Μετά τον πόλεμο Ρωσίας - Ουκρανίας και αυτόν στη Μέση Ανατολή, οι τελευταίες εξελίξεις στη Συρία δημιουργούν νέα δεδομένα στην ευρύτερη περιοχή. Αν συνυπολογίσει δε κανείς την αβεβαιότητα που επικρατεί διεθνώς μετά την εκλογή του Τραμπ και την πολιτική κρίση σε Γαλλία και Γερμανία, είναι φανερό ότι πλέουμε σε αχαρτογράφητα νερά.
Ας προσπαθήσουμε να αντιληφθούμε τι ακριβώς συνέβη στη Συρία:
Η οικογένεια Άσαντ κυβέρνησε τη χώρα για πάνω από 50 χρόνια με απολυταρχικό τρόπο.
Ο Μπασάρ αλ Άσαντ έγινε πρόεδρος το 2000, μετά τον θάνατο του πατέρα του Χαφέζ, ο οποίος κυβέρνησε για σχεδόν τρεις δεκαετίες. Το 2011 κατέπνιξε βάναυσα μια ειρηνική εξέγερση υπέρ της δημοκρατίας, πυροδοτώντας έναν καταστροφικό εμφύλιο πόλεμο όπου σκοτώθηκαν πάνω από μισό εκατομμύριο άνθρωποι και περίπου 12 εκατομμύρια αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους.
Πριν από δώδεκα ημέρες η ισλαμιστική μαχητική ομάδα Hayat Tahrir al-Sham (HTS) και οι συμμαχικές φατρίες των ανταρτών ξεκίνησαν μια μεγάλη επίθεση στη βορειοδυτική Συρία.
Οι αντάρτες κατέλαβαν γρήγορα τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της χώρας, το Χαλέπι, και στη συνέχεια σάρωσαν τη Δαμασκό, καθώς ο στρατός κατέρρευσε.
Η Ρωσία ανακοίνωσε ότι ο Άσαντ παραιτήθηκε και έφυγε από τη Συρία την Κυριακή, ώρες αφότου οι αντάρτες εισήλθαν στη Δαμασκό και πλήθη συγκεντρώθηκαν στους δρόμους για να γιορτάσουν. Χθες έγινε γνωστό ότι ο Άσαντ διέφυγε στη Μόσχα.
Όπως επισημαίνει αναλυτικό ρεπορτάζ του BBC, τα τελευταία τέσσερα χρόνια φαινόταν ότι ο εμφύλιος πόλεμος είχε ουσιαστικά τελειώσει.
Η κυβέρνηση του Άσαντ είχε ανακτήσει τον έλεγχο των περισσότερων πόλεων της Συρίας με τη βοήθεια της Ρωσίας, του Ιράν και πολιτοφυλακών που υποστηρίζονται από το Ιράν, όπως η Χεζμπολάχ, και οι γραμμές του μετώπου είχαν παγώσει σε μεγάλο βαθμό.
Ωστόσο, μεγάλα τμήματα της χώρας ήταν ακόμα εκτός ελέγχου της κυβέρνησης.
Το τελευταίο προπύργιο των ανταρτών ήταν στις επαρχίες Χαλέπι και Ιντλίμπ, που συνορεύουν με την Τουρκία και όπου ζούσαν περισσότερα από τέσσερα εκατομμύρια άνθρωποι, πολλοί από τους οποίους εκτοπίστηκαν. Κυριαρχήθηκε από το HTS, την ισλαμιστική στρατιωτική οργάνωση με αρχηγό τον Μοχάμεντ Αλ Τζουλάνι -που εισέβαλε στη Δαμασκό-, αλλά και μια σειρά συμμαχικών ομάδων ανταρτών και τζιχαντιστικών ομάδων είχαν επίσης βάση εκεί. Οι υποστηριζόμενες από την Τουρκία φατρίες ανταρτών έλεγχαν, επίσης, εδάφη με την υποστήριξη τουρκικών στρατευμάτων.
Στις 27 Νοεμβρίου το HTS και οι σύμμαχοί του εξαπέλυσαν την αιφνιδιαστική τους επίθεση.
Μετά από τρεις ημέρες πήραν τον έλεγχο του μεγαλύτερου μέρους του Χαλεπίου - της δεύτερης μεγαλύτερης πόλης της Συρίας. Είπαν ότι αντιμετώπισαν μικρή αντίσταση στο έδαφος αφού η κυβέρνηση απέσυρε γρήγορα τα στρατεύματα και τις δυνάμεις ασφαλείας της.
