Τρίτη 29 Δεκεμβρίου 2020

Η «έντεχνη» ανοησία


Το αναπάντητο ερώτημα είναι με ποια κριτήρια μια καλλιτεχνική δημιουργία θεωρείται έντεχνη και ποιοι βάζουν αυτά τα κριτήρια. Στην συνέχεια, το άλλο μεγάλο ζήτημα είναι ποιοι πληρούν αυτά τα κριτήρια. Και τέλος -η αφορμή για την οποία γράφονται αυτές οι γραμμές- είναι αν οι αποκαλούμενοι «έντεχνοι» νομιμοποιούνται να εκφέρουν γνώμη επί παντός επιστητού και μάλιστα αυτή η γνώμη να έχει και βαρύνουσα σημασία.

Μετά την Μεταπολίτευση το «προοδευτικό ιερατείο», κυρίως του τραγουδιού και του κινηματογράφου, διαχώρισε με αυθαίρετο τρόπο –που τελικά δεν ήταν και τόσο αυθαίρετος - τις δημιουργίες σε έντεχνες και ποιοτικές και στις αποκληθείσες εμπορικές. Βέβαια οι εμπορικές είχαν ένα ασφαλές και αδιαμφισβήτητο κριτήριο : την αποδοχή από τον κόσμο, που αποδεικνυόταν από τα εισιτήρια που είχαν κόψει ή από τις πραγματικές πωλήσεις της δισκογραφικής δουλειάς τους. 

Έτσι, μέσα στο κλίμα της Μεταπολίτευσης, «προοδευτικοί» συνθέτες, στιχουργοί, τραγουδιστές και φυσικά δημοσιογράφοι για να μην συγχρωτισθούν με την «πλέμπα» που δεν έκανε αντίσταση στην δικτατορία, επινόησαν το

«έντεχνο» τραγούδι και τον «ποιοτικό» κινηματογράφο.

Αυτομάτως όσους το «ιερατείο» τους έδινε τον τίτλο τιμής τού «έντεχνου» αποκτούσαν το δικαίωμα να σχολιάζουν τα πάντα και το σχόλιο τους να τυγχάνει της δέουσας προσοχής. Εννοείται πως όσο θολός ήταν ο ορισμός του «έντεχνου», άλλο τόσο θολός ήταν και ο ορισμός του «προοδευτικού» που πολύ σύντομα ταυτίσθηκε με αυτόν του αριστερού.

Έτσι δημιουργήθηκε μια βιομηχανία παραγωγής «έντεχνων» και «ποιοτικών» δημιουργών, με μόνο κριτήριο πλέον την υπηρέτηση των αρχών της Αριστεράς. Απαραίτητη προϋπόθεση ήταν η συμμετοχή σε πολιτικές συναυλίες και το κυριότερο η διαρκής παρακαταθήκη της υπογραφής τους στις καθοδηγήσεις τους προς πάσα χρήση.

Είναι επόμενο ένας καλλιτέχνης που διαθέτει την κομματική προστασία να αισθάνεται ασφαλής να λέει την γνώμη του για όλα τα ζητήματα της ανθρωπότητας, χωρίς να κινδυνεύει να δεχθεί κριτική ή επιθέσεις για τα όσα είπε. Η ασπίδα του «χώρου» είναι πανίσχυρη. 

Αυτά τα ζήσαμε έντονα την περίοδο των μνημονίων, του δημοψηφίσματος και της πανδημίας. Όλη αυτή η «θολοκουλτούρα» ανέβηκε πάνω στο κύμα του αντισυστημισμού, πλάι στο ανερχόμενο πολιτικό υποκείμενο που τους αγκάλιασε και το αγκάλιασαν. Πορεύτηκαν μαζί προς την εξουσία.

Επειδή τα χρόνια περνούν και ο χρόνος φθείρει, και το ρεύμα του «έντεχνου» και του «ποιοτικού» βρίσκεται σε φάση παρακμής. Τα φιντάνια της δεκαετίας του 70 και του 80 παραμεγάλωσαν και οι νέοι καλλιτέχνες, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, έχουν υπερβεί αυτούς τους διαχωρισμούς. Είναι αντιπαραγωγικοί. Άλλωστε έχει εκλείψει και το προοδευτικό ιερατείο.

