Ψάχνοντας τον ΣΥΡΙΖΑ της κανονικότητας

Το δύσκολο καλοκαίρι της νέας κυβέρνησης που προέκυψε από τις πρόσφατες διπλές εθνικές εκλογές ανέδειξε σημαντικές αδυναμίες της, επιβεβαιώνοντας εμμέσως πλην σαφώς πόσο  σημαντικό είναι να υπάρξει σύντομα αντιπολίτευση, ικανή να διαδραματίσει το θεσμικό της ρόλο. Είναι φανερό ότι η κυβέρνηση κινείται αυτή την περίοδο στην πολιτική σκηνή χωρίς αντίπαλο και αυτό δεν είναι καλό ούτε για την ίδια, ούτε για την ομαλή λειτουργία της δημοκρατίας. Όσο δεν υπάρχει σοβαρή αντιπολίτευση, τόσο αυξάνεται ο κίνδυνος της ενίσχυσης ακραίων, δήθεν αντισυστημικών δυνάμεων, που επενδύουν στο λαϊκισμό, στις θεωρίες συνωμοσίας και στην καλλιέργεια ενός κλίματος γενικής δυσαρέσκειας απέναντι στην πολιτική και τους εκπροσώπους της.

Το θέμα αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον σε μια περίοδο που το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, μετά την εκλογική του συντριβή, ετοιμάζεται να εκλέξει τη νέα του ηγεσία. Η πρόκληση είναι μεγάλη για τον ΣΥΡΙΖΑ μετά την πρόσφατη εκλογική του συντριβή. Από την απόφαση των μελών του θα κριθεί εάν το κόμμα θα

παραμείνει ο κύριος εκφραστής της παράταξης που αποτελεί τον πολιτικό αντίπαλο της ΝΔ ή θα επανέλθει στα προ του 2012 ποσοστά ενός μικρού κόμματος της Αριστεράς.

Ο ΣΥΡΙΖΑ έγινε κόμμα εξουσίας μέσα στην κρίση που δημιούργησε η χρεοκοπία της χώρας και βρίσκεται σε αποδρομή από την ώρα που επιστρέψαμε στην κανονικότητα. Η Έφη Αχτσιόγλου, υποψήφια αρχηγός σήμερα, είχε δίκιο όταν δήλωνε  ότι «η κανονικότητα δεν είναι ποτέ ευκαιρία για την Αριστερά». Πράγματι, η ευκαιρία του ΣΥΡΙΖΑ να γίνει κόμμα εξουσίας ήταν μέσα από την κρίση. Το κατάφερε, εμφανιζόμενος ως μια αντισυστημική πολιτική δύναμη, η οποία όμως στην πορεία αναγκάστηκε να συμβιβαστεί με τη σκληρή πραγματικότητα. Το έπραξε με καθυστέρηση, βάζοντας τη χώρα σε περιπέτειες, συνέχισε ωστόσο να υποδύεται ότι παραμένει ένα κόμμα ριζοσπαστικό και αντισυστημικό. Ένα κόμμα, δηλαδή, που δεν του ταιριάζει η κανονικότητα. Κάπως έτσι οδηγήθηκε στην εκλογική συντριβή, πέφτοντας από το 31,5% στο 17% μέσα σε τέσσερα χρόνια, ενώ μάλιστα βρίσκονταν στην αντιπολίτευση, γεγονός πρωτοφανές στα μεταπολιτευτικά χρονικά.

Και τώρα, τι γίνεται; Μπορεί, άραγε, ο ΣΥΡΙΖΑ να δει την κανονικότητα ως ευκαιρία και να γίνει ένα κόμμα που θα ασκήσει σοβαρή και αξιόπιστη αντιπολίτευση, με την προοπτική να διεκδικήσει στο μέλλον με αξιώσεις την κυβέρνηση; Μπορούν τα στελέχη του να αλλάξουν νοοτροπία; Θα επιχειρήσει η νέα ηγεσία να απευθυνθεί στον χώρο του Κέντρου, όπου ο ΣΥΡΙΖΑ έπαψε να έχει έστω και μικρή απήχηση μετά την έξοδο από την κρίση; Θα μιλήσει για τα μεγάλα θέματα που απασχολούν σήμερα τους πολίτες ή θα μείνει κολλημένος σε εμμονές του παρελθόντος; Θα εγκαταλείψει τον τοξικό λόγο που τον αποξένωσε από μεγάλο μέρος του εκλογικού σώματος ή θα συνεχίσει να πολιτεύεται με ύβρεις, στοχοποιώντας αντιπάλους και κατασκευάζοντας διαρκώς εχθρούς;

Είναι φανερό ότι ο ΣΥΡΙΖΑ σήμερα δεν προσελκύει το ενδιαφέρον που θα περίμενε κανείς από ένα κόμμα που θεωρητικά τουλάχιστον αποτελεί τον κορμό μιας μεγάλης παράταξης. Λίγοι είναι αυτοί που ασχολούνται ακόμη και με την εκλογή της νέας ηγεσίας. Δύο πράγματα μπορεί να συμβαίνουν: Είτε η παράταξη που εκπροσωπεί δεν είναι πια μεγάλη, είτε ο ίδιος ο ΣΥΡΙΖΑ δεν διαθέτει πλέον τη δυνατότητα να την εκπροσωπεί. Εάν συμβαίνει το ένα από τα δύο, η λύση αργά ή γρήγορα θα βρεθεί. Εάν, όμως, συμβαίνουν και τα δύο, τότε μιλάμε για μια νέα πολιτική πραγματικότητα που οδηγεί σε αβέβαιες πολιτικές εξελίξεις στον ευρύτερο χώρο της αντιπολίτευσης, η οποία αναζητεί μια ισχυρή εκπροσώπηση στη νέα εποχή της «κανονικότητας».

 Γ. Κουβαράς-protagon.gr