησε το εναρκτήριο λογύδριό του η κάμερα ήταν αποκλειστικά στραμμένη σε εκείνον, έτσι για να μην ξεχνάμε ποιος είναι ο σταρ, συγγνώμη, ο κεντρικός παρουσιαστής.

Ηταν έξαλλος που είδε στο Διαδίκτυο ειδήσεις σχετικά με έναν «γκόμενο» και μια «γκόμενα» οι οποίοι φιλιόνταν στο «Survivor», μίλησε για την «κανονικότητα της λοβοτομής» στην οποία τα μέσα ενημέρωσης με πιόνια τους δημοσιογράφους πασχίζουν να επαναφέρουν την κοινή γνώμη, είπε πως η στενοχώρια δεν φέρνει διαφημίσεις, άρα έσοδα στους τηλεοπτικούς σταθμούς, γεννώντας με την τελευταία παρατήρησή του την απορία για το εάν παρέχει τις υπηρεσίες του δωρεάν στους κατά καιρούς εργοδότες του.

Ενδεχομένως, το άρτια «χορογραφημένο» μονόπρακτο του Αντώνη Κανάκη να είχε αξία και κυρίως να διέθετε έρεισμα εάν ο ίδιος δεν ήταν τηλεοπτική προσωπικότητα, εάν δηλαδή δεν βρισκόταν στην πρώτη γραμμή του πιο μαζικού μέσου ενημέρωσης τα τελευταία 30 χρόνια, εκείνου δηλαδή του Μέσου που είναι εκ των ων ουκ άνευ κομμάτι του «συστήματος», το οποίο «σύστημα» προκαλεί οργή, θυμό και ντροπή στον ίδιο.

Εκτός κι αν ό,τι παρακολουθήσαμε το βράδυ της προηγούμενης Δευτέρας ήταν μια δημόσια απόπειρα αυτομαστιγώματος, μια δυστοπική περφόρμανς που γεννήθηκε από τη χαρακτηριστικά όψιμη συνειδητοποίηση πως και ο ίδιος είναι σάρκα από τη σάρκα του βδελυρού, όπως μπορεί να συνάγει κανείς από τα λεγόμενά του, κόσμου στον οποίο επιτέθηκε. Αλλά όχι. Ολοι ξέρουμε πως ο Αντώνης Κανάκης πολεμάει χρόνια τώρα το σύστημα από τα μέσα. Ή και όχι.

Πάντως, η στενοχώρια του Κανάκη, ο οποίος αν το καλοσκεφτεί κανείς ως τηλεοπτική προσωπικότητα έχει αναλογίες με vegan burger (μοιάζει με όλους τους άλλους, αλλά ισχυρίζεται ότι δεν είναι σαν όλους τους άλλους), έμελλε να ανατραπεί. Κι αυτό χάρη στην ανακοίνωση που εξέδωσε η ΕΣΗΕΑ ως απάντηση στο τσουβάλιασμα των δημοσιογράφων που επιχείρησε ο τηλεπαρουσιαστής. Τι έλεγε η ανακοίνωση που έκανε να σκάσει το χειλάκι του Κανάκη;

«Το εύκολο “τσουβάλιασμα” που καταλήγει στην ουσιαστική στοχοποίηση των δημοσιογράφων από “χιουμοριστικές” εκπομπές αποτελεί φτηνή εργαλειοποίηση της δικαιολογημένης οργής της κοινωνίας και ξεκάθαρα επιχειρεί να μετατοπίσει το βάρος των πραγματικών ευθυνών. Καλό θα ήταν οι “χιουμορίστες” παρουσιαστές να μη συμβάλλουν στη συγκάλυψη και τον συμψηφισμό των ευθυνών, δεν είναι άλλωστε η πρώτη φορά, και να σεβαστούν τον κόπο χιλιάδων εργαζομένων που δουλεύουν ακούραστα με απολαβές που απέχουν μακράν από αυτές των τηλεπερσόνων-τιμητών».

Πώς περιέγραψε ότι αντέδρασε ο Κανάκης όταν οι συνεργάτες του τον ενημέρωσαν για την εν λόγω ανακοίνωση; «Μεσολαβούν δύο δευτερόλεπτα, που δεν μιλάει κανένας, και ήταν η πρώτη φορά, μετά από τόσες μέρες, που ξέσπασε όλη η ομάδα σε γέλια. Αρχίσαμε όλοι να γελάμε». Εδώ θα μου πεις, υπάρχουν χρόνια τώρα άνθρωποι που γελάνε με την οιονεί σάτιρα και τα αστεία του «Ράδιο Αρβύλα» και των εκπομπών-προπατόρων τους. Ποιος μπορεί να πει στον άλλο με τι θα γελάσει; Εντάξει, εκτός από τον Αντώνη Κανάκη.