Εκείνο που απέμεινε είναι κάτι ξεχασμένοι, «έντεχνοι» πενηντάρηδες που επιζητούν την δημοσιότητα μέσα από προκλητικές δηλώσεις. Η πτώση δεν έρχεται μόνη της.

 Σ. Μουμτζής-liberal.gr

4 σχόλια:

  1. Κι επειδή στην κατηγορία των έντεχνων ήταν αδύνατο να ενταχθούν πολλοί δικοί τους, όσο κι αν ξεχειλώνανε τον ορισμό, κάνανε υποκατηγορίες,τους αντιφασίστες- δημοκρατικούς κι ας παρότρυναν μέχρι χθες τον Κασιδιάρη για να δείρει κι άλλους (π.χ.Αντζυ Σ)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Οι πάντες δεν ειναι δυνατό να έχουν γνώμη ''επί παντός επιστητού'', μερικές φορές μάλιστα ειναι προτιμότερο να δηλώνουμε άγνοια. Σε κάποια θέματα ΓΝΩΜΗ ΕΧΟΥΝ ΜΟΝΟ ΟΙ ΕΙΔΙΚΟΙ. Αυτο ισχύει και για τους δημοσιο...γραφους.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Μιχ
    Τι σημαίνει έντεχνο και τι προοδευτικό. Μεγάλη κουβέντα;;;;;;!!!!!
    Η γλώσσα στην πολιτική και γενικά, στην δημόσια ζωή, πρώτα υπονομεύεται και μετά υπονομεύει. Ναρκοθετεί τα πάντα: ανατρέπει έννοιες, φέρνει τα πάνω κάτω στο χώρο των ιδεών και αφήνει ξαρμάτωτους τους παραδοσιακά σκεπτόμενους. Παράλληλα, όμως, δίνει "μοντέρνα" όπλα μάχης, στους επιπολάζοντες, τους συνθηματολόγους και τους διαφημιστές. Μέσω της γλώσσας, το ψεύδος προάγεται σε αλήθεια και ειπωμένο με "πλαστικότητα", γίνεται πιο ευαπορρόφητο απ'ότι η ίδια η αλήθεια. Οταν δε με τη συνεχή χρήση του, πληθύνουν και μαζοποιηθούν οι αποβλακωμένοι, τότε επέρχεται η πλήρης αντιστροφή, και θεωρείται το ψεύδος, αλήθεια. (Ευάγγελος Λεμπέσης/Κοινωνιολόγος)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Ο καθε ανυπαρκτος καλλιτεχνης για να αποσπασει λιγα λεπτα δημοσιοτηττας και να επανελθει
    στο προσκήνιο από τα βάθη της καλλιτεχνικής λησμονιάς, μας πετάει και μια ανοησία για επίκαιρα θέματα για να ξαναθυμηθούμε το όνομα του. Γνωστό στο το κόλπο, το χρησιμοποιούν και πρώην αποτυχημένοι πολιτικοί, γι'αυτό ας τους αφησημουμε στην μοναξιά τους και ανυπαρξία τους.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Σεβαστείτε το ελεύθερο βήμα σχολιασμού και διαλόγου. Ανωνυμία δεν σημαίνει και ασυδοσία.
Τα σχόλια, οι απόψεις των σχολιαστών δεν απηχούν κατ' ανάγκη τις απόψεις του ιστολογίου μας και δεν φέρουμε καμία ευθύνη γι’ αυτά.
Σημείωση : Κάθε υβριστικό , προσβλητικό ή άσχετο με το θέμα της ανάρτησης σχόλιο θα διαγράφεται...
Σχόλια με ονομαστικές αναφορές που περιέχουν ατεκμηρίωτες καταγγελίες θα διαγράφονται.
Απαντήσεις από τον διαχειριστή μόνο στα επώνυμα σχόλια.

Η Πελασγία από ψηλά