Advertisement
Τι γίνεται από εδώ και πέρα;
Μετά την πτώση του Άσαντ και την ανάληψη της εξουσίας από το HTS, η κατάσταση στη Συρία περιπλέκεται. Η ρωσική επιρροή προφανώς τελειώνει, ενώ πλήττονται και τα συμφέροντα του Ιράν στην περιοχή. Αυτή την ώρα κερδισμένη είναι η Τουρκία. Ο τζιχαντιστής πολέμαρχος που πέτυχε την ανατροπή του καθεστώτος Άσαντ στη Συρία, ξεκίνησε σαν συνεργάτης της Αλ Κάιντα και ήλθε σε ρήξη με το Ισλαμικό Κράτος. Στη συνέχεια αυτονομήθηκε με τη δική του οργάνωση, εξακολουθεί όμως να θεωρείται από ΟΗΕ, ΗΠΑ και Ρωσία τρομοκράτης και έχει επικηρυχθεί από τις ΗΠΑ για 10 εκατ. δολάρια. Έχει στενή συνεργασία με το τουρκικό κράτος και παρακράτος.
Το ερώτημα τώρα είναι τι θα κάνει ο Ερντογάν συνεργαζόμενος με τους τζιχαντιστές, που προελαύνουν, και εάν και πότε θα προχωρήσει στη μεγάλη αναμέτρηση με τους Κούρδους της Συρίας, που βγαίνουν επίσης ενισχυμένοι από την κατάρρευση του καθεστώτος Άσαντ.
Εν τω μεταξύ, οι εξελίξεις στη Συρία προβληματίζουν σοβαρά και το Ισραήλ. Ήδη, ο Νετανιάχου ανακοίνωσε ότι ο στρατός του έχει καταλάβει προσωρινά τον έλεγχο αποστρατιωτικοποιημένης ζώνης ασφαλείας στα Υψίπεδα του Γκολάν, λέγοντας ότι η συμφωνία αποδέσμευσης του 1974, με τη Συρία έχει «καταρρεύσει» με την κατάληψη της χώρας από τους αντάρτες.
«Δεν θα επιτρέψουμε σε καμία εχθρική δύναμη να εγκατασταθεί στα σύνορά μας», είπε.
Τα Υψίπεδα του Γκολάν είναι ένα βραχώδες οροπέδιο περίπου 60 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Δαμασκού. Το Ισραήλ κατέλαβε το Γκολάν από τη Συρία στα τελευταία στάδια του Πολέμου των Έξι Ημερών του 1967 και το προσάρτησε μονομερώς το 1981. Η κίνηση δεν αναγνωρίστηκε διεθνώς, αν και οι ΗΠΑ το έκαναν μονομερώς το 2019. Η ισραηλινή κίνηση στην ουδέτερη ζώνη ήρθε αφότου Σύριοι αντάρτες μαχητές κατέλαβαν τη Δαμασκό και ανέτρεψαν το καθεστώς του Μπασάρ αλ Άσαντ.
Το διεθνοπολιτικό παιχνίδι στην περιοχή παίζεται αυτή τη στιγμή από Ρωσία, Ιράν, Ισραήλ και Τουρκία, με την Ευρώπη σε ρόλο θεατή και τον Τραμπ να κράτα προς το παρόν κλειστά τα χαρτιά του. Το τι θα συμβεί στη Συρία, όμως, έχει ιδιαίτερη σημασία για την Ευρώπη όχι μόνο για γεωστρατηγικούς λόγους. Ένα νέο μεταναστευτικό κύμα είναι το τελευταίο που θα ήθελαν αυτή την περίοδο οι χώρες της ΕΕ, που βρίσκονται αντιμέτωπες με σοβαρά οικονομικά, κοινωνικά προβλήματα και με την άνοδο του ακροδεξιού λαϊκισμού.
Γ. Κουβαράς-iefimerida.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σεβαστείτε το ελεύθερο βήμα σχολιασμού και διαλόγου. Ανωνυμία δεν σημαίνει και ασυδοσία.
Τα σχόλια, οι απόψεις των σχολιαστών δεν απηχούν κατ' ανάγκη τις απόψεις του ιστολογίου μας και δεν φέρουμε καμία ευθύνη γι’ αυτά.
Σημείωση : Κάθε υβριστικό , προσβλητικό ή άσχετο με το θέμα της ανάρτησης σχόλιο θα διαγράφεται...
Σχόλια με ονομαστικές αναφορές που περιέχουν ατεκμηρίωτες καταγγελίες θα διαγράφονται.
Απαντήσεις από τον διαχειριστή μόνο στα επώνυμα σχόλια.