Παρέμβαση στο (μη) ζήτημα έκανε και η Ναταλία Γερμανού, όχι μέσω της εκπομπής της, αλλά διαμέσου Twitter. Στήριξε εμμέσως τον Αντώνη Κανάκη, απαντώντας σε tweet του Αδωνη Γεωργιάδη, ο οποίος αναρωτιόταν (προφανώς ατυχώς) γιατί να γνώριζε ο υπουργός τι συνέβαινε με τον σταθμάρχη της Λάρισας όταν ο Κανάκης δεν γνώριζε για τα revenge porn βίντεο του άλλοτε κολλητού και συνεργάτη του Στάθη Παναγιωτόπουλου.

«Κύριε Υπουργέ -με κάθε σεβασμό, αν οι ζωές των πολιτών, εξαρτώνταν από τις σεξουαλικές ανωμαλίες του συνεργάτη των Αρβύλα, να το συζητούσαμε. Αλλά ο Υπουργός Μεταφορών οφείλει να ξέρει τα πάντα. Για την ασφάλειά μας είναι υπεύθυνος, όχι για την ψυχαγωγία μας», έγραψε η τηλεπαρουσιάστρια του ALPHA. Προφανώς ξεχνώντας ότι οι πολιτικοί πολλές φορές καλούνται να παίξουν τον ρόλο του διασκεδαστή από τηλεοπτικές εκπομπές και ότι ο Κανάκης δεν κάνει ψυχαγωγία, αλλά, απ’ ό,τι όλοι καταλάβαμε, ανένδοτο αγώνα κατά του συστήματος που υπηρετεί με ακρίβεια ελβετικού κούκου.

Επίσης, η τηλεοπτική ψυχαγωγία και να διαμορφώσει μπορεί, και να διαπαιδαγωγήσει, αλλά και να κακοποιήσει την αισθητική. Λίγο ζάπινγκ αρκεί.

Ο χιουμορίστας τον χιουμορίστα εν κινδύνοις γιγνώσκει

Προς υπεράσπιση του Κανάκη έσπευσε και ο Νίκος Μουτσινάς, ένας άνθρωπος δηλαδή με κάπως πιο σύγχρονο χιούμορ από εκείνο του συναδέλφου του τηλεπαρουσιαστή, αλλά το ίδιο κλισέ και αβάσταχτα αυτοαναφορικό.

Ο οικοδεσπότης της εκπομπής «Καλό Μεσημεράκι» φυσικά είχε πάρει και ο ίδιος θέση με αφορμή το σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών, είχε ψέξει το Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών που δεν κήρυξε σιωπητήριο στα θέατρα στη διάρκεια του τριήμερου εθνικού πένθους, θυμήθηκε πώς θρήνησε ο ίδιος τον θάνατο της μητέρας του -δίνοντας εμμέσως εγχειρίδιο πένθους στους τηλεθεατές του- και βέβαια τα έβαλε με την έτερη συνάδελφό του Κατερίνα Καινούργιου, που τα έβαλε με τη σειρά της με τους τραγουδιστές οι οποίοι εμφανίστηκαν στην πίστα το προηγούμενο Σαββατοκύριακο, προφανώς μη λαμβάνοντας υπόψη τους τον θρήνο για τους 57 νεκρούς.

«Δεν τους ξέρω στην ΕΣΗΕΑ, δεν είμαι δημοσιογράφος, οπότε δεν μπορώ να μιλήσω για τους ανθρώπους. Θα μιλήσω, όμως, όπως μίλησα για το ΣΕΗ και τα άκουσα, θα μιλήσω και θα πω ότι συμφωνώ με τον Κανάκη. Ακυρη η ανακοίνωση γιατί το κάνατε προσωπικό... Υπάρχουν κάποιοι δημοσιογράφοι, ο Θεός να τους κάνει δημοσιογράφους, οι οποίοι ανοίγουν το στόμα τους και λένε τεράστιες μπούρδες, που είναι προσβλητικές και άκαιρες για την περίοδο. Μαζέψτε τους και είμαστε εντάξει».

Να δείτε που στο τέλος θα διαγκωνίζονται ο Κανάκης με τον Μουτσινά για το ποιος θα αναλάβει επικεφαλής του σώματος αστυνομίας της δημοσιογραφίας που προφανώς έχουν στα σκαριά - παρότι κανείς από τους δυο τους δεν έχει ιδέα περί δημοσιογραφίας. Αλλά αυτά είναι ψιλά γράμματα.

Φυσικά, από το πάρτυ αυτοαναφορικότητας, τα μαθήματα δημοσιογραφίας και τις διδαχές δεοντολογίας δεν θα μπορούσε να λείψει ο Γιώργος Λιάγκας. Και μπορεί αυτή τη φορά να μην ήταν η ψυχή του πάρτυ, αφού η ανακοίνωση της ΕΣΗΕΑ δεν «φωτογράφισε» τον ίδιο, όμως έσπευσε να δηλώσει κενός και αηδιασμένος για τη διελκυστίνδα μεταξύ των TV περσόνων.

