Το φάντασμα της «αλλαγής»

«Ολοι µαζί ΣΥΡΙΖΑ για να φέρουμε την αλλαγή», γράφει μια αφίσα σε στάση λεωφορείων. Στο ένα πλευρό της στάσης υπάρχει μια άλλη αφίσα που προτρέπει «όλοι μαζί ΠΑΣΟΚ για να κάνουμε δυνατή την αλλαγή». Δεν ξέρω, πλέον, αν βρίσκομαι στο 2023 ή στις αρχές της δεκαετίας του 1980, τότε που το σύνθημα της «αλλαγής» του Ανδρέα Παπανδρέου συνήγειρε τα πλήθη. Γιατί αυτή η επιθυμία για ρετρό συνθήματα; Γιατί η ματιά μας δεν είναι στραμμένη προς το 2040;

Αν λάβουμε υπόψη πως ένα σύνθημα συμπυκνώνει την κεντρική πολιτική πρόταση των κομμάτων, τότε αυτή η επιστροφή στο παρελθόν αποκαλύπτει την αδυναμία να συγκροτηθεί και να προβληθεί ένα αξιόπιστο σχέδιο για το μέλλον. Ειδικά οι αυτοαποκληθείσες «προοδευτικές» δυνάμεις θέλουν να μας γυρίσουν σε πολιτικές που έχουν ξεπεραστεί προ πολλού. Κρατικοποιήσεις, κρατικό έλεγχο των αγορών, αυτόματη τιμαριθμική αναπροσαρμογή και

άλλες ατελέσφορες πρακτικές της αλήστου μνήμης πρώτης τετραετίας ΠΑΣΟΚ, που ως γνωστόν αναθεωρήθηκαν πλήρως στη δεύτερη τετραετία, για να ανατραπούν κατά τη διετία 1994-1995, όταν μπήκαν και οι βάσεις για την ένταξη της Ελλάδας στην ΟΝΕ.

Ο ΣΥΡΙΖΑ ανατρέχει στα συνθήματα του ιστορικού ΠΑΣΟΚ γιατί προσπαθεί να συγκρατήσει στις τάξεις του τους ψηφοφόρους που προέρχονται από αυτόν τον χώρο. Απευθύνεται στη μνήμη τους και στο θυμικό τους, τους βοηθά να ανατρέξουν στην «ένδοξη» δεκαετία του 1980 κι έτσι, συνειρμικά, ο Αλέξης Τσίπρας να υποκαταστήσει στο υποσυνείδητό τους τον Ανδρέα Παπανδρέου. Είναι γνωστό πλέον πως ο Αλ. Τσίπρας έκανε σκληρές προπονήσεις για να μιμηθεί τη φωνή του και τις κινήσεις του. Συνεπώς είναι απολύτως λογικό το σύνθημα «αλλαγή» να κυριαρχεί στον λόγο του ΣΥΡΙΖΑ.

Από την άλλη μεριά, το ΠΑΣΟΚ έχει τα πνευματικά δικαιώματα αυτού του συνθήματος. Εχει τίτλο ιδιοκτησίας. Τόσες μάχες έδωσε απέναντι στην «επάρατη» με αυτό το σύνθημα ως αιχμή και προμετωπίδα, την εποχή που η αποκαλούμενη ανανεωτική Αριστερά γνώριζε τη μια διάσπαση πίσω από την άλλη, βουτηγμένη στη μιζέρια της εσωστρέφειας. Και τώρα, στην περίοδο των ισχνών αγελάδων για το ΠΑΣΟΚ, μαζί με τους ψηφοφόρους, η ριζοσπαστική Αριστερά θέλει να κλέψει και το σύνθημα της «αλλαγής».

 Καθημερινή-Σ. Μουμτζής