Με κάποιο τρόπο έπρεπε να μπει κι αυτός στο κάδρο, μετατοπίζοντας λίγο ακόμα το κέντρο βάρους από την ενημέρωση -στην οποία φέτος έχει κάνει στροφή- στον εαυτό του. Αλλωστε τις τελευταίες ημέρες ο Γιώργος Λιάγκας κάνει ό,τι μπορεί για να έχει τα φώτα επάνω του. Εκρήγνυται στον τηλεοπτικό αέρα, θυμώνει σε ζωντανή τηλεοπτική μετάδοση, αγανακτεί που κανείς -πόσο μάλλον οι δημοσιογράφοι σαν κι εκείνον- δεν είχε ιδέα για την κατάσταση στην οποία βρίσκονταν οι ελληνικοί σιδηρόδρομοι.

Πού όμως χρόνος για έρευνα και ρεπορτάζ για τέτοια ζητήματα, όταν κανείς εξαντλεί τη θεματολογία του σε νευραλγικές για την ενημέρωση του κοινού ερωτήσεις όπως «εάν ο Μάνος κεράτωνε τη Ρούλα», «ποια χαρτορίχτρα συμβουλευόταν η βιτριολίστρια της Ιωάννας Παλιοσπύρου», «ποιος θεατράνθρωπος παρακάλεσε για να προσλάβουν σερβιτόρο τον γιο του Πέτρου Φιλιππίδη» ή «πόσους μπιντέδες θα έχει το οίκημα που σκέφτεται να αγοράσει ο Παύλος Γλύξμπουργκ στην Αθήνα».

Είναι γεγονός ότι μπορείς να βγάλεις τον άνθρωπο από το -ο Θεός να το κάνει- lifestyle, αλλά όχι το στρεβλά εννοούμενο στην Ελλάδα lifestyle από τον άνθρωπο.

Δάκρυ κορόμηλο

Σημαντική προσπάθεια για να μετατρέψει την τραγωδία των Τεμπών σε φαρσοκωμωδία κατέβαλε και η Κατερίνα Καινούργιου. Δεν ήταν μόνο ο από τηλεφώνου καβγάς της με τον Γιώργο Τσαλίκη, τον οποίο εγκάλεσε γιατί εμφανίστηκε σε νυχτερινό κέντρο το Σαββατοκύριακο αμέσως μετά την τραγωδία των Τεμπών.

Δεν ήταν μόνο ο ενδυματολογικός της κώδικας που πέρασε από το λευκό αυστηρό ζιβάγκο την επομένη του δυστυχήματος σε γαλάζιο ντε πιες με αμάνικο τοπ συνδυασμένο με ασορτί χρωματικά σκιά ματιών δέκα ημέρες μετά (βλ. την Παρασκευή που μας πέρασε). Ούτε μόνο το δάκρυ -συστατικό στοιχείο μαζί με τις λαϊκιστικές ιαχές του ελληνικού υβριδίου infotainment και ενδεικτικό της εκμετάλλευσης του θρήνου των άλλων- που κόντεψε να φουσκώσει τα πατώματα του στούντιο της εκπομπής της.

Αλλά η απόφασή της να απαντήσει μέσω Twitter στον Νίκο Μουτσινά, ο οποίος υποστήριξε πως καθένας πενθεί με τον δικό του τρόπο, με αφορμή το ξέσπασμα της ίδιας για τους καλλιτέχνες που συνέχισαν τις εμφανίσεις τους σαν να μη συνέβη τίποτα.

«Τρομερή κακία και τοξικότητα από το #kalomesimeraki, κακό μοντάζ αυτών που είπα... Και λυπάμαι για ανθρώπους που γνωρίζω χρόνια! Ποτέ δεν είπα εγώ πώς θα διαχειριστεί ο καθένας τον πόνο του!! Ούτε το έκανα προσωπικό... σε αντίθεση εσείς εκεί το κάνετε αυτό κάθε μέρα! Θα σεβαστώ τον πόνο όσων πραγματικά υποφέρουν και θα το σταματήσω εδώ! Οταν υπάρχει τέτοιος πόνος δεν υπάρχει χώρος για ειρωνείες... Θλίβομαι κ σιωπώ!!!» έγραψε η Κατερίνα Καινούργιου διαψεύδοντας την ίδια στιγμή τον εαυτό της.

Γιατί; Μα διότι αν σεβόταν τόσο πολύ τον πόνο όσων υποφέρουν, δεν θα σκεφτόταν καν να ανοίξει beef με τον αλλοτινό συνεργάτη της, πυροδοτώντας έτσι δημοσιεύματα από εκείνα που θυμώνουν τον Αντώνη Κανάκη, γιατί μετατοπίζουν το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης και αποπροσανατολίζουν την ενημέρωση, την οποία όμως ο ίδιος δεν μπορεί να κάνει γιατί δεν είναι δημοσιογράφος σαν εκείνους δηλαδή που απαξιώνει συλλήβδην με αριστερό ψάλτη τον Νίκο Μουτσινά. Έχουμε την τηλεόραση που μας αξίζει; Ούτε καν.

 Κωστ. Μπουρούσης-ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